-- Αγχιασμός ή Ογχησμός, Σκάλωμα - Άγιοι Σαράντα, Porto Eda, Saranda......
-- Η νύφη του Ιονίου
-- Η πόλη των Αγίων Σαράντα είναι κτισμένη στην ειδυλλιακή θέση του αρχαίου Ογχησμού ή Αγχιασμού και άκμασε σαν εμπορικός σταθμός τα Ρωμαϊκά χρόνια καθώς εξυπηρετούσε το εμπόριο μεταξύ Ηπείρου και Ιταλίας. Ήταν έδρα επισκοπής. Μετά την καταστροφή της από τις αλλεπάλληλες επιδρομές των Γότθων (552 μ.Χ.)οι κάτοικοί της κατέφυγαν στην Χειμάρρα.

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας δημιουργήθηκε στην τοποθεσία της τελωνειακός και στρατιωτικός σταθμός γνωστός με το όνομα Σκάλωμα ή Σκαλα των Αγίων Σαράντα ,από την γειτονική ομόνυμη εκκλησία.Την Εκκλησία των Σαράντα Μαρτύρων της Σεβαστείας οι ιστορικοί την περιγράφουν ως πρωτοβυζαντινής τεχνοτροπίας ,με δύο σειρές κολώνες και αψίδες.Λένε ότι στον περίβολό της υπήρχαν 40 εκκλησίες ,μία για κάθε Μάρτυρα.

Η σύγχρονη πόλη έχει την αρχή της στα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα μετά την επανάσταση και την καταστροφή στο γειτονικό Λύκουρσι και τα πρώτα ταραγμένα χρόνια του 20ου αιώνα.Τότε συνοικίσθηκαν κοντά στο λιμάνι πολεμόπληκτοι αγρότες των γύρω περιοχών και νομάδες Βλάχοι ,οι οποίοι είχαν πάντοτε εκεί τα χειμαδιά τους.

Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως ο Βορειοηπειρώτης οπλαρχηγός Χατζημιχάλης Νταλιάνης έφθασε έως τον Λίβανο και τη Συρία για να ξεσηκώσει την ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα της περιοχής κατά των κατακτητών οθωμανών. Ο Χατζημιχάλης, ο οποίος τελικά φονεύθηκε μαχόμενος στο Φραγκοκάστελλο της Κρήτης, εστάλη από τους επαναστατημένους Ελληνες για να εντάξει στη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση φιλικούς πληθυσμούς, οι οποίοι δεν μιλούν ελληνικά, αλλά θεωρούν εαυτούς απογόνους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, της Ρωμανίας. Οι Ελληνες του 19ου αιώνα είχαν πλήρη συνείδηση ότι η βυζαντινή κληρονομιά τούς συνέδεε με το ποίμνιο του Πατριαρχείου Αντιοχείας, τους Ρουμ Ορτοντόξ (Ρωμιοί ορθόδοξοι) της Συρίας και του Λιβάνου.

Τώρα που δυσάρεστα γεγονότα ξαναφέρνουν τη Συρία στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, είναι χρήσιμο να εστιάσουμε την προσοχή μας -και την προσευχή μας- στους ομόδοξους αδελφούς μας. Το Πατριαρχείο Αντιοχείας έχει το όνομα μιας ιστορικής πόλεως των ελληνιστικών και βυζαντινών χρόνων, αλλά εδρεύει στη Δαμασκό της Συρίας. Η Αντιόχεια είναι πλέον τουρκική πόλη, έπειτα από μία περίεργη συνεργασία Γάλλων και Τούρκων εις βάρος της Συρίας κατά τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η περιοχή αυτή λέγεται στα αραβικά Χατάι και στα τουρκικά Ισκεντερούν Σαντζάκ (νομός Αλεξανδρέττας). Θεωρείται από τη Συρία ως έδαφος παρανόμως κατεχόμενο από τους Τούρκους.

