Περαιτέρω άνοδο σημείωσαν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων σε ευρώ τον Σεπτέμβριο, αγγίζοντας τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αλβανίας, για τον μήνα Σεπτέμβριο, το μέσο επιτόκιο για τα νέα δάνεια σε Ευρώ έφτασαν το 5,64%. Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τότε που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια πέρυσι.

Το βασικό επιτόκιο που εφαρμόζει η ΕΚΤ έφτασε στο υψηλότερο ιστορικό επίπεδο του 4,5%, ενώ ο κύριος δείκτης αναφοράς που χρησιμοποιείται στην τιμή των δανείων με κυμαινόμενα επιτόκια σε ευρώ, το Euribor 12 μηνών, είναι ελαφρώς πάνω από το επίπεδο του 4%. .

Η άνοδος τον Σεπτέμβριο έχει βαθύνει το χάσμα επιτοκίων με δάνεια σε λεκ. Πάντα αναφερόμενοι στην Τράπεζα της Αλβανίας, το μέσο επιτόκιο για τα δάνεια για αγορά νέων κατοικιών σε λεκ τον Σεπτέμβριο ήταν 4,13. Αν και ο μέσος τόκος των δανείων σε λεκ αυξήθηκε ελαφρά, η αύξηση ήταν χαμηλότερη σε σύγκριση με τα δάνεια σε ευρώ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η διαφορά μεταξύ του μέσου επιτοκίου των στεγαστικών δανείων σε λεκ και αυτών σε ευρώ να φτάσει το 1,51%, το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ.

Για πρώτη φορά στην ιστορία του αλβανικού τραπεζικού τομέα, φέτος τα επιτόκια για τα δάνεια σε λεκ είναι χαμηλότερα από αυτά σε ευρώ. Αυτό καθορίζεται κυρίως από την αναστολή της αύξησης των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αλβανίας, η οποία διατηρεί σημαντικά πιο χαλαρές νομισματικές συνθήκες σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ακόμη και μετά την τελευταία αύξηση, τον Νοέμβριο, το βασικό επιτόκιο για το Lek είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με αυτό του Ευρώ, δηλαδή 3,25% έναντι 4,5%.

Η ενίσχυση του λεκ και τα χαμηλότερα επιτόκια δανείων σε τοπικό νόμισμα φέτος έχουν προκαλέσει πολλούς δανειολήπτες να μετατρέψουν τα δάνειά τους από ευρώ σε λεκ.

Η Τράπεζα της Αλβανίας στην ανάλυσή της καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πολλές επιχειρήσεις και ιδιώτες που είχαν δάνεια σε ξένο νόμισμα και κυρίως σε ευρώ επέλεξαν να μετατρέψουν τα δάνεια αυτά στο τοπικό νόμισμα. Οι κύριοι παράγοντες που υποστήριξαν αυτή τη μετατόπιση ήταν η ανατίμηση του τοπικού νομίσματος, τα χαμηλότερα επιτόκια του στεγαστικού δανείου σε λεκ σε σύγκριση με αυτό σε ευρώ, καθώς και οι ρυθμιστικές διευκολύνσεις για την αλλαγή του νομίσματος του δανείου χωρίς πρόστιμο.

Η μετατροπή των δανείων εκτιμάται ότι ήταν ένας από τους παράγοντες που άσκησαν περαιτέρω καθοδική πίεση στη συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ του ευρώ και του λεκ.