Το Ειδικό Δικαστήριο κατά της Διαφθοράς και του Οργανωμένου Εγκλήματος (GJKKO) ξεκίνησε τη δίκη κατά του Φρέντη Μπελέρη για εκλογική διαφθορά 5 μήνες μετά τη σύλληψη του. Της έναρξης της διαδικασίας είχε προηγηθεί πόλεμος επιχειρημάτων και νομικών διεκδικήσεων, όπως η δήλωση του Ράμα ότι η κυβέρνηση πρέπει να αποπέμψει τον εκλεγμένο δήμαρχο καθώς δεν παρουσιάστηκε στην ορκωμοσία ανάληψης των καθηκόντων του.

Ο ισχύων νόμος δεν ισχύει για το Μπελέρη και βρισκόμαστε σε νομικό κενό για την πρωτοφανή υπόθεση. Ο ίδιος ο Ράμα το παραδέχεται, αλλά 2 μήνες μετά τη δήλωση όπου υποστήριξε ότι διαβουλεύεται με ομάδα δικηγόρων για νομική λύση της υπόθεσης, ο Πρωθυπουργός και το ΜΙΑ αρνήθηκαν να απαντήσουν ποιο είναι το αποτέλεσμα της διαβούλευσης.

Στις 29 Αυγούστου, ο Ράμα, μιλώντας για την περίπτωση του Μπελέρη, δήλωσε ότι η απόλυσή του, επειδή δεν έχει ορκιστεί να αναλάβει την εντολή, καθίσταται δυνατή για την κυβέρνηση στο τέλος μιας περιόδου 90 ημερών. Παραθέτοντας τον νόμο, ο Ράμα από την άλλη επιβεβαίωσε ότι έχει συσταθεί μια νομική ομάδα εργασίας για αυτό.

«Μελετάμε την υπόθεση, γιατί όταν λήξει το 90ήμερο, κανονικά σύμφωνα με όσα λέει ο νόμος, η κυβέρνηση πρέπει να αποπέμψει τον εκλεγμένο δήμαρχο που δεν εμφανίστηκε να ορκιστεί και να ορίσει υπηρεσιακό μέχρι τις νέες εκλογές. Αλλά αυτή είναι μια πολύ συγκεκριμένη περίπτωση, γι' αυτό ζήτησα από τη νομική υπηρεσία του Πρωθυπουργού να γνωμοδοτήσει για το τι πρέπει να κάνουμε και θα εφαρμόσουμε ό,τι είναι πιο σωστό», είχε δηλώσει ο Ράμα στο Top Channel.

Η προθεσμία 90 ημερών δεν ισχύει για τον Μπελέρη

Ο Ράμα λέει για την υπόθεση «Μπελέρη» ότι η κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να αποπέμψει τον εκλεγμένο πρόεδρο εάν δεν ορκιστεί εντός 90 ημερών, ορίζοντας υπηρεσιακό μέχρι να διεξαχθούν νέες εκλογές.

Ο νόμος που διευκρινίζει αυτό το σκέλος της εκλογικής διαδικασίας είναι αυτός για την τοπική αυτοδιοίκηση, όπου αναφέρεται ότι αφού το δικαστήριο βεβαιώσει την εντολή του δημάρχου που ανακοίνωσε η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή, βάσει των εκλογικών αποτελεσμάτων, ορκίζεται στην πρώτη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, όπου η ισχύς της εντολής.

Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Ylli Manjani εξηγεί ότι η προθεσμία των 90 ημερών είναι το τελικό όριο που τίθεται για τη ρύθμιση των υποθέσεων, όταν ακόμη και μετά την προθεσμία αυτή ο δήμος δεν έχει δήμαρχο.

«Από την ημέρα ανακήρυξης ως νικητής των αυτοδιοικητικών εκλογών στη Χιμάρα από την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή (KQZ), πρέπει να ορκιστεί εντός 90 ημερών. Οι 90 ημέρες είναι το τελικό όριο που ρυθμίζει τι γίνεται με τον δήμο αν δεν υπάρχει δήμαρχος για 90 ημέρες. Αλλά αυτό εξαρτάται από τη βούληση του ατόμου», εξηγεί ο πρώην υπουργός Manjani.

Το άρθρο του νόμου που τιμωρεί το χρονικό διάστημα των 3 μηνών που σχετίζεται με την εμφάνιση του δημάρχου στην ορκωμοσία είναι το άρθρο 62, το οποίο ορίζει τις περιπτώσεις που μπορεί να αποπεμφθεί ένας δήμαρχος. Στο σημείο γ) αναφέρεται ότι η αποπομπή του δημάρχου μπορεί να προταθεί από το οικείο δημοτικό συμβούλιο για μη εμφάνιση στην υπηρεσία για συνεχές 3μηνο.

