Ο προϋπολογισμός της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Αλβανία έχει επιδεινωθεί σημαντικά το 2023, καθώς τα έσοδα έχουν μειωθεί και τα έξοδα έχουν αυξηθεί.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών που ανήκουν στον 9ο μήνα του 2023, τα έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης έφτασαν τα 21,3 δισ. λεκ, με μείωση -3,5 τοις εκατό σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Στον αντίποδα, οι δαπάνες για την ίδια περίοδο έφτασαν τα 45,7 δισ. λεκ, δηλαδή 7,2 δισ. λεκ ή 19% υψηλότερα από το 9μηνο πέρυσι.

Αναλυτικότερα στοιχεία δείχνουν ότι οι δήμοι παρουσιάζουν επιδείνωση στην είσπραξη του φόρου διαμερισμάτων, αλλά και των άλλων τοπικών τελών, το μεγαλύτερο στοιχείο εσόδων από δικούς τους φόρους. Τα έσοδα από τους τοπικούς φόρους το 9μηνο έφτασαν τα 16,6 δισ. λεκ, η αξία αυτή είναι 5,4% μικρότερη από το σχέδιο της περιόδου και -2,2% μικρότερη από το γεγονός του 2022.

Οι τοπικοί φόροι αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα δύο τρίτα των εσόδων της τοπικής αυτοδιοίκησης και φέτος οι εισπράξεις από αυτό το κονδύλι ήταν περίπου 3,5 εκατομμύρια ευρώ λιγότερες από πέρυσι, παρόλο που η εθνική οικονομία αναπτύχθηκε πάνω από 3% τους πρώτους 6 μήνες του έτους.

Η μεγαλύτερη επιδείνωση στα έσοδα του τοπικού προϋπολογισμού ήταν η φορολογία των κτιρίων. Οι εισπράξεις από τον φόρο δόμησης ήταν 8% χαμηλότερες από πέρυσι με έλλειμμα 3,6 εκατ. ευρώ, ενώ σε σχέση με το 9μηνο η διαφορά ήταν ακόμη μεγαλύτερη με περίπου 10 εκατ. ευρώ.

Πολλοί δήμοι, ιδιαίτερα μικροί, υποφέρουν από ερήμωση. Η μετανάστευση στο εξωτερικό και εντός της χώρας πλήττει τους δήμους με λίγους κατοίκους και ως εκ τούτου οδηγεί σε κλείσιμο επιχειρήσεων και εγκατάλειψη κατοικιών. Η ραγδαία μείωση των γεννήσεων, η μετανάστευση των νέων και η γήρανση του μόνιμου πληθυσμού δημιουργούν δυσκολίες.

Με τη νέα εδαφική μεταρρύθμιση οι δήμοι καλύπτουν με υπηρεσίες και τους πρώην δήμους. Όμως, οι αναλύσεις και οι μελέτες των Ηνωμένων Εθνών έχουν δείξει ότι οι υπηρεσίες στις αγροτικές περιοχές έχουν επιδεινωθεί, προκαλώντας περαιτέρω ερήμωση την τελευταία δεκαετία.

Από την άλλη, οι δήμοι διατηρούν υψηλά επίπεδα δαπανών που αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, κυρίως λόγω της μεταφοράς κάποιων λειτουργιών από την κεντρική εξουσία στην τοπική αυτοδιοίκηση, αυξήσεις μισθών κ.λπ., σε μια περίοδο που τα εισοδήματα πέφτουν.