Η ανάπτυξη του χρήματος ευρείας εμβέλειας στα μέσα του τρέχοντος έτους σημείωσε τον χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων τεσσάρων ετών.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αλβανίας, στα τέλη Ιουνίου ο δείκτης αυτός αυξήθηκε κατά 1,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, σημειώνοντας τον χαμηλότερο ρυθμό ετήσιας επέκτασης από τον Ιανουάριο του 2019.

Το νομισματικό σύνολο περιλαμβάνει ολόκληρη τη νομισματική προσφορά σε λεκ (χρήματα εκτός τραπεζών και τραπεζικές καταθέσεις) καθώς και τις τραπεζικές καταθέσεις σε ξένο νόμισμα.

Ο ρυθμός αύξησης του συνόλου το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους συνέχισε να επιβραδύνεται. Αυτό προέκυψε από την αναστολή της αύξησης των τραπεζικών καταθέσεων σε ξένο νόμισμα, παράλληλα με τους χαμηλούς ρυθμούς αύξησης της προσφοράς χρήματος σε λεκ.

Στην πραγματικότητα, η επιβράδυνση της αύξησης του χρήματος με την ευρεία έννοια δείχνει σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα των συναλλαγματικών ισοτιμιών.

Παρά το γεγονός ότι οι καταθέσεις σε ξένο νόμισμα συνέχισαν να αυξάνονται, εκφρασμένες στα αντίστοιχα νομίσματα, η ενίσχυση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του λεκ προκάλεσε τη σημαντική συγκράτηση της ανάπτυξής τους σε τοπικό νόμισμα.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Αλβανίας, για τον Ιούνιο η ετήσια αύξηση των καταθέσεων σε ξένο νόμισμα μειώθηκε στο 0,1%. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο ανάπτυξης από τα τέλη του 2018.

Η επιβράδυνση της προσφοράς χρήματος ευρείας εμβέλειας σε αυτή την περίπτωση απεικονίζει τις επιπτώσεις της ελεύθερης ισοτιμίας ως περιοριστικού παράγοντα των ξένων πληθωριστικών πιέσεων.

Σε συνθήκες υψηλών συναλλαγματικών ροών από το εξωτερικό, ειδικά σε σχέση με τον τουρισμό, η ελεύθερη ισοτιμία έχει λειτουργήσει ως μηχανισμός υποτίμησης του νομίσματος και ενίσχυσης του λεκ, μετριάζοντας την πληθωριστική επίδραση που προκαλείται από την αύξηση της ποσότητας ξένου νομίσματος σε κυκλοφορία.

Από μακροοικονομική άποψη, η αργή ανάπτυξη της ευρείας χρήσεως είναι ένας παράγοντας που μπορεί έμμεσα να σηματοδοτήσει τον περιορισμό των πληθωριστικών πιέσεων στην οικονομία.

Ο πληθωρισμός συνεχίζει να μειώνεται και τον Ιούλιο έφτασε στο επίπεδο του 4,2%, το χαμηλότερο από τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους. Ακόμη και ο δείκτης του πυρήνα του πληθωρισμού, ο οποίος δεν περιλαμβάνει προϊόντα υψηλής μεταβλητότητας, όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα, υποχώρησε στο 5,18% τον Ιούνιο, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2022.

Η ελεύθερη συναλλαγματική ισοτιμία, σε αυτή την περίπτωση, έχει αντικαταστήσει την αύξηση των επιτοκίων σε λεκ ως μέσο καταπολέμησης του υψηλού πληθωρισμού. Η Τράπεζα της Αλβανίας έχει συγκρατήσει την αύξηση των επιτοκίων από τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, στο επίπεδο του 3%, ενώ οι περισσότερες άλλες κεντρικές τράπεζες ακολούθησαν τις αυξήσεις.

Το βασικό επιτόκιο για το ευρώ έχει ήδη φτάσει στο επίπεδο του 4,5%. Στα επιχειρήματά της, η Τράπεζα της Αλβανίας υποστήριξε ότι η αύξηση των επιτοκίων θα πρέπει να συγκρατηθεί κυρίως από την ενίσχυση του λεκ στη συναλλαγματική ισοτιμία.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Αλβανίας, ελλείψει ενίσχυσης της συναλλαγματικής ισοτιμίας τα τελευταία δύο χρόνια, ο πληθωρισμός θα ήταν υψηλότερος κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες.

Το υψηλότερο επίπεδο πληθωρισμού θα υπαγόρευε μια πιο επιθετική εξομάλυνση της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής από αυτή που έχει αναλάβει η Τράπεζα της Αλβανίας, αυξάνοντας το κόστος χρηματοδότησης για τις αλβανικές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.