Τα τριάντα κύρια είδη βασικών προϊόντων στην Αλβανία, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, πωλήθηκαν στις 15 Μαρτίου 20% πιο ακριβά από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους.

Ο τιμοκατάλογος Ιανουαρίου βασίζεται σε μετρήσεις της INSTAT που είναι διαθέσιμες στο κοινό στον επίσημο ιστότοπο, ενώ οι τιμές της 15ης Μαρτίου ελήφθησαν από καταστήματα λιανικής της αλβανικής πρωτεύουσας, που αντικατοπτρίζουν τους χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τον συνημμένο τιμοκατάλογο, τη μεγαλύτερη αύξηση σε αξία είχαν τα λιπαρά, το αλεύρι και τα υποπροϊόντα του, οι υδρογονάνθρακες κ.λπ.

Οι τιμές του λαδιού και του βουτύρου είχαν τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης. Ένα κιλό βούτυρο πωλήθηκε χθες με 1.000 λεκ (8,17 ευρώ) από 682 λεκ (5,57 ευρώ) τον Ιανουάριο, με άνοδο 46,6%, ενώ η τιμή ανά λίτρο λαδιού αυξήθηκε κατά 40% στα 320-330 λεκ (2,7 λεκ) το κιλό από 228,1 λεκ (1,86 ευρώ) που ήταν τον Ιανουάριο του 2022.

Οι τιμές εκτινάχθηκαν στα ύψη μετά τις επιθέσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι χώρες που βρίσκονται σε σύγκρουση βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των εξαγωγών πετρελαίου και πρώτων υλών για αυτό το προϊόν.

Η εμπλοκή στον πόλεμο και οι δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας επέφεραν άμεσες αυξήσεις στις τιμές των πετρελαϊκών προϊόντων. Ενώ η τιμή του βουτύρου οφείλεται κυρίως σε εσωτερικούς παράγοντες που δημιουργούνται από το υψηλό κόστος ενέργειας και καυσίμων στις μονάδες επεξεργασίας γαλακτοκομικών προϊόντων.

Επειδή πολλοί από αυτούς αγοράζουν ενέργεια στην ελεύθερη αγορά, σήμερα ένα κιλοβάτ ενέργειας αγοράζεται 4-5 φορές πιο ακριβά από πέρυσι αυτήν την περίοδο.

Ακόμη, την μεγαλύτερη αύξηση κατέγραψαν το αλεύρι και τα υποπροϊόντα του. Ένα κιλό συσκευασμένο αλεύρι πωλήθηκε χθες στη λιανική στα 135 λεκ (1,10 ευρώ) από 99,2 λεκ (0,81 ευρώ) τον Ιανουάριο, σημειώνοντας αύξηση 36%. Η τιμή των ζυμαρικών αυξήθηκε κατά 20,5% και το ψωμί ενός κιλού αυξήθηκε κατά 17% περίπου.

Ένα λίτρο γάλα πουλήθηκε χθες 160 λεκ (1,31 ευρώ) το λίτρο από 120,3 λεκ (0,93 ευρώ) τον Ιανουάριο. Ενώ ένα λίτρο φυσικό γιαούρτι πωλήθηκε προς 150 λεκ (1,23 ευρώ) με άνοδο 16,2% σε σχέση με τον Ιανουάριο.

Το υψηλό κόστος ενέργειας και μεταφοράς επηρεάζει ολόκληρη την αλυσίδα της βιομηχανίας τροφίμων στη χώρα. Η ανάπτυξη των ζωοτροφών αυξάνει το κόστος των μεγάλων εκμεταλλεύσεων, καθώς η Ουκρανία και η Ρωσία ήταν σημαντικοί παίκτες στην Ευρώπη για την προμήθεια αυτών των προϊόντων.

Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου αυξήθηκαν επίσης απότομα μετά τον πόλεμο. Ένα λίτρο πετρελαίου κόστισε χθες περίπου 10% περισσότερο από τον Ιανουάριο του 2022. Η τιμή ελέγχεται πλέον από ένα κοινό συμβούλιο με εκπροσώπους της κυβέρνησης και της αγοράς, οι οποίοι συνεδριάζουν περιοδικά για να αλλάξουν τις τιμές.

Ο πόλεμος άλλαξε τις καταναλωτικές τάσεις. Κάτω από τον πανικό ότι οι τιμές θα ανέβουν κι άλλο και ότι προϊόντα θα εκλείψουν από την αγορά. Επίσης αυτό τον μήνα σημειώθηκαν ασυνήθιστες αγορές σε είδη λαδιού και αλεύρων σε βαθμό που άδειασαν τα ράφια των μονάδων πωλήσεων.

Και όλες οι παραπάνω αυξήσεις αφορούν μια χώρα όπου ο βασικός μισθός ανέρχεται στα 30.000 λεκ (240 ευρώ). Επίσης όσον αφορά τους συνταξιούχους, η βασική σύνταξη ανέρχεται γύρω στα 90 ευρώ. Αν και η αλβανική κυβέρνηση αναφέρθηκε σε λήψη μέτρων για την αναχαίτιση της ακριβείας και την πάταξη της αισχροκέρδειας, οι πολίτες συνεχίζουν ακάθεκτοι τις διαμαρτυρίες.