Μετά το Κοσσυφοπέδιο και τη Βοσνία, η Αλβανία είχε την πιο αδύναμη προετοιμασία για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν για να ενσωματωθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με έναν συγκριτικό πίνακα που έγινε από το Ευρωπαϊκό Λογιστικό Συνέδριο (Supreme Audit of EU Funds) σε περίπου 35 βασικές υποθέσεις και παρουσιάζει η αλβανική Monitor, μπορεί να φανεί ότι οι χώρες σε διαδικασία προσχώρησης είναι η Αλβανία, η Βοσνία, τα Σκόπια, το Μαυροβούνιο, η Σερβία, η Τουρκία και το Κοσσυφοπέδιο, που έχουν διαφορετικά αποτελέσματα των ενεργειών που οδηγούν στην ένταξη.

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο επαίνεσε με «μπλε κύκλο» τις μεταρρυθμίσεις που έχουν προχωρήσει, ενώ με τις αποχρώσεις του πράσινου σημειώνονται οι μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν και προχώρησαν λίγο.

Όπως φαίνεται στον συνημμένο πίνακα, η Αλβανία σε όλα τα θέματα έχει μόνο «Μπλε» βαθμολογία διαφορετική από τα Σκόπια, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο και την Τουρκία. Αυτή η αξιολόγηση αφορά επίσης θέματα ασφάλειας και άμυνας και είναι κυρίως αφιερωμένη στην ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ.

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο στις πρόσφατες εκθέσεις σχετικά με τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ στις υποψήφιες χώρες σημείωσε ότι υπήρξε αναποτελεσματικότητα στη χρηματοδότηση της βοήθειας που στοχεύει στη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και του κράτους δικαίου και των κονδυλίων για τη στήριξη της γεωργίας.

Η Αλβανία και τα Σκόπια βρίσκονται στο ίδιο στάδιο ένταξης στην ΕΕ, αλλά όταν συγκρίνει κανείς την πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις είναι ξεκάθαρο ότι βρίσκεται πίσω από αυτά, σύμφωνα με τον συγκριτικό πίνακα.

Η Αλβανία είναι υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ από το 2014. Το 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε άνευ όρων σύσταση για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Δύο χρόνια αργότερα, τον Μάρτιο του 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε την απόφαση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία.

Τον Μάιο του 2021, η ΕΕ ενημέρωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι η Αλβανία είχε εκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις πριν από τη διεξαγωγή της Πρώτης Διακυβερνητικής Διάσκεψης της ΕΕ για την έναρξη των διαπραγματεύσεων.