Στην Αλβανία, η παρατυπία στην αγορά εργασίας φτάνει σχεδόν στο 50% και ο λόγος για αυτό είναι ο υψηλός συντελεστής φορολόγησης των χαμηλών μισθών, όπως έδειξε πρόσφατη μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τους φόρους της εργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια.

Το ΔΝΤ σημειώνει ότι η παρατυπία είναι πιο διαδεδομένη στην Αλβανία από ό,τι στη Βόρεια Μακεδονία ή τη Σερβία.

Στην Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία, το υπερβολικό επίπεδο φόρων στους χαμηλούς μισθούς είναι το κύριο εμπόδιο για την επισημοποίηση και τη συμπερίληψη της απασχόλησης, ειδικά για τις γυναίκες, ανέλυσε το Ταμείο.

Η διόρθωση αυτής της φορολογικής ανωμαλίας στους χαμηλόμισθους μπορεί να επιτευχθεί κυρίως με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, τη μερική μετατόπιση της χρηματοδότησης των συντάξεων και των προγραμμάτων υγείας σε άλλες φορολογικές βάσεις.

Η φορολογία της εργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια μπορεί να αναπτυχθεί στο πλαίσιο κάθε χώρας, προτείνει το ΔΝΤ, αλλά η φορολόγηση της εργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια αντιμετωπίζει διπλές προκλήσεις ισότητας και αποτελεσματικότητας.

Όπως αναφέρθηκε, η ικανότητα φορολόγησης της εργασίας είναι χαμηλή σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα. Αυτό προκύπτει από την περιορισμένη προοδευτικότητα του Φόρου Εισοδήματος και τους υψηλούς και σταθερούς συντελεστές κοινωνικής ασφάλισης.

Οι μεταρρυθμίσεις θα ήταν απαραίτητες στο Κοσσυφοπέδιο, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιο, όπου το υψηλότερο ποσοστό (10 τοις εκατό) είναι πολύ χαμηλό.

Η Βόρεια Μακεδονία, με υψηλότερο ποσοστό (18%), θα πρέπει να μειώσει το ποσοστό για τους εργαζόμενους χαμηλού εισοδήματος (αυτό θα βελτίωνε την προοδευτικότητα και θα διευκολύνει τη φορολογία σε χαμηλά επίπεδα μισθών).

Για την Αλβανία, το ποσοστό των εισφορών για χαμηλούς μισθούς θα πρέπει να μειωθεί, καθώς έχει αναγνωριστεί ως εμπόδιο στην επισημοποίηση, ιδίως στους νέους εργαζόμενους.

Οι μειώσεις στα ποσοστά εισφορών είναι πιο δύσκολο να μεταρρυθμιστούν όταν συμβάλλουν άμεσα στο εισόδημα που σχετίζεται με τις συντάξεις.

Οι εισφορές που παρέχουν καθολικές παροχές, όπως η πρόσβαση στη βασική υγειονομική περίθαλψη ή τις ελάχιστες συνταξιοδοτικές παροχές, μπορούν να θεωρηθούν οιονεί φόροι και δεν πρέπει απαραίτητα να εισπραχθούν από το εισόδημα από την εργασία. Τα μέσα έμμεσης φορολογίας όπως ο ΦΠΑ και οι περιβαλλοντικοί φόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν εν μέρει για αποζημίωση, προτείνει το Ταμείο.