Μια φωτογραφία του 1956 δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις

Τα σημαντικότερα αλβανικά ΜΜΕ επαναλαμβάνουν όσα έγραψε πριν από λίγο στο FB ο εκπρόσωπος τύπου της Αρχιεπισκοπής Θ.Δήμας για την πραγματικότητα όσον αφορά την εκκλησία της Πρεμετής. Ο κ. Δήμας, αναρτώντας και μια φωτογραφία της εκκλησίας τραβηγμένη το 1956, απευθυνόμενος σε όσους προσπαθούν να εξαπατήσουν την αλβανική κοινή γνώμη, γράφει:

Ένα επίκαιρο βίντεο που μαρτυρά πως το καθεστώς του Ενβέρ Χοτζα μέσα από την οργάνωση της νεολαίας ''Ναΐμ Φράσερι'' στο Δυρράχιο ανέλαβε να εκτελέσει μια πράξη με σκοπό την οριστική κατάργηση του χριστιανισμού στην Αλβανία μέσα από το γκρέμισμα των εκκλησιών και τον εξευτελισμό του κλήρου.

2 Μαρτίου 1913

«Προκειμένου να απέλθητε έντευθεν, οικεία βούλησει, και επικείμενης της λήξεως του αγώνος, δράττομαι της ευκαιρίας να ομολογήσω Υμίν την εκ μέρους του τόπου μου ευγνωμοσύνην δια τας υπηρεσίας τας οποίας προσεφέρετε προς αυτός.

Η Χειμάρα θα φέρει μετά συγκινήσεως την ανάμνησιν οτι τα τέκνα της Κρήτης ανέμιξαν το αίμα μας μετά του αίματος των ιδίων αυτής τέκνων και δι' αυτού επότισαν τα Ελληνικά αυτής εδάφη, αποτίοντες το φόρον του καθήκοντος προς την μεγάλης μας Πατρίδα την Ελλάδα

Ο Αρχηγός ιδιαιτέρως βεβαιοί ότι ο Αρχηγός των Κρητών Εθελοντών και ανδρείου καθ' όλας τας μάχας, αλλά και περινουστάτου ανδρός δυναμένου να διοικήση πολλούς και ανομοίους κατά τα ήθη μαχητάς θεωρεί επιβεβλημένον καθήκον ενόρκως να πιστοποιήση οτι ο Γαλερός είναι άξιος πάσης τιμής και αμοιβής και η Πατρίς δεόν εν καιρώ να μη λησμονήση τας παρασχεθείσας προς αυτήν υπηρεσίας του περι ων και άλλοθι θα ποιήσω μνείαν.

Ο Αρχηγός
Τ.Σ. Υπ. Σπυρομήλιος»

Ποτέ και πουθενά δίχως το ντουφέκι του ο καπετάν Μπουάς.

Σε αναμνηστική φωτογραφία με τους συναγωνιστές του στην μάχη για την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Δίπλα απ' την σημαία το σύνθημα που υπηρέτησε μέχρι και τον θάνατό του «ΕΝΩΣΙΣ Η ΘΑΝΑΤΟΣ»

Μετά τον Β΄ Π.Π., τότε που χαράσσονταν τα νέα σύνορα, που είχε ξεκινήσει ο λεγόμενος «ψυχρός πόλεμος», που είχε τεθεί επισήμως η διεκδίκησις της Ελλάδος επί της Β. Ηπείρου και που ο Ελληνικός Στρατός ήταν έτοιμος να απελευθερώσει την «δόλια μας αδελφή».

Ανατρέχουμε στα γιουγκοσλαβικά αρχεία και βρίσκουμε ένα «Σημείωμα της συζήτησης του Bebler με τον Cannon (αμερικανό πρέσβη στο Βελιγράδι) για την αμερικανική θέση σχετικά με το αμετάβλητο των συνόρων (26/03/1948)». Ιδού η αντιμετώπιση που μας επιφύλαξαν οι «μεγάλοι μας σύμμαχοι», που για χάρη τους χύσαμε ποταμούς αίματος:
«Αναφορικά με την τελευταία μας συνομιλία για τα επεισόδια στα ελληνοαλβανικά σύνορα και τη δήλωσή του κατά τη συνομιλία αυτή, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι εναντίον κάθε μεταβολής των συνόρων και ότι είναι αδιανόητο να αναμένεται η συγκατάθεσή του σε πιθανή απόπειρα της ελληνικής κυβέρνησης να μεταβάλλει τα σύνορα με τη βία, έστειλε τηλεγράφημα στο StateDepartment, θέτοντας το ερώτημα αν επιδοκιμάζεται η στάση του. Έλαβε καταφατική απάντηση στην οποία αναφέρεται ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι αντίθετη σε κάθε αναθεώρηση των ελληνοαλβανικών συνόρων με κάθε μορφή.

