Η αλβανική οικονομία βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα δυσάρεστο τέλος για το 2023, καθώς η βιομηχανία και η γεωργία, δύο από τους βασικούς πυλώνες της, σημείωσαν αρνητική ανάπτυξη. Σύμφωνα με στοιχεία του INSTAT, το ΑΕΠ του κλάδου υποχώρησε κατά 0,69% σε σχέση με το 2022, με τη μεταποιητική βιομηχανία να βυθίζεται σε ύφεση 6,12%, την χειρότερη επίδοση από το 2012.

Η γεωργία, για πρώτη φορά από το 1997, βρέθηκε σε αρνητικό έδαφος, με συρρίκνωση 0,68%, τερματίζοντας μια δεκαετία σταθερής ανάπτυξης 1%. Η μείωση του αγροτικού πληθυσμού λόγω μετανάστευσης, η έλλειψη κρατικών επιδοτήσεων και η μείωση του ζωικού κεφαλαίου (13% ετήσια μείωση το 2022) αποτελούν τους κύριους παράγοντες αυτής της αρνητικής τροπής.

Η πτώση στους δύο αυτούς κλάδους φέρνει ανησυχία για τις μελλοντικές προοπτικές απασχόλησης, καθώς περίπου 524 χιλιάδες άτομα, ή το 54% του ιδιωτικού τομέα, απασχολούνται στη γεωργία (43%) και στη μεταποιητική βιομηχανία (11%).

Η κλωστοϋφαντουργία και η βιομηχανία υποδημάτων, με περίπου 50 χιλιάδες εργαζόμενους, υπέστησαν πλήγμα λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού και της συρρίκνωσης του ευρώ. Η εξάρτηση από φθηνό εργατικό δυναμικό και η μείωση της ανταγωνιστικότητας οδήγησαν σε μειώσεις πωλήσεων (6,6% το 2023) και λουκέτο σε πολλές επιχειρήσεις. Πολλοί συνεργάτες μεταφέρουν τις παραγωγές τους σε χώρες με χαμηλότερο κόστος, όπως η Τυνησία, το Μαρόκο και η Αίγυπτος.

Η μείωση της δραστηριότητας στους δύο βασικούς κλάδους επηρεάζει και άλλους τομείς της οικονομίας. Οι κατασκευές και τα ακίνητα, παρά την ανάπτυξη του τομέα τα προηγούμενα χρόνια, παρουσιάζουν χαμηλή απασχόληση (56 χιλ. και 3,4 χιλ. αντίστοιχα).

Οι υπηρεσίες διαμονής και σίτισης, με 54 χιλιάδες εργαζόμενους, σημειώνουν ανάπτυξη λόγω του τουρισμού, αλλά ταλανίζονται από υψηλή παρατυπία. Το εμπόριο και οι υπηρεσίες, με 136 χιλ. και 120 χιλ. εργαζόμενους αντίστοιχα, απασχολούν κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην πτώση της κατανάλωσης.

Η υψηλή μετανάστευση τα τελευταία χρόνια επιδεινώνει την κατάσταση, πλήττοντας την κατανάλωση και δυσκολεύοντας την επιβίωση των μικρών επιχειρήσεων.