Αποκλειστική συνέντευξη έδωσε ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα στην ΕΡΤ και στον δημοσιογράφο Αλέξανδρο Μάρκου. Μίλησε για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις και για την φυλάκιση του Φρέντι Μπελέρη. «Η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία αποτελεί θησαυρό για τον πολιτισμό της συνύπαρξής μας» επισήμανε «Ο κ. Μπελέρης είναι πολίτης της Αλβανίας και οφείλει να λογοδοτεί όπως όλοι» τόνισε ενώ υποστήριξε πως «η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία αποτελεί θησαυρό για τον πολιτισμό της συνύπαρξής μας» και υπεραμύνθηκε της «στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ελλάδας-Αλβανίας».

Η συνέντευξη του κ. Ράμα:

ERTNEWS: Κύριε Πρωθυπουργέ, πήρατε ο ίδιος την πρωτοβουλία να δώσετε συνέντευξη στην εφημερίδα Καθημερινή. Σχεδόν ταυτόχρονα δεχτήκατε την πρόταση του ERTNEWS για μια τηλεοπτική συνέντευξη και σας ευχαριστούμε. Πού οφείλεται αυτή η έντονη προθυμία σας να απευθυνθείτε στα ελληνικά ΜΜΕ;

Ε. ΡAMA: Φυσικά, γιατί σε τέτοιες στιγμές, όταν υπάρχει παρεξήγηση, είναι σημαντικό να επικοινωνούμε ώστε «να ακουστούν και οι δύο καμπάνες», όχι μόνον η μία. Γι' αυτό επικοινώνησα ο ίδιος με τον Έλληνα δημοσιογράφο, όταν είδα ότι αυτό που είχε γράψει ήταν «ο ήχος μόνο μιας καμπάνας» και μου έδωσε την δυνατότητα να ακουστεί και «ο ήχος μίας άλλης καμπάνας».

ERTNEWS: Έχουν περάσει σχεδόν 80 χρόνια από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και έχουν υπογραφεί και ανανεωθεί αρκετές συνθήκες φιλίας μεταξύ των δύο χωρών. Ωστόσο το πολιτικό σύστημα της Αλβανίας φαίνεται να αντιμετωπίζει με καχυποψία την ελληνική μειονότητα. Και βρισκόμαστε στο 2023.

Ε. ΡAMA: Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι εντελώς αναληθές και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Έχουν περάσει 80 χρόνια από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κι ακόμα ισχύει στην Ελλάδα το "εμπόλεμο", που είναι ένας τεράστιος αρχαϊσμός. Κάτι που επιθυμούμε διακαώς να φύγει οριστικά από τον δρόμο μας. Πιστεύω πολύ στη φιλία, στη στρατηγική εταιρική σχέση και στο μεγάλο κοινό συμφέρον Αλβανίας και Ελλάδας. Πρέπει να ενισχύσουμε αυτή τη φιλία όσο το δυνατόν περισσότερο. Πιστεύω επίσης ότι η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία αποτελεί θησαυρό για τον πολιτισμό της συνύπαρξής μας και μια αναντικατάστατη γέφυρα για να καλλιεργήσουμε και να ενισχύσουμε τη φιλία μεταξύ των δύο λαών, μεταξύ των δύο κρατών και κυβερνήσεων, ανεξάρτητα από το ποιος κυβερνά στα Τίρανα και στην Αθήνα.

ERTNEWS: Χρησιμοποιήσατε κάποια επίθετα για τον κ. Μπελέρη, κάποιους σκληρούς χαρακτηρισμούς, για τους οποίους είπατε ότι έχετε μετανιώσει. Υπάρχουν ωστόσο πολλοί που λένε ότι εσκεμμένα υιοθετείτε μία τέτοια ακραία ρητορική απέναντι σε ένα μέλος της ελληνικής μειονότητας προκειμένου να αποκομίστε πολιτικά οφέλη.

