Έλλειψη διαφάνειας και χειραγώγηση από πολιτικούς παράγοντες χαρακτηρίζει τις αλβανικές κρατικές επιχειρήσεις

Έλλειψη διαφάνειας και χειραγώγηση από πολιτικούς παράγοντες χαρακτηρίζει τις αλβανικές κρατικές επιχειρήσεις

Στην Αλβανία δεν υπάρχει επίσημος δημοσιευμένος κατάλογος κρατικών επιχειρήσεων και κατά συνέπεια δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για το καθαρό εισόδημα ή τον συνολικό αριθμό των εργαζομένων. Η έκθεση αναφέρει ότι η διαχείριση και οι διαδικασίες σε πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις επηρεάζονται περισσότερο από πολιτικούς παράγοντες παρά από τις δυνάμεις της αγοράς ή την επιχειρηματική στρατηγική, σύμφωνα με τελευταία έκθεση του Παρατηρητηρίου των Παράνομων Οικονομιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη για τη χρηματοδότηση των Πολιτικών Κομμάτων.

Για το θέμα αυτό αναφέρονται δύο περιπτωσιολογικές μελέτες: Ο προμηθευτής και διανομέας ηλεκτρικής ενέργειας στην Αλβανία (OSHEE, KESH) και η Albpetrol. Αρχικά, το Παρατηρητήριο γράφει ότι οι οικονομικές υποθέσεις της KESH και του OSHEE δεν ελέγχθηκαν σωστά και υπήρχαν κατηγορίες για κακοδιαχείριση.

«Ο OSHEE έχει αποτελέσει αντικείμενο πολυάριθμων κατηγοριών για διαφθορά. Συγκεκριμένα, η πρώην διευθύντρια προμηθειών της και δύο ακόμη στελέχη συνελήφθησαν τον Οκτώβριο του 2020 από την Ειδική Εισαγγελία για τη Διαφθορά και το Οργανωμένο Έγκλημα».

Αυτό συνέβη αφότου ευνόησαν μια ιταλική εταιρεία σε διαγωνισμό το 2016 με αντάλλαγμα μια δωροδοκία. Επιπλέον, μετά από δύο χρόνια φυγής, ο πρώην διευθυντής του συμβουλίου του OSHEE, υπεύθυνος για τη δωροδοκία των 132.000 ευρώ, συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 2022. Η έκθεση τονίζει ότι ο ίδιος ο ενεργειακός τομέας της Αλβανίας δεν είναι οικονομικά αυτοβιώσιμος.


Προσθέστε εδώ το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προειδοποιήσει την κυβέρνηση ότι οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις παραμένουν υψηλές και ενδέχεται να επιβαρύνουν τον δείκτη χρέους. Το δεύτερο παράδειγμα που αναφέρεται στην έκθεση είναι η Albpetrol, καθώς είναι μια σημαντική αλβανική κρατική επιχείρηση που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή και την εμπορία πετρελαίου και είναι ένας από τους μεγαλύτερους εργοδότες στην περιοχή του Φιέρι.

«Κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών, η αλβανική κυβέρνηση προσπάθησε πολλές φορές να παραχωρήσει στην Albpetrol, να αναπτύξει συμφωνία εταιρικής σχέσης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα ή ακόμη και να ιδιωτικοποιήσει την εταιρεία».

Το 2013 – αναφέρει η έκθεση – η απόπειρα απέτυχε λόγω καταγγελιών για διαφθορά.

Αλλά από εκείνο τη χρονιά, το Παρατηρητήριο επισημαίνει ότι η κρατική εταιρεία πετρελαίου είναι ευάλωτη στη διαφθορά λόγω του τρόπου με τον οποίο αναθέτει τις δημόσιες συμβάσεις, τη διαχείριση εσόδων, την εφαρμογή συμφωνιών κατανομής της παραγωγής, την έλλειψη διαφάνειας στην υποβολή εκθέσεων προϋπολογισμού και το εταιρικό της μοντέλο.

Η κατάσταση δεν είναι πλέον διαφανής στον τομέα των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).

«Οι ΣΔΙΤ έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως στην Αλβανία την τελευταία δεκαετία και πολλές από αυτές τις συμφωνίες έχουν φιμωθεί με μυστικότητα» Οι πιο αμφιλεγόμενες συμβάσεις και παραχωρήσεις ΣΔΙΤ ήταν για την κατασκευή και τη διαχείριση σταθμών επεξεργασίας αστικών απορριμμάτων. Οι έρευνες αποκάλυψαν ότι αυτές οι προσοδοφόρες συμβάσεις ανατέθηκαν μέσω εσπευσμένων διαδικασιών χωρίς την κατάλληλη διαφάνεια ή λογοδοσία.

«Πολιτικοί υψηλού επιπέδου που υπηρέτησαν στην τρέχουσα κυβέρνηση συνελήφθησαν και περιμένουν τη δίκη τους με κατηγορίες για συμμετοχή σε διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας για να ευνοήσουν συγκεκριμένες εταιρείες να κερδίσουν αυτές τις συμβάσεις».

Ωστόσο, δεν υπήρξε επίσημη ανασκόπηση της διαδικασίας, παρά τη σφοδρή κριτική και τις συνεχιζόμενες έρευνες για την κατασκευή των αποτεφρωτηρίων απορριμμάτων. Εν τω μεταξύ, η Αλβανία έχει λάβει μια σειρά βημάτων για τη βελτίωση του νομικού της πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις ως μέρος της διαδικασίας ένταξης στην ΕΕ.

«Το 2020, η Αλβανία υιοθέτησε μια στρατηγική για τις δημόσιες συμβάσεις για την περίοδο 2020-2023 και έναν νέο νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις, μετά τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, οι συμβάσεις προμηθειών έγιναν αντικείμενο διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση».

Εδώ αναφέρεται η σύνδεση με καταστάσεις κρίσης όπως η πανδημία του COVID-19 και τα μετασεισμικά έργα ανασυγκρότησης. Ένα άλλο σημείο της έκθεσης ήταν η χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του 2021, όπου τονίζεται ότι η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή έχει υιοθετήσει υποχρεωτικούς κανονισμούς, οι οποίοι όμως στη συνέχεια οδήγησαν σε ορισμένες νομικές ασάφειες.

«Σχετικά με τη χρηματοδότηση της εκστρατείας των βουλευτικών εκλογών του 2021, ο σημείωσε ότι οι διαγωνιζόμενοι δεν ήταν υποχρεωμένοι να αποκαλύπτουν οικονομικές εκθέσεις πριν από την ημέρα των εκλογών, περιορίζοντας τη διαφάνεια και τη δυνατότητα των ψηφοφόρων να κάνουν ενημερωμένη επιλογή σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης της εκστρατείας».


Σχόλια

Προσθήκη σχολίου