Την ασφάλεια των κατοίκων, των περιουσιών και γενικά ολόκληρης της περιοχής ζήτησαν από τον νεοδιορισμένο πρόεδρο Δημόσιας Τάξης Νομού Δελβίνου κ. Βαγγέλη Μπάρκα, το επαρχιακό Συμβούλιο, μαζί με τους κοινοτάρχες του Μεσοποτάμου, σε έκτακτη συνεδρίασή τους.
Ήταν οι συνεχόμενες ληστείες σε σπίτια και εκκλησίες, ο ξυλοδαρμός εναπομεινάντων παρήλικων σε πολλές κοινότητες, έκτροπα που κατέληξαν σε αφαίρεση ανθρώπινης ζωής στην κοινότητα Βελιαχόβου, είναι ο φόβος και ο τρόμος των κατοίκων μέσα στο ίδιο τους το χωριό και στο ίδιο τους το σπίτι, που ανάγκασαν τον πρόεδρο του Επαρχιακού Συμβουλίου Μεσοποτάμου Παναγιώτη Μπόλη να καλέσει σε ευρύ σύσκεψη τον πρόεδρο Δημοσίας Τάξης Νομού Δελβίνου, στον οποίο υπάγεται η επαρχία Μεσοποτάμου, ν’ ακούσει από πρώτο χέρι την αστάθεια που επικρατεί στην επαρχία και κατ’ επέκταση σε όλη την Ελληνική Κοινότητα.
Μια 43χρονη απο το Δέλβινο συνελήφθη το απόγευμα του Σαββάρου στο συνοριακό φυλάκιο της Κακαβιάς, στο Αργυρόκαστρο, όταν η Αστυνομία βρήκε στο ΙΧ αυτοκίνητο της -με ελληνικές πινακίδες κυκλοφορίας- 16,3 κιλά μαριχουάνας.
Αστυνομικές πηγές ανακοίνωσαν ότι η 43χρονη, που έμενε στην Αθήνα, είχε κρυμμένη την μαριχουάνα στο μπροστινό μέρος του οχήματος.
Οι αστυνομικές αρχές της Κορυτσάς συνέλαβαν ακόμη πέντε άτομα που μετέφεραν μεγάλες ποσότητες χασίς, από το Αργυρόκαστρο και το Φίερι για να το περάσουν απο το συνοριακό φυλάκιο της Κρυσταλλοπηγής, στην ελληνική αγορά.
Προεκλογικά λογάριαζε τον ελληνισμό της Χιμάρας εκδίδοντας προεκλογικό φυλλάδιο και στα ελληνικά. Τώρα που έγινε δήμαρχος μας έχει γραμμένους. Έχει ο καιρός γυρίσματα δήμαρχε δεν εκλέχθηκες ισοβίως δήμαρχος, θα ξαναζητήσεις ψήφους. Σε περίπτωση που κάνουμε λάθος και εμφανίστηκε μεγάλη αγγλόφωνη πληθυσμιακή ομάδα στην Χιμάρα δίχως να το ξέρουμε ζητούμε ταπεινά συγνώμη
Η εκπρόσωπος του αλβανικού Υπουργείου Παιδείας κατέβηκε και στα σχολεία της Ελληνικής Κοινότητας. Βρέθηκε τις τελευταίες μέρες στο εννιάχρονο σχολείο του Μεσοποτάμου, νομού Δελβίνου.
Ο σκοπός επισκέψεως της εκπροσώπου του αλβανικού Υπουργείου, δεν ήταν να δει το χώρο διδασκαλίας των μαθητών και το διδακτικό υλικό. Άλλη ήταν η ανησυχία της: Κατά πόσο οι μαθητές ελληνικής καταγωγής μαθαίνουν και χειρίζονται την αλβανική γλώσσα.
Γι’ αυτό το πρώτο μέλημά της, σαν μπήκε στην τάξη, ήταν να ρωτήσει τους μαθητές αν μιλούν αλβανικά στο σχολείο και αν μαθαίνουν καλά την αλβανική γλώσσα.
Σήκωσε την πρώτη μαθήτρια που της έπιασε το μάτι και της είπε να της πει μια πρόταση στην αλβανική. Η μαθήτρια, που φέτος επέστρεψε από την Ελλάδα και δεν γνωρίζει την αλβανική, μολαταύτα της είπε την πρόταση: «Δεν έχουμε βιβλία».
Τα φετινά Χριστούγεννα έρχονται σε μία εποχή που όλο και περισσότεροι Έλληνες δυσκολεύονται στην καθημερινή τους επιβίωση, μέσα σε κλίμα οικονομικής στενότητας, θλίψης, κατάθλιψης, δυστυχίας κι έλλειψης ελπίδας. Όλα αυτά έρχεται βέβαια να τα σκορπίσει το μήνυμα της γέννησης του Θεανθρώπου, το οποίο παράλληλα μας θέτει όλους και προ των ευθυνών μας να δείχνουμε έμπρακτα το ενδιαφέρον και την αγάπη μας στους συναθρώπους μας.
