Οι Αλβανοί που ζουν στην κοιλάδα του Πρέσεβο στη νότια Σερβία ζήτησαν να συμπεριληφθεί στο διάλογο Κοσσυφοπεδίου-Σερβίας το θέμα της απομάκρυνσής τους από την περιοχή από την κυβέρνηση του Βελιγραδίου.

Το 2020, το Exit έγινε το πρώτο μέσο ενημέρωσης που δημοσιοποίησε το θέμα της «μαζικής παθητικοποίησης», όταν δημοσίευσε έρευνα της Flora Ferati-Sachsenmaier, η οποία ασχολήθηκε επί σειρά ετών με το θέμα. Με την πάροδο των ετών, πάνω από 6.000 Αλβανοί που είναι Σέρβοι πολίτες έχουν διαγραφεί παράνομα από τους εκλογικούς καταλόγους και δεν μπορούν να ψηφίσουν, να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, να εργαστούν ή να αγοράσουν ακίνητα.

Η Επιτροπή του Ελσίνκι αναφέρθηκε σε αυτό ως «διοικητική εθνοκάθαρση».

Ο πρόεδρος του Αλβανικού Εθνικού Συμβουλίου Ράγκμι Μουσταφί λέει ότι πρέπει να βρεθεί λύση για τις συστηματικές διακρίσεις που αντιμετωπίζουν από τις σερβικές αρχές.

«Αυτό που είναι σημαντικό για εμάς, στο πλαίσιο του διαλόγου Κοσσυφοπεδίου-Σερβίας, είναι να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της κοιλάδας του Πρέσεβο. Ελπίζουμε ότι τα άλλα βήματα σε μια προγραμματική και συστηματική προσέγγιση θα βρουν μια συνολική λύση, που σημαίνει ότι θα συμπεριλάβουμε και το πολιτικό-νομικό ζήτημα των Αλβανών της Κοιλάδας του Πρέσεβο.»

«Η αμοιβαιότητα είναι σημαντική για εμάς. Αμοιβαιότητα σημαίνει ισότητα και σημαίνει συμμετρική αντιμετώπιση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων», είπε.

Σύμφωνα με την έρευνα του Sachsenmeir και τις συγκεντρωμένες μαρτυρίες των κατοίκων, οι αρχές ισχυρίστηκαν ότι στέλνουν ανθρώπους για να επαληθεύσουν τις κατοικίες τους με την κάλυψη του νόμου περί κατοικίας.

Αυτοί οι απεσταλμένοι ανέφεραν ότι οι κάτοικοι δεν μπορούσαν να βρεθούν στη διεύθυνσή τους, και μια ειδοποίηση θα στέλνονταν στην Εκλογική Επιτροπή. Στη συνέχεια, ολόκληρες οικογένειες διαγράφονται από τους εκλογικούς καταλόγους. Καθώς δεν εκδίδονται γραπτές αποφάσεις, δεν υπάρχει τρόπος προσφυγής.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι είναι ενήμερη για τις αναφορές σχετικά με τη μαζική διαγραφή των Αλβανών από τις επίσημες βάσεις δεδομένων.

«Παρακολουθούμε την κατάσταση υπό το πρίσμα των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ιδίως εκείνων που αφορούν τα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.

Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε: «Η Σερβία καλείται, στο πλαίσιο του Κεφαλαίου 23 «Δικαιοσύνη και θεμελιώδη δικαιώματα», να εφαρμόσει το νομικό της πλαίσιο και το ειδικό σχέδιο δράσης για τις μειονότητες».

Η Σερβία διεξάγει διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην ΕΕ, οι οποίες ουσιαστικά απαιτούν την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της με εκείνη της ΕΕ, από τον Ιανουάριο του 2014, αλλά έχει σημειώσει μόνο μέτρια πρόοδο.