Φανταστείτε ένα σενάριο σαν αυτό. Κάποιος φέρνει ξαφνικά 1 εκατομμύριο επιπλέον οχήματα και τα απελευθερώνει στους δρόμους των Τιράνων. Τι θα γίνει με την πρωτεύουσα;
Αυτό βέβαια δεν είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς. Ολόκληρα τα Τίρανα θα κατέρρεαν, οι δημόσιες υπηρεσίες δεν θα λειτουργούσαν, η ζωή θα παρέλυε. Θα μπορούσε όμως να συμβεί ένα τέτοιο σενάριο; Η απάντηση είναι ναι, αν και σε διαφορετικό τομέα. Αντικαταστήστε τα οχήματα με ενέργεια που παράγεται στην Αλβανία και δρόμους με γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο παραπάνω σενάριο. Τότε το σενάριο γίνεται με υψηλό κίνδυνο υλοποίησης.
Τα τελευταία χρόνια η Αλβανία αντιμετωπίζει μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στην κατασκευή ενεργειακών πόρων. Αυτή η τάση επιταχύνθηκε σημαντικά από την ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος αύξησε τις τιμές της ενέργειας σε επίπεδα που δεν είχαν ξαναδεί στην ιστορία.
Ταυτόχρονα, η αλβανική κυβέρνηση έχει ελευθερώσει σχεδόν πλήρως τη διαδικασία αδειοδότησης νέων πόρων, αφήνοντας πρακτικά την κατάσταση εκτός ελέγχου. Όμως, καθώς οι νέες πηγές ενέργειας αυξάνονται γρήγορα, οι δυνατότητες μεταφοράς παραμένουν περιορισμένες. Έτσι τα αυτοκίνητα αυξάνονται ραγδαία, ενώ οι δρόμοι παραμένουν ίδιοι.
Αριθμοί
Αν και η παραγωγή ενέργειας δεν είναι γραμμική, για την εξάντληση 1 mega ελεύθερης χωρητικότητας μετάδοσης, θα αρκούσε μια πηγή ενέργειας με την ίδια 1 mega εγκατεστημένης ισχύος, που παράγει σε πλήρη ισχύ.
Επί του παρόντος, η Αλβανία διαθέτει συνολικά περίπου 1.000 μεγαβάτ δυναμικότητας μεταφοράς για εξαγωγή, μέσω των γραμμών του Μαυροβουνίου, της Ελλάδας και του Κοσσυφοπεδίου. Σχεδόν το ήμισυ αυτής της χωρητικότητας χρησιμοποιείται πρακτικά 100 τοις εκατό από το KESH, το Devolli και το Ayeni. Τα υπόλοιπα μένουν για άλλους.
Από τα υπόλοιπα 500 mega που παραμένουν δωρεάν, πρέπει να αναλογιστούμε ότι προχθές η γαλλική εταιρεία Voltalia ανακοίνωσε την έναρξη παραγωγής ενέργειας στο ηλιακό εργοστάσιο 140 mega στον Καραβαστά. Εν τω μεταξύ, η Voltalia σχεδιάζει να κατασκευάσει σύντομα άλλο ένα ηλιακό πάρκο στο Spitalle με ισχύ 100 mega.
Αν και η Αλβανία εξακολουθεί να είναι χώρα εισαγωγής ενέργειας, αυτές οι πηγές ενέργειας από μόνες τους θα ήταν αρκετές για να καταρρεύσει το σύστημα μεταφοράς. Κι όμως δεν τελειώνει εκεί.
Τα πιο δύσκολα έρχονται
Το φετινό καλοκαίρι η κυβέρνηση ανακοίνωσε τους νικητές των δημοπρασιών για την κατασκευή νέων αιολικών πάρκων εγκατεστημένης ισχύος 220 mega. Τη διαδικασία αυτή θα ακολουθήσουν άλλες 2 δημοπρασίες, οι οποίες στοχεύουν στην αδειοδότηση έως και 1.000 mega ή 1 giga νέων αιολικών πόρων.
Παράλληλα, τον Απρίλιο, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την προκήρυξη για τη διάθεση άλλου 1 giga ηλιακών πάρκων. Στο μεταξύ, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ενέργειας, αυτή τη στιγμή υπάρχουν αιτήσεις για σχεδόν 5 giga νέους πόρους συνολικά. Μεγάλο οικονομικό ρίσκο Αλλά και αυτό είναι πολύ λίγο σε σχέση με τις νέες πηγές που κατασκευάζονται με γοργούς ρυθμούς. Κανονικά, οι πηγές παραγωγής ενέργειας ακολουθούν τις ικανότητες μετάδοσης. Στην Αλβανία συμβαίνει το αντίθετο. Οι πόροι χτίζονται στην αρχή, ενώ δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς. Τα σχέδια της κυβέρνησης για την κατασκευή νέων γραμμών με την Ιταλία και την αύξηση της χωρητικότητας με την Ελλάδα βρίσκονται ακόμη σε φάση συζήτησης και θα χρειαστούν χρόνια για να κατασκευαστούν αν όλα πάνε καλά. Σε αυτή την κατάσταση, η Αλβανία αντιμετωπίζει σημαντικό κίνδυνο. Αυτόν της παγίδευσης του ενεργειακού συστήματος αναγκάζοντας πολλούς από τους παραγωγούς να χρεοκοπήσουν λόγω της έλλειψης γραμμών μεταφοράς. Αυτή είναι η παγίδα που στήνει η κυβέρνηση στο σύστημα.
Αν λοιπόν σε μια χώρα που έχει μόνο 1.000 μέγα χωρητικότητα μετάδοσης, κατασκευαστούν 7.000 νέες πηγές παραγωγής ενέργειας, το σύστημα πρακτικά πνίγεται. Είναι σαν να προσπαθείς να περάσεις 7 αυτοκίνητα ταυτόχρονα σε μια λωρίδα.
Την Τετάρτη, η υπουργός Ενέργειας Belinda Balluku εγκαινίασε τις εργασίες για την κατασκευή της νέας γραμμής 400 kilovolt με τα Σκόπια. Ακόμη και αν κατασκευαστεί σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, αυτή η γραμμή θα προσθέσει άλλα 500 mega εξαγωγικής ικανότητας μετάδοσης για τη χώρα.
Δημοφιλή
Σχόλια