Στις 30 Νοεμβρίου, την ήμερα του Αγίου Ανδρέα έφυγε από κοντά μας ο αξιόλογος δάσκαλος και διανοούμενος, αγωνιστής και πατριώτης, συγγραφέας και λαογράφος, Γρηγόρης Κατσαλίδας.
Μας άφησε στα πρόθυρα της συμπλήρωσης της ένατης δεκαετίας του, όταν το μυαλό και το πνεύμα του ήταν στην ακμή, στερώντας μας άλλα σπάνια μαργαριτάρια της λογοτεχνικής κα λαογραφικής του δημιουργίας.
Γεννηθείς στην Άνω Λεσινίτσα, περιοχή Θεολόγου, λόγω και της βοήθειας τού ταξιδεμένου πατέρα του –μετανάστης στην Αμερική- συνέχισε το Γυμνάσιο της Πωγωνιανής, όπου στο τελευταίο ανέκδοτο βιβλίο του:«Η ζωή μου» το περιγράφει με πόνο και νοσταλγία.
Βγήκε δάσκαλος ο Γρηγόρης για να ταξιδέψει –κι αυτός σαν μετανάστης - από χωριό σε χωριό κι από σχολείο σε σχολείο, για να διδάξει την όμορφη μητρική του γλώσσα, την ελληνική, στα Βορειοηπειρωτόπουλα. Τον γνώρισαν οι κάτοικοι και οι δεκάδες μαθητές στην Άνω και Κάτω Λεσινίτσα, στην Γλύνα, στου Κρα, στο Δέλβινο, στη Λιβαδειά, στο Μαρκάτι, στην Τσερκοβίτσα, στη Λύβενα, στη Δίβρη και στους Αγ. Σαράντα. Με το σπαρτίκοβο σακούλι στον ώμο, γεμάτο ψωμοτύρι και γραφόμενες φυλλάδες. Φυλλάδες που αργότερα θα ήταν οι λίθοι των πολυσέλιδων, ποιοτικών και αξιόλογων βιβλίων του: «Το Συντακτικό της Ελληνικής γλώσσας», «Παροιμίες και λαϊκές εκφράσεις», «Η περιοχή Θεολόγου των Αγίων Σαράντα», «Δημοτικά τραγούδια της Βορείου Ηπείρου», «Το γενεαλογικό δέντρο της Λεσινίτσας», «Η εθνική μας ταυτότητα» και «Μικρά ενθυμήματα».
Το μνημείο αυτό το τοποθέτησαν οι Αλβανοί ψηλά στα Ακροκεραύνεια όρη, στον αυχένα Λογαρά, στον δρόμο Χιμάρα - Αυλώνα, εκεί όπου ήσαν τα σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία το 1912 - 1917. Η επιγραφή στο μνημείο είναι στα αλβανικά και μεταφράζεται:
«Ο λαός της περιοχής των Δουκάτων (Dukati) μαζί με τις δυνάμεις της κυβέρνησης της Αυλώνας αμυνθήκαμε για την ανεξαρτησία από την επίθεση των σωβινιστών Ελλήνων».
Φορέας που ανέγειρε το μνημείο δεν αναφέρεται.
Στις 5 Νοεμβρίου 1912 στα πλαίσια του 1ου Βαλκανικού Πολέμου ο Σπυρομήλιος απελευθέρωσε με απόβαση την Χιμάρα από τον Οθωμανικό ζυγό. Οι Οθωμανικές δυνάμεις αντεπιτέθηκαν, όμως το σώμα του Σπυρομήλιου που αποτελείτο κυρίως από Κρήτες και Χιμαριώτες εθελοντές αναχαίτισαν τους Οθωμανούς και έφτασαν έως τον αυχένα Λογαρά. Όμως η Ιταλία απαίτησε με τελεσίγραφο, ο Ελληνικός στρατός να μην προχωρήσει πέρα του Λογαρά διαφορετικά η Ιταλία θα θεωρούσε την ενέργεια αυτή εχθρική (η Ιταλία ήθελε την περιοχή της Αυλώνας για τον εαυτόν της).
Το βασικό πρόβλημα στις ελληνοαλβανικές σχέσεις υπήρξε η διεκδίκηση της περιοχής, την οποία οι Αλβανοί ονομάζουν Νότια Αλβανία και οι Έλληνες, όπως είναι και το ορθό, Βόρειο Ήπειρο.