1940. Μετά το βροντερό ΟΧΙ ο Στρατός μας προελαύνει ηρωικά σκορπώντας τη λευτεριά στη Βόρειο Ήπειρο. Το Ναυτικό μας περιπολεί στην Αδριατική και εμποδίζει τον από θάλασσα ανεφοδιασμό των Ιταλικών Στρατευμάτων. Οι καταιγιστικοί ναυτικοί βομβαρδισμοί των Πλοίων μας υποστηρίζουν τις παράκτιες επιχειρήσεις του Στρατού Ξηράς στο πλαίσιο της διακλαδικότητας. Η Αεροπορία μας σχίζοντας τους αιθέρες κατατροπώνει την κατά πολύ υπέρτερη σε αριθμό και υλικό εχθρική αεροπορία. Στις 6 Δεκεμβρίου, στη γιορτή του Αγίου Νικολάου, απελευθερώνονται οι Άγιοι Σαράντα. Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας απέκτησαν τώρα ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Οι δύο ακτές του Στενού της Κερκύρας είναι κάτω από τον πλήρη έλεγχο τους. Τα ναρκαλιευτικά μας αμέσως άρχισαν να καθαρίζουν από τις νάρκες το στενό για να εξασφαλίσουν ένα ασφαλή δίαυλο από και προς τους Αγίους Σαράντα, που τώρα πια θα μπορούσε να είναι ο λιμένας ανεφοδιασμού των μαχόμενων στρατευμάτων μας στη Βόρειο Ήπειρο, αντί για το λιμένα Πρεβέζης που ήταν αρκετά μακριά από το μέτωπο.

Η Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ηπείρου είχε αναλάβει σημαντικό ρόλο. Εκεί υπηρετούσε και ένας δραστήριος Ανθυποπλοίαρχος, ο Πύρρος Σπυρομήλιος. Είχε γεννηθεί ανήμερα του Αγίου Στυλιανού στις 26 Νοεμβρίου του 1913 στη Χειμάρρα της Βορείου Ηπείρου, αλλά μεγάλωσε στη Κέρκυρα όπου κατέφυγε κυνηγημένος.

Πατέρας του ήταν ο Στρατηγός Νικόλαος Σπυρομήλιος, ο θρυλικός Καπετάν Μπούας του Μακεδονικού Αγώνα. Γόνος της ηρωικής οικογένειας των Σπυρομήλιων, εισήλθε στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων στις 13 Σεπτεμβρίου του 1929 για να αποφοιτήσει τέσσερα χρόνια αργότερα στις 30 Σεπτεμβρίου 1933 σαν μάχιμος Σημαιοφόρος. Η γνωστή από την Ιστορία οικογένεια του καταγόταν από τη Χειμάρρα, που βρίσκεται στην περιοχή που αργότερα ονομάσαμε «Βόρειο Ήπειρο», λόγω της διαμορφώσεως των συνόρων.

13 χρόνια από το θάνατό του

Πέρασαν 13 χρόνια, από την 31η Δεκεμβρίου 1999, την ημέρα που ο Παναγιώτης Μάρτος, πέρασε στην αθανασία. Έφυγε ο άνθρωπος που αγωνίστηκε για δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα, ο άνθρωπος που δε λύγισε μπροστά στα απάνθρωπα βασανιστήρια στα σκοτεινά κελιά των φυλακών, ο άνθρωπος που κράτησε ανδρεία στάση στο εδώλιο του κατηγορημένους στην περίφημη δίκη παρωδία των Πέντε της Ομόνοιας και έδειξε ανοιχτά σε όλους τα βασανιστήρια που υπέστη.

Πέρασαν 13 χρόνια χωρίς ν’ ακούμε τα σοφά του λόγια και τα ατράνταχτα τεκμήρια, χωρίς να μπορέσομε ν’ απολαύσομε τον τεράστιο πνευματικό θησαυρό, που έκρυβε μέσα του.