Ε. ΡΑΜΑ: O κύριος αυτός (σ.σ. Φρ.Μπελέρη) είναι πολίτης της Δημοκρατίας της Αλβανίας. Οφείλει να είναι ίσος έναντι του νόμου με κάθε άλλον Αλβανό πολίτη. Να λογοδοτεί όπως όλοι. Δεν μπορεί να υπάρχουν δύο Δικαιοσύνες, μία για τους Αλβανούς πολίτες αλβανικής καταγωγής και μία άλλη για Αλβανούς πολίτες ελληνικής καταγωγής. Υπάρχει μία Δικαιοσύνη. Ακόμα κι αν αυτή δεν είναι τέλεια, η Δικαιοσύνη αυτή ισχύει για όλους.

ERTNEWS: Λέτε ταυτόχρονα ότι «κάποια μέλη της μειονότητας χρησιμοποιούν την ελληνική σημαία ως πιστωτική κάρτα». Δεν στοχοποιείτε έτσι όλη τη μειονότητα;

Ε. ΡΑΜΑ: Είπα ότι είναι άνθρωποι που σπέρνουν ανέμους κι ανυπομονούν να ρίξουν λάδι στη φωτιά χρησιμοποιώντας την ελληνική σημαία ως πιστωτική κάρτα. Το είπα, αναμφίβολα. Αλλά είπα επίσης ότι δεν αποτελούν εξαίρεση. Υπάρχουν και Αλβανοί που χρησιμοποιούν την αλβανική σημαία ως πιστωτική κάρτα. Οι Αλβανοί, όμως, δεν μπορούν να διαμαρτυρηθούν ως μειονοτικοί ότι καταπατούνται τα δικαιώματά τους και αφαιρείται η περιουσία τους. Οι άλλοι το κάνουν και, για να είμαι ειλικρινής, το κάνουν με επιτυχία. Καταφέρνουν να χειραγωγήσουν την επίσημη Αθήνα ώστε να υποστηρίξει τους όχι και τόσο ευγενείς σκοπούς τους.

ERTNEWS: Επιμένω στην υπόθεση Μπελέρη. Από την πρώτη στιγμή που συνελήφθη, επικαλείστε, εσείς και η κυβέρνησή σας, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Αυτό ερμηνεύεται ως πρόθεση να παραμείνει ο κ. Μπελέρη στη φυλακή, ώστε να χάσει την προθεσμία της ορκωμοσίας του στη θέση του δημάρχου. Φαίνεστε, δηλαδή, αποφασισμένος να αφήσετε αυτό το αγκάθι στις διμερείς σχέσεις, ακόμη και με κίνδυνο να χάσετε τη στήριξη της Αθήνας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας.

Ε.ΡΑΜΑ: Κάθε φορά που η Ειδική Εισαγγελία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος ανοίγει επίσημα μια διαδικασία, εγώ, η κυβέρνησή μου, το κόμμα του οποίου ηγούμαι, δηλαδή η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της Αλβανίας, κάνουμε ακριβώς το ίδιο που κάναμε και σε αυτήν την περίπτωση. Αναφερόμαστε μόνο στην κυρίαρχη δικαιοσύνη για να αποδώσει δικαιοσύνη και δεν παρεμβαίνουμε με κανέναν τρόπο στο έργο της, είτε δημόσια είτε όχι. Αυτή είναι μια ιστορική συγκυρία για την Αλβανία. Δεν ξεκινήσαμε με την υπόθεση του κυρίου που απασχολεί την Αθήνα.

Αντιθέτως, αποτελεί έναν από τους κρίκους μιας αλυσίδας ενεργειών καταπολέμησης αυτών των προβλημάτων. Η αρχή έχει γίνει με άτομα πολύ κοντά στην εξουσία. Σήμερα καταζητείται ο πρώην αντικαταστάτης μου (σ.σ. πρώην υπουργός οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης) ενώ έχουν ήδη προφυλακιστεί 4 ή 5 δήμαρχοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος, όλοι τους για τον ίδιο λόγο: τη βούληση να πέσει ο πέλεκυς της Δικαιοσύνης, ανεξάρτητα από το τι χρώμα έχει, κοντά σε ποιον βρίσκεται ή ποιον βλάπτει από πολιτική ή οικονομική άποψη.

