Οι νεότερες ηλικιακές ομάδες συρρικνώνονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό στην Αλβανία λόγω των υψηλών επιπέδων μετανάστευσης, των τάσεων γήρανσης και της πτώσης των γεννήσεων.

Οι εξελίξεις αυτές, μαζί με την αυξανόμενη ζήτηση από τις επιχειρήσεις για εργαζομένους, λογικά θα πρέπει να μειώσουν το επίπεδο της ανεργίας στη νέα γενιά, αλλά αντίθετα, η ανεργία στους νέους λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις.

Τα επίσημα στοιχεία του Αλβανικού Ινστιτούτου Στατικής (INSTAT) δείχνουν ότι ο πληθυσμός της ηλικιακής ομάδας 15-29 ετών κατέγραψε ετήσια μείωση 4,6% τον Ιανουάριο του 2023, φτάνοντας συνολικά τα 587.888 άτομα από 643.059 τον Ιανουάριο του 2022.

Παραδόξως, η ανεργία στην ηλικιακή ομάδα 15-29 ετών αυξήθηκε για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2023, όπου αναφέρθηκαν 76.597 άνεργοι νέοι με ετήσια αύξηση 8,8%.

Τα επίσημα στοιχεία του INSTAT δείχνουν ότι η ανεργία στην ηλικιακή ομάδα 15-29 ετών ήταν στο υψηλότερο επίπεδο από το πρώτο τρίμηνο του 2019 όταν αναφέρθηκαν 79.747 άνεργοι νέοι.

Το επίσημο ποσοστό ανεργίας για τους νέους ηλικίας 15-29 ετών ήταν 22,5% τους πρώτους 3 μήνες. Σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2022, το ποσοστό ανεργίας των νέων αυξήθηκε κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες. Σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2022, ο δείκτης αυτός έχει αυξηθεί κατά 1,0 ποσοστιαίες μονάδες.

Οι δημογραφικές τάσεις και οι τάσεις στην απασχόληση για τους νέους δείχνουν ότι το οικονομικό μοντέλο της χώρας δεν δημιουργεί ευκαιρίες για τη νέα ηλικιακή ομάδα. Τον Ιανουάριο του 2023 υπήρχαν 27.464 λιγότεροι νέοι ηλικίας 15-29 ετών, πράγμα που σημαίνει ότι δημιουργήθηκε ένας μεγάλος κενός χώρος από νέους αλλά από την άλλη, δηλαδή 6.200 νέοι παραπάνω.

Αν και οι περισσότερες επιχειρήσεις βρίσκονται σε εγρήγορση για τους εργαζόμενους και έχουν αναφέρει την έλλειψή τους ως κύρια δυσκολία τα τελευταία χρόνια, η ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας παραμένει ανησυχητικό ζήτημα.

Ειδικοί στην αγορά εργασίας εξηγούν ότι η προσφορά για θέσεις εργασίας επικεντρώνεται επί του παρόντος σε χαμηλές δεξιότητες, όπως εργαζόμενοι σε υπηρεσίες σε ξενοδοχεία τουρισμού, καθαρίστριες, μπάρμαν, σερβιτόροι ή εργαζόμενοι στη βιομηχανία μεταποίησης σε εργοστάσια ένδυσης κ.λπ. Ωστόσο, οι νέοι φιλοδοξούν όλο και περισσότερο να μεταναστεύσουν και είναι απρόθυμοι να εργαστούν σε αυτές τις θέσεις εργασίας.

Οι σημερινοί νέοι ξεκινούν την προετοιμασία τους από το σχολείο και επενδύουν για να απασχοληθούν στις ευρωπαϊκές αγορές, καθώς πολλές αλβανικές επιχειρήσεις προσπαθούν να εισάγουν υπαλλήλους από το εξωτερικό.

Η αύξηση του κόστους ζωής από τις υψηλές τιμές των τροφίμων και των ακινήτων και αφετέρου η έλλειψη ευκαιριών για απασχόληση υψηλής αξίας αυξάνει τις προϋποθέσεις για περαιτέρω μετανάστευση των νέων.