Ένα πράγμα είναι παράξενο μα και αληθινό. Όσο περνούν τα χρόνια τόσο στερεώνει και γιγαντώνεται η φυσιογνωμία του εκλιπόντος ανθρώπου. Όχι, όμως, του κάθε ανθρώπου. Γιγαντώνεται η φυσιογνωμία του ανθρώπου εκείνου, που η ζωή και το έργο του είναι συνδεδεμένα με τον διπλανό του, με τον συνάνθρωπο του, με την κοινωνία στην οποία πέρασε, μα κυρίως όταν το όνομά του είναι συνδεδεμένο με τα ιδανικά του έθνους.

«Ελάτε δω γειτόνισσες και σεις γειτονοπούλες μου,
τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν’ αλλάξουμε
τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
να πάμε να γυρίσουμε, τα μάγια να σκορπίσουμε,
να πάμε στο ψηλό βουνό να δούμε τα βαγγέλια
να δούμε και την Παναγιά, όπου μας στέλνει τη χαρά
με του Χριστού τη δύναμη, τη χάρη του παιδιού της
τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
κοιμάται στα τριαντάφυλλα, γεννιέται μες στα λούλουδα
γεννιέται μες στα λούλουδα, κοιμάται στα τριαντάφυλλα.
Τα σπάργανα για τον Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ
Τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν’ αλλάξουμε»

Ακούστε παρακάτω την εκτέλεση

Άρθρο της εφημερίδας ΕΣΤΙΑ στις 24-12-1940

Ποια ευγνωμοσύνη οφείλει, πρέπει να οφείλει, ο Ελληνισμός ολόκληρος εις τον δόλιο αλλά και κωμικό ψευδοκαίσαρα της Ρώμης, διότι με την άτιμη ενάντια στην πατρίδα μας επίθεση του, του έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσει χθές την άφθαστη χαρά της αναγγελίας της εισόδου του απελευθερωτικού Ελληνικού στρατού στην Ιστορική και προσφιλή σε κάθε Ελληνική καρδιά Χειμάρρα.

«Εκείνο πάντως το οποίο οφείλουν όλαι αι Ελληνικαί Κυβερνήσεις να γνωρίζουν, είναι ότι το θέμα (της Βορείου Ηπείρου) υφίσταται. Και εκείνον το οποίον απαγορεύεται εις τον αιώνα, είναι δι΄ οιονδήποτε λόγον η απάρνησις του ιερού αιτήματος….. Καθ΄ όσον αφορά την Βόρειο Ήπειρο... η διεκδίκησις είναι ιερά και απαράγραπτος»

Γεώργιος Παπανδρέου Από ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων στις 12/6/1960 (τώρα πως φτάσαμε στον μαλάκα τον Γιωργάκη ένας θεός ξέρει).

Η 17η Φεβρουαρίου 1914, ημέρα Ανακηρύξεως της Αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου

Μια ημερομηνία που θα έπρεπε να μνημονεύεται από συγκεκριμένο πολιτικό χώρο (ντιν νταν Λευκέ Λύκε που είσαι και στα έσω) υπερβολικά πλέον μετά από τις τελευταίες δηλώσεις του Μπερισα.

Στης 12 Φεβρουαρίου 1914 σχηματίσθηκε στο Αργυρόκαστρο η προσωρινή κυβέρνηση υπό τον , Γεώργιο Χρηστάκη - Ζωγράφο, ο αρχηγός της Ελληνικής πόλης Χειμάρρας ο ταγματάρχης Σπύρος Σπυρομήλιος εξέδωσε σειρά γραμματοσήμων.

Ένα γραμματόσημο αποκαλύπτει μια πτυχή της ιστορίας

Όταν η Ελλάδα απελευθερώθηκε από την γερμανική κατοχή, το 1944, ετέθη το θέμα έκδοσης μίας αναμνηστικής σειράς γραμματοσήμων για την συμβολή της Ελλάδας στην νίκη των συμμαχικών δυνάμεων κατά των δυνάμεων του άξονα. Όλες οι άλλες χώρες που είχαν εμπλακεί με τους συμμάχους, και όχι μόνο, ετοίμαζαν ή είχαν ήδη θέσει σε κυκλοφορία παρόμοιες εκδόσεις. Αποφασίστηκε λοιπόν από την Ελληνική κυβέρνηση η έκδοση να πραγματοποιηθεί στην Αγγλία με την μέθοδο της χαλκογραφίας για ένα πιο άρτιο αισθητικά αποτέλεσμα.