ERTNEWS: Στη συνέντευξή σας στην εφημερίδα «Καθημερινή» αφήσατε να εννοηθεί ότι μπορεί να μη γίνουν νέες εκλογές στη Χειμάρρα. Τι θα συμβεί; Θα εξακολουθήσει να είναι δήμαρχος ο Γκόρο; Όλα αυτά είναι λίγο μπερδεμένα κύριε Πρωθυπουργέ. Πείτε μας καθαρά πώς θα κυβερνηθεί αύριο η Χειμάρρα;

Ε.ΡΑΜΑ: Καταρχάς, αν δεν κάνω λάθος, ο κ. Γκόρο ανήκει στην ίδια ομάδα της ελληνικής μειονότητας. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος να σηκώσουμε τους ώμους. Γιατί ο κ. Γκόρο, ο οποίος εκπροσωπεί ως δήμαρχος το κόμμα το οποίου ηγούμαι, καθώς και άλλοι δύο δήμαρχοι, που ασκούν σήμερα τα καθήκοντά τους εκπροσωπώντας την ελληνική μειονότητα, ο ένας με την υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ο άλλος ως μέλος του, δείχνουν ότι εδώ δεν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ Αλβανών και Ελλήνων. Εδώ υπάρχει μια απολύτως φυσιολογική συνύπαρξη. Πόσες χιλιάδες τίτλοι ιδιοκτησίας έχουν δοθεί σε μειονοτικές οικογένειες για σπίτια που χτίστηκαν χωρίς άδεια; Όπως έχει συμβεί και για πολλές αλβανικές οικογένειες,ή για τίτλους ιδιοκτησίας χώρων λατρείας. Σήμερα, οι εκκλησίες στην μειονοτικές περιοχές έχουν τίτλους ιδιοκτησίας. Από την εποχή του κομμουνισμού μέχρι την ανάληψη αυτής της κυβέρνησης ζούσαν χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας.

Απειλές για παρεμπόδιση της περαιτέρω πορείας προς την πλήρη ένταξη της στην Ε.Ε., την ίδια ώρα που η κυβέρνηση δεν έχει νομική δυνατότητα να δώσει άδεια σε κρατούμενο για να πάει να ορκιστεί, ή να ορκιστεί σε συμβολαιογράφο, όπως λένε, βρίσκεται σε πλήρη ασυμφωνία, είτε με το κυριαρχικό δικαίωμα της Αλβανίας να ασκεί και να εφαρμόζει τη δική της ευρωπαϊκή νομοθεσία στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Αλβανίας, είτε ακόμη και με την ευρωπαϊκή συνύπαρξη μεταξύ χωρών που είναι δημοκρατικές, που ανήκουν στην ίδια οικογένεια αξιών όπου μια χώρα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπαγορεύσει στην άλλη πώς πρέπει να λειτουργεί σε μια συγκεκριμένη περίπτωση και τι πρέπει να κάνει ο ένας ή ο άλλος για να επιβάλει το νόμο στη χώρα του. Εν τω μεταξύ, όπως είπα, μελετάμε την υπόθεση, γιατί, σύμφωνα με το νόμο, όταν λήξει η προθεσμία των 90 ημερών, η κυβέρνηση πρέπει να αποπέμψει τον εκλεγμένο δήμαρχο που δεν έχει εμφανιστεί για να ορκιστεί και να ορίσει υπηρεσιακό δήμαρχο μέχρι τις νέες εκλογές.

