Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αλβανίας, για τον μήνα Δεκέμβριο ο ετήσιος βασικός πληθωρισμός μειώθηκε στο 3,2%, από 3,39% που ήταν τον Νοέμβριο και 8,42% που ήταν στο τέλος του 2022.

Ο βασικός πληθωρισμός υποχώρησε για δέκατο συνεχόμενο μήνα και έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2022.

Ο βασικός πληθωρισμός είναι ένας δείκτης που υπολογίζεται από την Τράπεζα της Αλβανίας πάνω από το 69,2% του γενικού καλαθιού του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Ο δείκτης αυτός μετρά τη μεταβολή των τιμών καταναλωτή, εξαιρουμένων εκείνων των προϊόντων που από τη φύση τους έχουν υψηλή μεταβλητότητα, κυρίως των τροφίμων και των ενεργειακών προϊόντων.

Ο σκοπός του πυρήνα του πληθωρισμού είναι να αφαιρέσει τη συνολική αύξηση των τιμών από τις επιπτώσεις των κλυδωνισμών της προσφοράς ή άλλων παραγόντων με βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο.

Η σταθερή πτώση του πυρήνα του πληθωρισμού το 2023 μπορεί να ερμηνευθεί ως ενθαρρυντικό μήνυμα για τη σταθερή μείωση του μέσου πληθωρισμού κοντά στον στόχο 3% της Τράπεζας της Αλβανίας.

Ωστόσο, ενώ ο δομικός πληθωρισμός συνέχισε να μειώνεται, ο πληθωρισμός που υπολογίστηκε για ολόκληρο το καλάθι των καταναλωτικών αγαθών το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους εμφανίστηκε πιο ανθεκτικός και έκλεισε το 2023 στο επίπεδο του 4%. Αυτό δείχνει ότι οι πιο ασταθείς συνιστώσες του πληθωρισμού, όπως τα τρόφιμα και τα καύσιμα, συνέχισαν να ασκούν πληθωριστικές πιέσεις.

Η Τράπεζα της Αλβανίας αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο στόχο του 3% το δεύτερο εξάμηνο του 2024, αλλά άλλοι αναλυτές είναι λιγότερο αισιόδοξοι. Οι τελευταίες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Raiffeisen Research τοποθετούν την επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο μόνο το 2025, τονίζοντας ότι αυτό θα απαιτήσει περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αλβανίας.

Η πτώση της πιο σταθερής συνιστώσας του πληθωρισμού μπορεί να είναι ένας δείκτης που υποστηρίζει την ελαφρώς πιο αισιόδοξη γραμμή των προβλέψεων της Τράπεζας της Αλβανίας, ωστόσο η προοπτική περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων εξακολουθεί να παραμένει το πιο πιθανό σενάριο στην περίπτωση του λεκ. Η Τράπεζα της Αλβανίας διατηρεί ένα επίπεδο του βασικού επιτοκίου από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, στο επίπεδο του 3,25%, ενώ το ουδέτερο επιτόκιο εκτιμάται στο επίπεδο του 4,5%.

Ένα τέτοιο επίπεδο μπορεί να εξηγηθεί από διάφορους παράγοντες, όπως η επιδότηση των τιμών του ρεύματος, η ενίσχυση του λεκ στη συναλλαγματική ισοτιμία, καθώς και η σχετικά περιοριστική δημοσιονομική πολιτική που ακολουθεί η αλβανική κυβέρνηση. Αυτοί οι παράγοντες έχουν απορροφήσει μεγάλο μέρος των ισχυρών πληθωριστικών πιέσεων της τελευταίας διετίας. Ωστόσο, γεγονός παραμένει ότι τους τελευταίους μήνες η πτώση του πληθωρισμού έχει σταματήσει κοντά στο όριο του 4%, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.