Η εισηγήτρια για το Κοσσυφοπέδιο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Viola von Cramon, δήλωσε τη Δευτέρα ότι μεταξύ των μέσων Νοεμβρίου και της πρώτης εβδομάδας του Δεκεμβρίου θα υπάρξει ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τη διαδικασία απελευθέρωσης της βίζας της χώρας.

Η Viola von Cramon υπογράμμισε ότι οι περιορισμοί στην κυκλοφορία των πολιτών του Κοσσυφοπεδίου θα πρέπει να αρθούν το συντομότερο δυνατό, καθώς σύμφωνα με την ίδια, έχουν εκπληρωθεί όλα τα κριτήρια και οι απαιτήσεις της ΕΕ.

«Η διαδικασία απελευθέρωσης των θεωρήσεων θα ολοκληρωθεί. Ελπίζουμε ότι θα έχουμε μια ημερομηνία κατά την οποία θα πραγματοποιηθεί η απελευθέρωση της βίζας. Είδα ότι αυτό ήταν για πρώτη φορά στην ημερήσια διάταξη της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την περασμένη Πέμπτη. Δεν έχει ληφθεί ακόμη σαφής απόφαση, θα υπάρξει άλλη ψηφοφορία από τα μέσα Νοεμβρίου ή τις αρχές Δεκεμβρίου», δήλωσε η ίδια.

«Στο παρασκήνιο, εργαζόμαστε σκληρά για να δούμε μια θετική απόφαση», πρόσθεσε.

Το 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι το Κοσσυφοπέδιο πληροί όλα τα κριτήρια και πρότεινε την απελευθέρωση.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε την απόφαση αυτή, αλλά ορισμένες χώρες επιφυλάσσονται, όπως η Γαλλία και η Ολλανδία, και δεν συμφώνησαν με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής στο σύνολό τους.

Ενώ η προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ στην Πράγα επιθυμεί να επιτύχει μια συμφωνία πριν από το τέλος της εξάμηνης θητείας της στο τιμόνι της ΕΕ τον Δεκέμβριο, οι προοπτικές επιτυχίας για την Πρίστινα αμβλύνονται, καθώς οι στόχοι έχουν μετακινηθεί για άλλη μια φορά.

Αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Σουηδίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας και της Ισπανίας, έχουν επιβραδύνει την προσπάθεια της τσεχικής προεδρίας να τερματίσει την υποχρέωση θεώρησης της ΕΕ για τους πολίτες του Κοσσυφοπεδίου, καθώς φέρονται να απαιτούν πρόσθετες εγγυήσεις ασφαλείας.

Σε συνεδρίαση του Συμβουλίου σε τεχνικό επίπεδο στα μέσα Οκτωβρίου, οι εκπρόσωποι της Γαλλίας, η οποία έχει επανειλημμένα εμποδίσει την έκδοση απόφασης για το θέμα της θεώρησης, προσέθεσαν νέα κριτήρια. Αυτό είναι συγκεκριμένα ότι η απελευθέρωση της βίζας για το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να συνδέεται με τη λειτουργία του ευρωπαϊκού συστήματος ασφαλείας ETIAS.

Το ηλεκτρονικό σύστημα επιτρέπει την επαλήθευση των στοιχείων των πολιτών τρίτων χωρών που δεν χρειάζονται θεώρηση για να εισέλθουν στον χώρο Σένγκεν. Απαιτεί από κάθε αιτούντα να δηλώσει όνομα, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ημερομηνία γέννησης και διαβατήριο και να προβεί σε πληρωμή με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα. Στη συνέχεια, η αίτηση εξετάζεται και οι αρχές εκδίδουν τελική απόφαση σχετικά με το αν το εν λόγω πρόσωπο μπορεί να εισέλθει στον χώρο Σένγκεν.

Επί του παρόντος, το σύστημα είναι εκτός λειτουργίας, αλλά αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2023, χωρίς να έχει δοθεί ακριβής ημερομηνία.

Αυτή είναι η πρώτη φορά που το ETIAS αναφέρεται στις συζητήσεις για την απελευθέρωση των θεωρήσεων.

Το να πειστούν τα σκεπτικιστικά κράτη μέλη μέχρι το τέλος της τσεχικής προεδρίας τον Δεκέμβριο δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, κάτι που κατέστη σαφές από την ομάδα εργασίας για τις θεωρήσεις του Συμβουλίου της ΕΕ την Πέμπτη.

«Η ομάδα εργασίας χαιρέτισε σε γενικές γραμμές την επανέναρξη της συζήτησης επί του θέματος και υποστήριξε γενικά τη διαδικασία απελευθέρωσης των θεωρήσεων. Προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος σε αυτόν τον φάκελο, θα πρέπει να αποσαφηνιστούν ορισμένα σχετικά θέματα και να συνεχιστεί η συζήτηση», έγραψε η τσεχική προεδρία σε ανακοίνωσή της.

Η πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου, Vjosa Osmani, δήλωσε ότι είναι σημαντικό τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σεβαστούν τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να μην εισαγάγουν πρόσθετα κριτήρια όσον αφορά την απελευθέρωση των θεωρήσεων.

Η Osmani ήταν σαφής στην απογοήτευσή της ότι «δεν επιτρέπεται με κανέναν τρόπο η θέσπιση πρόσθετων κριτηρίων» κατά τη διάρκεια συνάντησης με τους πρέσβεις της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Σλοβενίας στην Πρίστινα.

Σύμφωνα με δελτίο τύπου της Προεδρίας του Κοσσυφοπεδίου, η Osmani δήλωσε ότι η θέσπιση πρόσθετων κριτηρίων για την απελευθέρωση των θεωρήσεων για το Κοσσυφοπέδιο «θα επηρέαζε την άρνηση ενός δικαιώματος των πολιτών μας και θα έπληττε την αξιοπιστία της ΕΕ».

Εν τω μεταξύ, οι ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων πρόκειται να καθιερώσουν τις μεταξύ τους μετακινήσεις χωρίς ταυτότητα, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν μια κοινή περιφερειακή αγορά.