Ωστόσο, αυτή είναι μια πολύ συγκεκριμένη περίπτωση και γι' αυτόν τον λόγο ζήτησα από τη νομική υπηρεσία της κυβέρνησης να γνωμοδοτήσει για το τι πρέπει να κάνουμε και θα εφαρμόσουμε ξανά ότι είναι πιο σωστό. Θα ένιωθα ανακούφιση αν μπορούσαμε να αφήσουμε να ολοκληρωθεί η δικαστική διαδικασία και στο τέλος της διαδικασίας να μάθουμε από τη Δικαιοσύνη, όχι από την Ελλάδα, αν αυτός ο άνθρωπος είναι ένοχος ή αθώος.

ERTNEWS: Η Αθήνα επιμένει ότι η αποκατάσταση των διμερών σχέσεων στο σημείο όπου βρίσκονταν πριν από τις τοπικές εκλογές περνάει από τα Τίρανα, από το γραφείο σας. Εκεί βρίσκεται η μπάλα. Εσείς λέτε ότι θέλετε έναν διάλογο με τον κ. Μητσοτάκη. Τι σκοπεύετε να του πείτε συγκεκριμένα;

Ε.ΡΑΜΑ: Όχι, δεν χρειάζομαι κανέναν διαμεσολαβητή για να έχω επικοινωνία με τον Κυριάκο. Γιατί είναι φίλος και τον έχω εκτιμήσει προσωπικά ως αξιοθαύμαστο άτομο και ως σύγχρονο ηγέτη. Δεν έχω κανένα μήνυμα να του μεταφέρω μέσω των μέσων ενημέρωσης γιατί δεν υπάρχει ανάγκη. Επικοινωνούμε και δεν χρειαζόμαστε άλλους μεσάζοντες, μάλλον κανάλια μέσων ενημέρωσης, για να πούμε ο ένας στον άλλον τι πιστεύουμε.

Αλλά ένα πράγμα θέλω να πω στο τέλος. Η Ελλάδα που θεωρεί ότι η μπάλα είναι σε αυτό το γραφείο, υπονοώντας ότι εάν η μπάλα δεν πάει προς την κατεύθυνση που θέλει η Αθήνα, θα εκδικηθεί την Αλβανία, παρεμποδίζοντας τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ, αυτό δεν είναι ευρωπαϊκό και είναι πολύ ξεπερασμένο κατά τη γνώμη μου. Εγώ βλέπω στην Ελλάδα όχι μόνο τον εταίρο μας στα Βαλκάνια, αλλά και τον εταίρο μας στην Ε.Ε. Συνεπώς, ελπίζω πραγματικά ότι η προτομή του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη θα τοποθετηθεί στη Δερβιτσάνη. Το υποσχέθηκα και δεν έχω καμία πρόθεση να υποχωρήσω από αυτήν την υπόσχεση, επειδή σήμερα υπάρχει μια παρεξήγηση. Είναι ένας ακόμη λόγος να καταλάβουμε καλά ότι στα Τίρανα, σε αυτό το γραφείο, η Ελλάδα έχει έναν φίλο, έναν αληθινό φίλο, έναν ειλικρινή φίλο. Είμαι ο πρωθυπουργός της Αλβανίας -όχι της Ελλάδας- και υπηρετώ τα συμφέροντα της Αλβανίας, όπου είμαι επικεφαλής μιας ιστορικής μάχης για την ίση απόδοση δικαιοσύνης για όλους στην Αλβανία.

ERTNEWS: Θα έχει αντίκτυπο όλη αυτή η εξέλιξη στον καθορισμό των θαλασσίων συνόρων μεταξύ των δυο κρατών στη Χάγη;

Ε. ΡΑΜΑ: Έχουμε πολύ σημαντικά στρατηγικά συμφέροντα, που είναι απολύτως συμβατά με την αναγκαιότητα μιας φιλικής και μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης με την Ελλάδα. Κι αυτό ισχύει για όλα τα προβλήματα, από τα θαλάσσια σύνορα μέχρι την άρση του «εμπολέμου» από την Ελλάδα. Σε αυτό παραμένω προσηλωμένος. Και συνεχίζω να είμαι απόλυτα σίγουρος και αφοσιωμένος στη φιλία μου με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας.