Οι προσπάθειες του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας να υποστηρίξει την Αλβανία στην καλύτερη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων παρεμποδίστηκαν από τις πολιτικές αλλαγές, την έλλειψη πολιτικής βούλησης και την εστίαση στην αποτέφρωση των απορριμμάτων, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση.

Η έκθεση αξιολόγησης της Υποστήριξης της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη Διαχείριση Αστικών Στερεών Αποβλήτων (MSWM) 2010-2020 εξετάζει τις προτεινόμενες και συνεχιζόμενες επενδύσεις σε MSWM σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αλβανίας και του Κοσσυφοπεδίου.

Σύμφωνα με την έκθεση, τα αστικά στερεά απόβλητα παράγονται κυρίως από οικιακές και εμπορικές πηγές και έχουν αναδειχθεί ως μία από τις πιο πιεστικές προκλήσεις σε όλο τον κόσμο, με αυξανόμενο κόστος δημόσιας υγείας, περιβαλλοντικού, κοινωνικού και οικονομικού κόστους. Η πληροφορική συνεχίζει ότι μέχρι το 2050, οι ταχέως αναπτυσσόμενες πόλεις μεγάλου και μεσαίου μεγέθους, όπως τα Τίρανα, θα διπλασιάσουν σχεδόν τη δημιουργία απορριμμάτων σε χώρες με χαμηλότερο μεσαίο εισόδημα και σε χώρες ανώτερου μεσαίου εισοδήματος.

Το MSWM βρίσκεται στον πυρήνα του Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης, ενός από τους 11 που έχουν τεθεί από τα Ηνωμένα Έθνη. Οι βασικές αρχές του περιλαμβάνουν την πρόληψη των απορριμμάτων, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την ανάκτηση. Επιπλέον, η διάθεση των απορριμμάτων στους χώρους υγειονομικής ταφής θα πρέπει να είναι η τελευταία λύση και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιδιώκουν ενεργά τη μείωση των απορριμμάτων, τις εκπομπές θερμοκηπίου και την πρόληψη της κλιματικής αλλαγής.

Δυστυχώς, η Αλβανία δεν έχει κρατήσει την πλευρά της συμφωνίας σε σημείο που ένα έργο αποσύρθηκε.

Η έκθεση αναφέρει ότι σε μία περίπτωση, η διαμόρφωση νομικών διατάξεων για τις συσκευασίες και τα ηλεκτρονικά απορρίμματα (όπως παλιούς υπολογιστές, κινητά, ψυγεία και παρόμοια) δεν ολοκληρώθηκε ή δεν τηρήθηκε λόγω «πολιτικών αλλαγών».

Αργότερα στο κείμενο, αυτό επεκτείνεται όπου δηλώνει ότι αυτές οι αλλαγές περιλαμβάνουν, «έλλειψη κυβερνητικής δέσμευσης ή αποτελεσματικής συνεργασίας σε διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης (για παράδειγμα, με τοπικές οντότητες) και τη δυσκολία διατήρησης της δέσμευσης μεταξύ των διοικήσεων ή η απουσία πρωταθλητών».

Άλλες βασικές προκλήσεις που αναφέρθηκαν περιλαμβάνουν την έλλειψη ευαισθητοποίησης για θέματα αποβλήτων. έλλειψη στρατηγικών για τον τομέα και έλλειψη κατάλληλων πολιτικών, κανονισμών και θεσμικής ικανότητας. Η έκθεση αναφέρει ότι αυτές οι συνθήκες ευνοούν ένα περιβάλλον για «ανοιχτό ντάμπινγκ και χαμηλή προθυμία πληρωμής για υπηρεσίες που περιορίζει τη σκοπιμότητα της οικονομικής υποστήριξης για πρωτοβουλίες MSWM».

Σε ένα άλλο έργο που περιγράφεται λεπτομερώς στην έκθεση, το Έργο Δάνειο 1 του Προσαρμοστικού Προγράμματος Διαχείρισης Παράκτιας Ζώνης, οι επενδύσεις δεν μπόρεσαν να λειτουργήσουν ή να διατηρηθούν λόγω «ανεπαρκούς κατανομής στους προϋπολογισμούς συντήρησης των τοπικών εταιρειών κοινής ωφέλειας». Αυτό το έργο αφορούσε χώρο υγειονομικής ταφής στερεών αποβλήτων και σταθμό μεταφοράς και παρόλο που το έργο χρηματοδοτήθηκε εξωτερικά, η κυβέρνηση δεν κατάφερε να διαθέσει πόρους για τη συντήρηση του έργου.

Σε ένα Έργο Διαχείρισης Παράκτιας Ζώνης με στόχο την υποστήριξη του τουρισμού της πόλης των Σαράντα, εν μέρει μέσω βελτιώσεων στα MSWM, δεν μετρήθηκαν επιπτώσεις, σύμφωνα με την έκθεση.

Τέλος, ένα άλλο βασικό έργο διαχείρισης απορριμμάτων ανεστάλη λόγω βουλευτικών εκλογών αλλά και επειδή η ευθύνη για τις υποδομές διάθεσης απορριμμάτων μεταβιβάστηκε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο, σύμφωνα με την έκθεση, «ήθελε να προωθήσει την αποτέφρωση ως την κύρια λύση επεξεργασίας απορριμμάτων».

Το IFC δεν συμφώνησε και το έργο δεν προχώρησε, αναφέρει η έκθεση.