Οι ελληνικές θέσεις σ’ αυτή τη διεκδίκηση στηρίζονταν σε ιστορικά γεγονότα και σε φυλετικές και θρησκευτικές διακρίσεις. Οι Αλβανοί διεκδικούσαν τμήμα του Ηπειρωτικού χώρου με το αιτιολογικό ότι στο τμήμα αυτό κατοικούσαν αλβανόφωνοι ορθόδοξοι και μουσουλμάνοι. Ένα πρόβλημα που κληροδοτήθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι συνήθιζαν στις απογραφές να κατατάσσουν τους πληθυσμούς της Αυτοκρατορίας ανάλογα με το θρήσκευμα που ακολουθούσαν. Αυτή η συνήθεια των Τούρκων να θεωρούν τη θρησκεία και όχι την εθνική συνείδηση ως κριτήριο καθορισμού της εθνικότητας, υπήρξε η αιτία της διαμάχης μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών.
Οι μουσουλμάνοι Αλβανοί που ασκούσαν στην Ήπειρο την τουρκική εξουσία, δημιουργούσαν σύγχυση των ορίων Ηπείρου και Αλβανίας. Έτσι ιστορικά οι Έλληνες τοποθετούσαν τα όρια της Ηπείρου, όπως είναι ιστορικά αποδεδειγμένο, στο Γενούσο (Σκούμπι) ποταμό, ενώ οι μουσουλμάνοι Αλβανοί επεξέτειναν τα όρια της Αλβανίας μέχρι τον Αμβρακικό κόλπο. Η διαμάχη αυτή συνεχίστηκε μέχρι το 1912, χρονιά που οι Αλβανοί κατόρθωσαν να διασφαλίσουν σημαντικές παραχωρήσεις από τους Νεότουρκους, με κυριότερη την εδαφική καταγραφή της Αλβανίας, αφού μέχρι τότε ήταν απλά μια γεωγραφική έκταση χωρίς όρια.
Υπέκυψε στα τραύματά του, μια εβδομάδα μετά την επίθεση που δέχθηκε από δύο μασκοφόρους ληστές, στο χωριό Βλάχοβα των Αγίων Σαράντα, ηλικιωμένος Βορειοηπειρώτης.
Η αρχές ανακοίνωσαν ότι ο 87χρονος Κωνσταντίνος Μπόλης δεν κατάφερε να κρατηθεί στη ζωή ύστερα από τις σοβαρές κακώσεις, που του προκάλεσαν οι δύο ληστές.
Οι δύο μασκοφόροι με τη χρήση βίας σε βάρος του άτυχου ηλικιωμένου και της συζύγου του, Βασιλικής, άρπαξαν διάφορα αντικείμενα και χρήματα.
Οι έρευνες για τον εντοπισμό των δραστών συνεχίζονται.
«Η Ελλάδα νοιάζεται για τα προβλήματα της ελληνικής εθνικής μειονότητας»
«Η μητέρα πατρίδα είναι πάντα στο πλευρό σας, νοιάζεται για τα προβλήματά σας και προσπαθεί με κάθε τρόπο και μέσο, παρά τις ασφυκτικές δημοσιονομικές συνθήκες, να βελτιώσει και να επιλύσει τα προβλήματα της καθημερινότητας που σας απασχολούν είτε στην Αλβανία είτε στην Ελλάδα» τόνισε απευθυνόμενος σε συγκέντρωση Ελλήνων μειονοτικών, σήμερα το βράδυ στη Δερβιτσάνη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, λίγο πριν την επιστροφή του στην Ελλάδα.
«Γνωρίζω τα συνταξιοδοτικά προβλήματα που σας απασχολούν. Οι αρμόδιοι Έλληνες υπουργοί με έχουν διαβεβαιώσει ότι καταβάλλονται προσπάθειες για την μερική έστω επίλυσή τους, όπως και τη διατήρηση του δικαιώματος στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη», τόνισε προς τους εκατοντάδες συγκεντρωμένους, προσθέτοντας πως «με την μαζική σας παρουσία στο σημερινό αντάμωμα υποδηλώνετε ότι η ελληνική εθνική μειονότητα είναι εδώ, είναι παρούσα και παραμένει πάντα ζωντανή, πολυάριθμη και ακμαία».
Το βράδυ 4ης Νοέμβρη μέρα Κυριακή, παρευρέθημεν στη λιτανεία λειψάνων Αγίου Σπυρίδωνος όπου τοποθετήθην με Πολυξίγγη και επισήμους. Τιμητικά προσκύνησα σώμα Αγίου και τα άνθη ρόδων που έλαβα τα φυλάω για να τα στείλω στους γονείς μου. Μετά τη λειτουργία καθήσαμε μετά του δημάρχου στο καφενείο του ξενοδοχείου ενώπιον της ωραίας πλατείας και του παλαιού φρουρίου της πόλης. Μετά τηλεγραφήσαμε προς Βενιζέλο και Σαπουτζάκη παρακαλούντες να περάσουμε στην Ήπειρο.
Απ' το ημερολόγιο
του Καπετάν Στυλιανού Γαλερού
Απόσπασμα απ' το υπό έκδοσιν βιβλίο
για τη δράση του σώματος του Στυλιανού Γαλερού
στη Χειμάρρα το 1912-13
