Ο τραπεζικός τομέας παρουσιάζει αυξημένη έκθεση σε δάνεια ακινήτων, η οποία ανήλθε στα 342 δισεκατομμύρια λεκ (περίπου 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ) στο τέλος του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αλβανίας. Πρόκειται για αύξηση σχεδόν 23% σε σύγκριση με το 2023 και αφορά τόσο επιχειρήσεις όσο και ιδιώτες.

Η πλειονότητα του χαρτοφυλακίου δανείων ακινήτων ανήκει σε ιδιώτες, οι οποίοι κατέχουν περίπου το 53% της συνολικής έκθεσης. Το υπόλοιπο 47% αφορά δάνεια που χορηγήθηκαν σε επιχειρήσεις. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα δάνεια ακινήτων αντιπροσωπεύουν πλέον το 48% του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων που χορηγούνται στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.

Η σημαντική αύξηση της πίστωσης προς τον τομέα των ακινήτων τα τελευταία χρόνια θεωρείται ένας από τους βασικούς παράγοντες που στήριξαν τη ζήτηση στην αγορά ακινήτων. Ωστόσο, ταυτόχρονα, έχει αυξήσει και την έκθεση του τραπεζικού τομέα σε τυχόν κινδύνους που σχετίζονται με την επίδοση της αγοράς ακινήτων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα δάνεια ακινήτων εξασφαλίζονται με την υποθήκευση του ακινήτου προς την τράπεζα (συνήθως του ίδιου του ακινήτου που αγοράστηκε με δάνειο). Μια πιθανή κρίση στην αγορά ακινήτων θα μπορούσε να μειώσει την αξία των εγγυήσεων και να εκθέσει τις τράπεζες σε κινδύνους μη εξυπηρέτησης των δανείων.

Αναγνωρίζοντας αυτόν τον κίνδυνο, η Τράπεζα της Αλβανίας ενέκρινε τον περασμένο Οκτώβριο τον κανονισμό "Σχετικά με την αναφορά δεδομένων, τον εντοπισμό και την παρακολούθηση δεικτών για τη χορήγηση δανείων και επενδύσεων για ακίνητα".

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Αλβανίας, ο κανονισμός αυτός τυποποιεί και επεκτείνει τα δεδομένα που συλλέγουν οι τράπεζες και οι πιστωτικά ιδρύματα σχετικά με τους δείκτες των προτύπων που χρησιμοποιούν για την έκθεσή τους στην αγορά κατοικίας και εμπορικών ακινήτων. Επιπλέον, ο κανονισμός προσφέρει στην Τράπεζα της Αλβανίας τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει αυτούς τους δείκτες ως εργαλεία μακροπροληπτικής πολιτικής, όταν είναι απαραίτητο για τον μετριασμό των κινδύνων που σχετίζονται με αυτές τις εκθέσεις, εάν κριθούν υψηλές.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) πρότεινε στην Τράπεζα της Αλβανίας τον Ιανουάριο του 2024 τη θέσπιση μιας αντικυκλικής αύξησης κεφαλαίου για τον τραπεζικό τομέα. Σύμφωνα με τη δήλωση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ, η επιβολή μιας αντικυκλικής προσθήκης στον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας για τις εμπορικές τράπεζες θα μπορούσε να εξεταστεί μεσοπρόθεσμα, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.