Η Αλβανική Επιτροπή του Ελσίνκι καλεί τα εκλογικά κόμματα να μην περιορίσουν την κάλυψη των μέσων ενημέρωσης και να διασφαλιστεί η ακεραιότητά τους κατά την προεκλογική περίοδο.

Σε δελτίο τύπου αναφέρεται ότι παρά το γεγονός ότι η εκλογική νομοθεσία δεν έχει τροποποιηθεί σύμφωνα με τις συστάσεις του ΟΑΣΕ, προτείνεται στους υποψήφιους να ανταγωνίζονται με έντιμο και διαφανή τρόπο, δίνοντας στα ΜΜΕ τον απαραίτητο χώρο, για να καλύψουν ανεξάρτητα και ελεύθερα τις δραστηριότητές τους.

Αντίθετα, ο περιορισμός θα δημιουργούσε ένα συρρικνούμενο περιβάλλον για την ελευθερία των ΜΜΕ και την ελευθερία των εκλογών στην Αλβανία.

Ολόκληρη η δήλωση:

Οι εκλογικές οντότητες δεν θα πρέπει να περιορίζουν την κάλυψη των μέσων ενημέρωσης για τις δημοτικές εκλογές της 14ης Μαΐου 2023, όσον αφορά τη συντακτική ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης. Ενόψει του πλουραλισμού των μέσων ενημέρωσης, της συντακτικής ελευθερίας και της ανάγκης επαλήθευσης πληροφοριών κατά την προεκλογική περίοδο, είναι πολύ σημαντικό τα μέσα ενημέρωσης να μην "αναγκάζονται" ή "να υπόκεινται σε όρους" να αναφέρονται στο περιεχόμενο υλικού που παράγεται από πολιτικά κόμματα , συμπεριλαμβανομένων προηχογραφημένων μηνυμάτων, προγραμμάτων που διατίθενται σε ψηφιακές μορφές που μπορούν να ληφθούν στο Διαδίκτυο (podcast) ή άλλες μορφές ζωντανής μετάδοσης που δημιουργούν ένα εξαιρετικά επιβλαβές για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης περιβάλλον. [...]

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στο Εθνικό Βαρόμετρο της Ελευθερίας των Μέσων στην Αλβανία, που πραγματοποιήθηκε από την επιτροπή μας για το 2021, οι ερωτηθέντες εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης κατέγραψαν μια σειρά γεγονότων που, σύμφωνα με αυτούς, παραβίασαν την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης το 2021, μεταξύ των οποίων ήταν η δημιουργία του Οργανισμού Μέσων Ενημέρωσης και Πληροφόρησης, που περιορίζει τον χώρο και οι δημοσιογράφοι πρέπει να ζητούν άμεσες δηλώσεις από εκπροσώπους της εκτελεστικής εξουσίας για την προεκλογική εκστρατεία. Υποθέσεις λογοκρισίας και αυτολογοκρισίας ισχυρίστηκαν επίσης σε σημαντικό βαθμό, περίπου το 45% των ερωτηθέντων.

Παράλληλα, στο πλαίσιο των αυτοδιοικητικών εκλογών της 14ης Μαΐου, η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή να λάβει υπόψη το θέμα αυτό και τις συστάσεις του ΟΑΣΕ, κατά τη νόμιμη προεκλογική εκστρατεία που ξεκινά στις 14 Απριλίου 2023, που θα υπηρετούσε την αναλογική ισότητα των εκλογικών υποκειμένων και θα σεβόταν το δικαίωμα και την ελευθερία των οπτικοακουστικών μέσων. Από το 2009 και μετά, ακόμη και στην τελευταία έκθεση για τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Απριλίου 2021, ο ΟΑΣΕ συνέστησε την αναθεώρηση του άρθρου 84/1 του Εκλογικού Κώδικα που επιτρέπει προηχογραφημένα πλάνα που παράγονται από πολιτικά κόμματα, τα οποία μεταδίδονται κατά τη διάρκεια ειδήσεων ρεπορτάζ, γεγονός που δημιουργεί αθέμιτο πλεονέκτημα, ειδικά για τα κύρια πολιτικά κόμματα.

Ο ΟΑΣΕ παρατήρησε σε αυτές τις εκλογές, αλλά και νωρίτερα, ότι οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς δεν μπορούσαν να αναπτύξουν σε βάθος και να καλύψουν αναλυτικά όλα τα εκλογικά υποκείμενα. Αυτό, σε συνδυασμό με το περιεχόμενο που παρήγαγαν τα ίδια τα κόμματα στα ενημερωτικά προγράμματα, περιόρισε τη δυνατότητα των ψηφοφόρων να κάνουν συνειδητές επιλογές. Με στενή ερμηνεία του νόμου και των κανονισμών της επιτροπής, οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς επέλεγαν συχνά να μην συμμετέχουν σε εκδηλώσεις εκστρατείας, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την έλλειψη ολοκληρωμένης και αντικειμενικής κάλυψης των θεμάτων και ασαφή διάκριση μεταξύ εκδοτικού περιεχομένου και πολιτικής διαφήμισης.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αν και το 2020 έγιναν πολλές προσθήκες και αλλαγές στον Εκλογικό Κώδικα, το άρθρο 84/1 παρέμεινε το ίδιο, το οποίο τροποποιήθηκε το 2012. Η επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Βουλή της Δημοκρατίας της Αλβανίας, μέχρι τώρα, λόγω ακραίας πόλωσης απέτυχε να λάβει υπόψη τις συστάσεις του ΟΑΣΕ.