Ήταν Παρασκευή 19 Ιουνίου του 1996, όταν στην Α' σύνοδο της Βουλής των Εφήβων η νεαρή Ελεονώρα Κοκαβέση έκλεψε την παράσταση. Κατάφερε σε δέκα μόλις λεπτά να παρουσιάσει το τεράστιο πρόβλημα της έλλειψης Ελληνικών σχολείων στη Βόρειο Ήπειρο αλλά και τα προβλήματα των Βορειοηπειρωτών που ήρθαν να ζήσουν στην Ελλάδα. Το βίντεο αυτό έπαιζε για μέρες σε όλα τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια αλλά και στις εφημερίδες που έκαναν αναφορά με σχετικά άρθρα. Ένα εξ' αυτών (ΕΘΝΟΣ 20-6-96) έγραφε μάλιστα πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος δάκρυσε και η Βουλή ρίγησε!

Πεντακόσια χρόνια σκλάβοι,
κάτω απ’ άγριο ζυγό,
ζούσαμε με μιαν ελπίδα,
η Ήπειρός μας πως θα γίνει
μιαν ημέρα Ελληνική.

Και μιαν αυγινή του Μάρτη,
σπάνε ξάφνου τα δεσμά
και με περισσή λαχτάρα
χαιρετάμε δακρυσμένα
την πανώρια Ελευθεριά.

Τη χαρήκαμε ένα χρόνο
μ’ όλη της την ομορφιά

Η εισβολή του άρματος μάχης στο Πολυτεχνείο δεν σημάδεψε μόνο τους εξεγερμένους, αλλά και τον εικοσάχρονο τότε στρατιώτη που είχε διαταχθεί να οδηγήσει το άρμα μέσα στο Πολυτεχνείο.

Τ’ όνομά του Α.Σκευοφύλαξ, αλλά μικρή σημασία έχει. Σημαντικές είναι οι αναμνήσεις ενός ανθρώπου, όπως τόλμησε να τις πει μία και μοναδική φορά σε συνέντευξή του στο Βήμα, στην επέτειο του 2003. Η Ιστορία πολλές φορές κάνει ανθρώπους απλούς, πρωταγωνιστές. Κάποιες φορές αρνητικούς πρωταγωνιστές. Όπως εκείνο το εικοσάχρονο παιδί στο άρμα μάχης. Που τότε όπως εξομολογήθηκε, πίστευε ότι έκανε το καθήκον του εναντίον των «εχθρών κομμουνιστών». Και μετά, όταν η τραγωδία πέρασε και έγινε πολίτης, ψήφισε δύο φορές ΚΚΕ!

Η διήγησή του για εκείνη τη νύχτα ήταν συγκλονιστική:

Τέλος να πήρε ο πόλεμος; Άλλος δεν είναι αγώνας;

Ελλήνων ιεροί λόχοι,

για ύπνο βαρύ σας δέχτηκε της δόξας ο λιμιώνας;

Η δάφνη αμάραντη; - Όχι!

Λαλούμενα ξενύχτηδων. Σωπάτε, χαροκόποι!

-Ω σπαθωτή κιθάρα

τυρταία, φόρεσε πύρινη, μπροστά στην κρύαν Ευρώπη

κορώνα τη Χειμάρρα!

OI ΣΤΡΑΝΤΙΟΤΟΙ

Στη διάρκεια των τεσσάρων αιώνων της οθωμανικής κυριαρχίας στα Βαλκάνια, πολλοί Έλληνες αλλά και άλλοι πολεμιστές από τα Βαλκάνια, βρήκαν καταφύγιο και υπηρέτησαν σε μεγάλους αριθμούς στις γειτονικές χριστιανικές δυνάμεις. Για παράδειγμα, μονάδες Ελλήνων και Χριστιανών Αλβανών υπηρέτησαν τη Βενετία και την Ισπανία στα Βαλκάνια και την Ιταλία, λίγο μετά την πτώση του Βυζαντίου.

Στρίψτε τις πλώρες άφοβα, θαλασσοπόροι ξένοι,
θάλασσα μες το Πάνορμο, θυμός αναίμου σβαίνει,
κι' αυτό όπου στο μέτωπο μου βλέπετε σαν άστρο,
είναι τη νίκης τρόπαιον, αστραποβόλον κάστρο.
Νυφάδες Χιμαριώτισσες τ' αναστησαν με ζήλο,
άφιλο προς τους άφιλους, και προς τους φίλους φίλος.
Με γνώρισε ο Φαέθοντας μ' είχε παλιούθ' ο Πύρρος,
Αλής ο πρώτος με κρατεί Τεπελενιώτης ήρως,
αφέντης πληρεξούσιος στης Ήπειρου τα μέρη,
και στρατηγός ασύγκριτος με το σπαθί στο χέρι.
Πέντε μυριάδες στράτευμα κρατεί στον ορισμό του,
άγρυπνα πάντα κι άφοβα ενάντια στο εχθρό του,
στα Γιάννενα αναπαύεται το άνδρειο το λιοντάρι,
της Αθηνάς το γέννημα, τ' ανάθρεμμα του Άρη.

Πολλά τα ερωτηματικά για την αντικειμενικότητα της διαδικασίας!

Ολοκληρώνεται η απογραφή στην Αλβανία και η στατιστική αρχή της γειτονικής χώρας υποστηρίζει ότι στην πόλη και στην περιφέρεια των Αγίων Σαράντα το ποσοστό Ελλήνων που απογράφηκαν αγγίζει το 100%. Αυτό δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συμβαίνει για δύο λόγους. Πρώτον, διότι πολλοί Βορειοηπειρώτες, όλοι σχεδόν, που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, δεν ταξίδεψαν στην Αλβανία, για να απογραφούν.

Ο τότε πρεσβευτής της Ιταλίας στην Ελλάδα Γκράτσι στο βιβλίο του «Η αρχή του τέλους» γράφει για τη δραματική συνάντηση που είχε με τον Μεταξά την 3η πρωινή της 28ης Οκτωβρίου:

«…Η συνείδησίς μου με επίεζε ότι την στιγμήν αυτήν εγενόμην συνένοχος μιας ατιμίας. Είδα επί τέλους να ανάβη το φως και τον Μεταξά να κατεβαίνη. Με εγνώρισε και διέταξε τον σκοπόν να με αφήση να περάσω.

Δίχως σχόλια...