Η Αλβανία συνεχίζει να αντιμετωπίζει ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα των μεταβατικών χρόνων μετά τον κομμουνισμό, αυτό της μετανάστευσης. Το φαινόμενο των ασυνόδευτων παιδιών που ζητούν άσυλο στις χώρες της ΕΕ εξακολουθεί να απασχολεί τις αρχές και τους ερευνητές κοινωνικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τα τελευταία 10 χρόνια, 2120 ασυνόδευτα παιδιά έχουν ζητήσει άσυλο σε χώρες της Ε.Ε.

Αυτό καθιστά την Αλβανία τη μοναδική ευρωπαϊκή χώρα, σύμφωνα με ειδικούς, με τόσο μεγάλο αριθμό παιδιών μεταναστών που δεν συνοδεύονται από τους γονείς τους. Οι λόγοι φυγής από τη χώρα σχετίζονται κυρίως με την έλλειψη προοπτικής για το μέλλον. Από το 2012, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, περισσότεροι από 230.000 Αλβανοί πολίτες έχουν ζητήσει άσυλο σε χώρες της ΕΕ, ανάμεσά τους 66.800 παιδιά, ή περίπου το 28,5%, η πλειοψηφία κάτω των 14 ετών. Αυτά τα στοιχεία σχετικά με τα παιδιά μεταναστών κατατάσσουν την Αλβανία στην πέμπτη θέση, αμέσως μετά από χώρες που βιώνουν πολέμους και συγκρούσεις όπως το Αφγανιστάν, η Συρία ή το Ιράκ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, η τάση αυτή συνεχίστηκε και το 2022. 11.600 Αλβανοί πολίτες ζήτησαν άσυλο σε χώρες της ΕΕ, εκ των οποίων το 34% ήταν παιδιά. Αλλά για τους ερευνητές, το πιο θλιβερό είναι τα ασυνόδευτα παιδιά. Οι γνώστες των κοινωνικών εξελίξεων στην Αλβανία αναφέρουν ότι το φαινόμενο των ασυνόδευτων παιδιών που ζητούν άσυλο έχει την πηγή του στην οικονομική και κοινωνική κατάσταση της οικογένειας, τη φτώχεια, το διαζύγιο ή διάφορες συγκρούσεις. Τα ασυνόδευτα παιδιά που ζητούν άσυλο εκτίθενται συνεχώς σε κινδύνους, όπως η εκμετάλλευσή τους από εγκληματικές ομάδες ή η εμπορία ανθρώπων. Αλλά και όταν τα καταφέρνουν, οι συνέπειες αυτού του σταδίου της ζωής μακριά από την οικογένεια σε νεαρή ηλικία είναι μεγάλες.

Η μετανάστευση, αν και είχε τα πάνω και τα κάτω της, ήταν μια μάστιγα που συνόδευε συνεχώς την Αλβανία εδώ και τρεις δεκαετίες. Η αδύναμη οικονομική και κοινωνική της θέση έχει αναγκάσει εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον στις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης. Τα παιδιά κουβαλούν αυτό το βαρύ φορτίο, σε μεγάλο βαθμό, και σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για μια αιμορραγία που πρέπει να σταματήσει. Οι κρατικές πολιτικές, σε πολλές περιπτώσεις ανεπαρκείς, κάνουν τη μετανάστευση των ασυνόδευτων παιδιών να συνεχίζεται, εν μέσω αμέτρητων κινδύνων για αυτά, σε έναν κόσμο όπου πηγαίνουν ως παιδιά και ζουν ως ενήλικες.