Ένα από τα γραμματόσημα που σχεδιάστηκαν εικόνιζε μια ελληνική στρατιωτική μονάδα σε πορεία κατά τον Ελληνοιταλικό πόλεμο.

Πράγματι στις 24 Οκτωβρίου 1946 ο αγγλικός εκτυπωτικός οίκος Thomas de la Rue στέλνει στην Ελληνική κυβέρνηση το δοκίμιο του σχετικού γραμματοσήμου για έγκριση ώστε να προχωρήσει στην εκτύπωση. Στις 11 Νοεμβρίου 1946 το Υπουργείο των ΤΤΤ εξετάζει το δοκίμιο και αποφαίνεται «Εγκρίνεται ως τελικόν δοκίμιον, υπό τον όρον αλλαγής της ένδειξης ΑΛΒΑΝΙΑ εις τοιαύτην ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ».

28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1940 – 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2012

Σαν σήμερα, πριν από 72 χρόνια, οι μαχητές Ιωαννής Μπουραντάς, Στέφανος Γραβιάς και Χρήστος Στάμου από το Νομό Άρτας, άφησαν πίσω τους παιδιά, οικογένειες και ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της πατρίδας.

Μια μικρή ομάδα ευζώνων στρατοπέδευσε στο Βοδίνο. Σφυροκοπούσε με όπλα και πολυβόλα, ενάντια στα ιταλικά στρατεύματα, στον κάμπο της Δρόπολης. Οι στρατιώτες μας με σύνθημα «Επάνω τους παιδιά» ανάγκασαν τους Ιταλούς να τραπούν σε φυγή.

Όπως αναφέρουν και οι στίχοι:

Με το χαμόγελο στα χείλη
παν’ οι φαντάροι μας μπροστά
και ‘γίναν οι Ιταλοί ρεζίλι,
γιατί η καρδιά τους δεν βαστά...

28η Νοεμβρίου 1940, η βορειοηπειρωτική γη ποτίστηκε με το αίμα τους και αγκάλιασε περήφανα τα ηρωικά κορμιά τους.

Αποτελεί πρόκληση, πέρα από κάθε προηγούμενο, η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Τιράνων, που υιοθέτησε αίτημα των Αλβανοτσάμηδων και μετονόμασε την ...πλατεία «AliDemi» σε «Sheshi Çamëria» (Πλατεία Τσαμουριάς). Πρόκειται για ακραία εθνικιστική πράξη, που δεν έχει κανένα ιστορικό έρεισμα... Φτάνουν πια οι αδίστακτες προκλήσεις των Αλβανοτσάμηδων, που έχουν κάνει εγκλήματα στη Θεσπρωτία... Απλοί Θεσπρωτοί εξοργίστηκαν από αυτή την πράξη και απαντούν στους Αλβανοτσάμηδες ότι "η ιστορία μιλά, οι τάφοι φωνάζουν, τα κόκαλα των δολοφονημένων Ελλήνων αποδεικνύουν την ελληνικότητα της Θεσπρωτίας". Αρχικά οι δημοτικοί σύμβουλοι του τσάμικου κόμματος "PDIU" είχαν προτείνει την μετονομασία της πλατείας «Avni Rustemi» σε πλατεία «Τσαμουριάς», όμως, η πρόταση αυτή δεν πέρασε και πρότειναν την μετονομασία της πλατείας «Ali Demi» σε «Sheshi Çamëria» (Πλατεία Τσαμουριάς). Ομόφωνα το δημοτικό συμβούλιο Τιράνων προχώρησε σε έγκριση της πρότασης, στα πλαίσια της 100ης επετείου της Ανεξαρτησίας της Αλβανίας. Η ομιλία του επικεφαλής των συμβούλων του "PDI", στο δημοτικό συμβούλιο Τιράνων, Tahir Muhedini, ήταν εξοργιστική από κάθε άποψη: Έτσι το όνομα της πλατείας θα συνοδεύεται από το όνομα της "Τσαμουριάς", για να τιμήσει αυτούς τους έξι χιλιάδες νεκρούς, οι οποίοι δεν κατάφεραν να επιζήσουν από το μακρύ δρόμο που αναγκάστηκαν να πάρουν χάρη στην ελληνική γενοκτονία. Επίσης, η πλατεία αυτή θα εκπροσωπήσει τους 300.000 τσάμηδες που βρίσκονται στην Αλβανία».