Επενδύσεις σε εργοστάσια μπύρας απειλούνται από αυξανόμενες εισαγωγές

Εκατομμύρια ευρώ που επενδύθηκαν σε εργοστάσια και μονάδες παραγωγής εγχώριας μπύρας κινδυνεύουν να χαθούν άδοξα, καθώς οι εισαγωγές του προϊόντος αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών της Αλβανίας για το 2023, οι εισαγωγές μπύρας εκτινάχθηκαν στους 55,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας άνοδο 7% σε σχέση με το 2022.

Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι σε σύγκριση με το 2019, οι εισαγωγές μπύρας έχουν εκτοξευθεί κατά 24%. Η ραγδαία αύξηση παρατηρείται σε μια χρονική στιγμή που η χώρα εξελίσσεται σε δημοφιλή προορισμό για ξένους τουρίστες, οι οποίοι αναζητούν κυρίως αυθεντικά τοπικά προϊόντα.

Η ραγδαία άνοδος των εισαγωγών έχει οδηγήσει στην κυριαρχία της ξένης μπύρας στην εγχώρια αγορά. Στοιχεία δείχνουν ότι πέρυσι η εισαγόμενη μπύρα κατείχε περίπου το 60% της αγοράς, ενώ το 2015 αντιστοιχούσε μόλις στο 40%.

Η άνοδος αυτή οφείλεται εν μέρει και στην επιτάχυνση των εισαγωγών στους πρώτους μήνες του 2023. Πολλές εγχώριες ζυθοποιίες λειτούργησαν με περιορισμένη παραγωγή, επηρεασμένες από τον ψυχρό καιρό που πλήττει την κατανάλωση, αλλά και από την άνοδο του κόστους παραγωγής.

Η στροφή προς εισαγόμενα προϊόντα, όχι μόνο στην μπύρα, θέτει σε κίνδυνο σημαντικές κατακτήσεις που χρειάστηκαν δεκαετίες σκληρής δουλειάς. Η εγχώρια παραγωγή, στην προκειμένη περίπτωση η μπύρα, φέρει μεγάλη αξία, καθώς απασχολεί εργαζόμενους σε όλη την αλυσίδα παραγωγής, από την καλλιέργεια έως την εμπορία και τη διανομή, ενώ παράλληλα ενισχύει τα κρατικά έσοδα μέσω φόρων και δασμών.

Παρ' όλα αυτά, οι εγχώριες ζυθοποιίες βίωσαν δυσκολίες, ιδιαίτερα πέρυσι. Οι αλλαγές στο φορολογικό πλαίσιο τον Ιανουάριο του 2023 έφεραν πλήγμα στον κλάδο. Πριν από τις αλλαγές, οι εγχώριοι παραγωγοί με παραγωγή κάτω των 200.000 HL επιβαρύνονταν με ειδικό φόρο κατανάλωσης 360 lek/HL, ενώ για παραγωγή άνω του ορίου αυτού ο φόρος άγγιζε τα 710 lek. Μετά τις τροποποιήσεις στο νόμο "Για τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στη Δημοκρατία της Αλβανίας", ο φόρος ενοποιήθηκε στα 710 lek για όλους τους παραγωγούς, εγχώριους και ξένους, ανεξαρτήτως του όγκου παραγωγής.

Παράλληλα, η τιμή της πρώτης ύλης, της βύνης, εκτοξεύθηκε αγγίζοντας τα 800 ευρώ ανά τόνο, από 400 ευρώ που ήταν το 2022.

Εκτός από τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εγχώριες ζυθοποιίες, έρχεται αντιμέτωπη και με τον ανταγωνισμό από φθηνότερες ξένες μπύρες. Πολλοί επιχειρηματίες στον κλάδο εκφράζουν την ανησυχία τους για το μέλλον, καθώς δυσκολεύονται να παραμείνουν ανταγωνιστικοί.

Εκπρόσωποι του κλάδου εστίασης επισημαίνουν την ανάγκη στήριξης της εγχώριας παραγωγής μπύρας, κρασιού και άλλων τοπικών προϊόντων. Η στροφή προς αυθεντικά προϊόντα αγγίζει όλο και περισσότερους τουρίστες που αναζητούν αυθεντικές εμπειρίες κατά την επίσκεψή τους στη χώρα.