Παρά τη συνεχή πτωτική τάση τα τελευταία χρόνια, η Αλβανία εξακολουθεί να έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες ΜΕΔ (μη εξυπηρετούμενα δάνεια) στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αλβανίας, ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων για τον αλβανικό τραπεζικό τομέα στο τέλος του περασμένου έτους ήταν στο επίπεδο του 5%, ενώ στο τέλος του πρώτου τριμήνου σημείωσε ελαφρά αύξηση σε 5,15%.

Με βάση τα στοιχεία των Κεντρικών Τραπεζών των χωρών της περιοχής, η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό προβληματικών δανείων στο τέλος του 2022 ήταν το Μαυροβούνιο, στο επίπεδο του 5%. Το Μαυροβούνιο, μαζί με την Αλβανία, την περίοδο μετά την οικονομική κρίση του 2008 είχε τα υψηλότερα επίπεδα του δείκτη προβληματικών δανείων.

Παρά τη σταδιακή μείωση, ειδικά μετά το 2017, το Μαυροβούνιο και η Αλβανία συνεχίζουν να έχουν τα υψηλότερα επίπεδα αυτού του δείκτη σε σύγκριση με άλλες χώρες αυτής της περιοχής. Μετά την Αλβανία, ακολουθεί η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, με αναλογία προβληματικών δανείων.

Για τις περισσότερες χώρες, ο δείκτης αυτός σημείωσε περαιτέρω μείωση κατά το παρελθόν έτος, αλλά σε μικρότερο βαθμό σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Αλβανία πέρυσι μειώθηκε κατά περίπου 0,65 ποσοστιαίες μονάδες.

Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες, ο τραπεζικός τομέας δεν κατάφερε να μειώσει τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων στα ελάχιστα επίπεδα πριν από την κρίση του 2008.

Αυτή η διαδικασία παρεμποδίστηκε κάπως από τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας το 2020-2021, ενώ ο υψηλός πληθωρισμός και η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων θέτουν νέες προκλήσεις. Αυτές οι επιπτώσεις ήταν μόνο εν μέρει εμφανείς πέρυσι, επιβραδύνοντας τον ρυθμό μείωσης του δείκτη ΜΕΔ.

Στις προβλέψεις της Τράπεζας της Αλβανίας και των εμπορικών τραπεζών, αναμένεται ελαφρά αύξηση του δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων για το 2023. Ωστόσο, για το πρώτο τρίμηνο του έτους, η αύξηση ήταν αρκετά μικρή.

Τα επιτόκια στη χρηματοπιστωτική αγορά εμφανίζονται πιο σταθερά. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να εκτιμηθεί ότι η ενίσχυση του λεκ έχει σημαντική θετική επίδραση και στη συναλλαγματική ισοτιμία.

Πάνω από το μισό χαρτοφυλάκιο τραπεζικών δανείων είναι σε ξένο νόμισμα και ένα μεγάλο μέρος ανήκει σε δανειολήπτες που εξασφαλίζουν το εισόδημά τους σε λεκ.

Η συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ έχει ήδη αγγίξει ιστορικά χαμηλά και το ευρωπαϊκό νόμισμα έχει χάσει σχεδόν το 8% της αξίας του σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.

Αυτό βοηθά τους δανειολήπτες σε ξένο νόμισμα να αντιμετωπίσουν ευκολότερα την αύξηση των επιτοκίων και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης που προκαλείται από τον υψηλό πληθωρισμό.

Η Τράπεζα της Αλβανίας έχει έτοιμο σχέδιο μέτρων για την αποτροπή σημαντικής αύξησης των προβληματικών δανείων, που ουσιαστικά διευκολύνει την αναδιάρθρωση.