Ο Ledio Braho, μέλος της Επιτροπής Καταγγελιών και Κυρώσεων στην KQZ, επισημαίνει ότι αυτό το άρθρο δεν εφαρμόζεται στην υπόθεση, καθώς ο Μπελέρης δεν είναι ο δήμαρχος σήμερα.

«Ο Μπελέρης πρέπει να ορκιστεί μια φορά για να αναλάβει καθήκοντα. Σήμερα που μιλάμε, δεν είναι δήμαρχος. Σήμερα λοιπόν, αν το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί να αποπέμψει κάποιον, αυτός είναι ο σημερινός πρόεδρος, Jorgo Goro. Αν δεν πάει στη δουλειά του για 90 ημέρες, το Δημοτικό Συμβούλιο προτείνει στον Πρωθυπουργό την απόλυσή του». – εξηγεί ο Braho.

Αυτό εξηγείται ξεκάθαρα στο νόμο όταν τονίζεται ότι «η άσκηση της εντολής του δημάρχου αρχίζει από τη στιγμή που ορκίζεται και λήγει όταν ορκιστεί ο διάδοχος δήμαρχος».

Η μόνη περίπτωση που ο εκλεγμένος δήμαρχος μπορεί να αποπεμφθεί, χωρίς να ορκιστεί, είναι όταν «αρνείται να ορκιστεί» σύμφωνα με το άρθρο 61 του Νόμου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Η υπόθεση Μπελέρη για τον Braho δεν σχετίζεται ούτε με την «άρνηση ορκωμοσίας» ούτε με την «απόλυση λόγω μη εμφάνισης στο καθήκον» .

Ο νόμος έχει ξεκαθαρίσει όταν λέει ότι η απόλυση μπορεί να γίνει όταν ο δήμαρχος «αρνηθεί να ορκιστεί». - τονίζει ο Braho - άρα ο νόμος μιλάει για τις περιπτώσεις που ο πρόεδρος δεν θέλει να ορκιστεί, ενώ ο Μπελέρης έχει εκφράσει με κάθε δυνατό τρόπο ότι θέλει να πάει να ορκιστεί.

«Ο νόμος εξετάζει την περίπτωση όταν δεν εμφανιστείς, γιατί δεν θα εμφανιστείς. Αυτή τη στιγμή μπορούν να αφαιρέσουν την εντολή. Αλλά αν δεν εμφανιστείς, επειδή δεν σε αφήνουν να εμφανιστείς, αυτή είναι μια νέα κατάσταση. Ο νόμος που έχουμε δεν καλύπτει αυτήν την κατάσταση. Δεν υπάρχει άλλος νόμος που να το προβλέπει, είμαστε sui generis». - λέει ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης, Manjani.

Μετά τη δήλωση του Πρωθυπουργού σχετικά με τη σύνταξη γνώμης από τη Νομική Ομάδα του Πρωθυπουργού αλβανικό κανάλι ζήτησε από το Γραφείο του Πρωθυπουργού και το Πρακτορείο Μέσων Ενημέρωσης και Πληροφοριών (MIA) για να ενημερωθεί για την ομάδα εργασίας και την πρόοδο που σημειώθηκε για τη γνωμοδότηση αυτή.

*Ο Πρωθυπουργός άφησε αναπάντητο το ερώτημα, ενώ μετά από καταγγελία στον Επίτροπο για το Δικαίωμα στην Πληροφόρηση, σημειώθηκε λογομαχία:

«Στη συγκεκριμένη περίπτωση το αίτημά σας βασίζεται σε ερωτήσεις που υπερβαίνουν τον σκοπό εξοικείωσης με δημόσια τεκμηρίωση σύμφωνα με τις διατάξεις του προαναφερόμενου νόμου και η έκφραση της δημόσιας αρχής παραμένει στη διακριτική της ευχέρεια, κατά την άσκηση των λειτουργικών καθηκόντων, δραστηριότητα και επικοινωνιακές πολιτικές της τελευταίας», δήλωσε ο επίτροπος για το δικαίωμα στην ενημέρωση.

Συμπερασματικά, με βάση αυτά τα δεδομένα και τις δημόσιες πληροφορίες, η δήλωση του Ράμα ότι ο νόμος επιτρέπει την απόλυση του Φρέντη Μπελέρη από το Υπουργικό Συμβούλιο μετά από 90 ημέρες εάν δεν έχει ορκιστεί είναι αναληθής.

Η πρωτοφανής περίπτωση δεν προβλέπεται από το νόμο και, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να απαιτήσει νομική ρύθμιση. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε πληροφορίες από τον πρωθυπουργό για το ποιοι δικηγόροι ασχολούνται με τη νομική γνωμάτευση και σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή η ομάδα εργασίας, την οποία ανέφερε ο Ράμα στις 29 Αυγούστου.