Ενώ οι ελληνοαλβανικές σχέσεις είχαν εισέλθει σε μία περίοδο σχετικής ύφεσης, η προ αρκετών ετών εκλογή του Έντι Ράμα στην πρωθυπουργία τις επανέφερε στον αστερισμό της έντασης. Όπως σημειώσαμε και σε προηγούμενο άρθρο, ο ανθελληνισμός, ως ιδιαίτερη έκφανση του αλβανικού εθνικισμού, παραμένει σταθερά της πολιτικής σκηνής των Τιράνων, αλλά ο Ράμα τής προσέδωσε ποιοτικά νέες διαστάσεις.

Η φυλάκιση του δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντη Μπελέρη, είναι ο τελευταίος κρίκος της αλυσίδας. Το γεγονός εντάσσεται στις κινήσεις αφελληνισμού της Χειμάρρας που έχουν ακολουθήσει με διαφοροποιήσεις στην ένταση όλες οι αλβανικές κυβερνήσεις.

Η ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου τροφοδότησε τον αλβανικό εθνικισμό και του προσέδωσε επιθετικότητα. Οι Αλβανοί θεώρησαν τότε ότι ήταν η ώρα να διεκδικήσουν και να αποσπάσουν όσο περισσότερα μπορούσαν από τις γειτονικές χώρες. Είναι ενδεικτικό ότι ο τότε πρόεδρος της Αλβανίας, Μεϊντάνι, είχε αρνηθεί να απαντήσει σε ερώτηση που του είχε γίνει στο φόρουμ του Νταβός, εάν στόχος της χώρας του είναι η δημιουργία της «Μεγάλης Αλβανίας»!

Οι Αλβανοί εθνικιστές θέτουν τα νότια σύνορα της «Μεγάλης Αλβανίας» στον Αμβρακικό κόλπο! Σχετικοί χάρτες κυκλοφορούν εδώ και χρόνια στα Τίρανα, στην Πρίστινα και στο Τέτοβο. Οι εθνικιστικές αυτές φαντασιώσεις διδάσκονται στα αλβανικά σχολεία και επιπροσθέτως ο αλβανικός εθνικισμός έχει αποδείξει ότι ρέπει στον τυχοδιωκτισμό. Το Αλβανοτσάμικο χρησιμοποιείται από τα Τίρανα σαν μοχλός για να εξισορροπήσουν την υποχρέωσή τους να σέβονται τα δικαιώματα της αναγνωρισμένης ελληνικής μειονότητας. Ας σημειωθεί ότι το 2004, με την έγκριση σχετικού ψηφίσματος από την αλβανική Βουλή, οι απαιτήσεις των Αλβανοτσάμηδων κατέστησαν επίσημη θέση των Τιράνων. Η 27η Ιουνίου, μάλιστα, ορίστηκε ημέρα εθνικής μνήμης για τη «Γενοκτονία των Τσάμηδων»! Οι Αλβανοτσάμηδες υποστηρίζονται ποικιλοτρόπως και από την Άγκυρα, η οποία τους θεωρεί ένα χρήσιμο μοχλό πίεσης σε βάρος της Ελλάδας. Ας σημειωθεί πως όταν ο Ερντογάν είχε επισκεφθεί παλαιότερα την Αλβανία, είχε συναντήσει όχι μόνο τον Αλβανό ομόλογό του, αλλά και τον πρόεδρο του κόμματος των Αλβανοτσάμηδων, Ιντρίζι!

Όταν ο Ράμα εξελέγη δήμαρχος Τιράνων, με ομολογουμένως τολμηρές πρωτοβουλίες, καλλιέργησε για τον εαυτό του την εικόνα ενός διανοούμενου ευρωπαϊστή πολιτικού, ο οποίος δεν διστάζει να συγκρούεται με οργανωμένα συμφέροντα. Ως αρχηγός του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ως πρωθυπουργός, όμως, αναδείχθηκε πρωταθλητής στη διαφθορά και στη διαπλοκή. Επί πρωθυπουργίας του η καλλιέργεια χασίς έχει προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Αν και επισήμως, εμφανίζεται σαν διώκτης, στην πραγματικότητα είναι ο μεγάλος πολιτικός προστάτης του κυκλώματος των ναρκωτικών. Είναι δικοί του άνθρωποι που ελέγχουν και την παραγωγή και το εμπόριο. Ο Ράμα έχει εδώ και χρόνια βάλει στο μάτι τη Χειμάρρα, όχι μόνο επειδή αυτή ήταν από το 1945 στο στόχαστρο του αλβανικού εθνικισμού, αλλά κυρίως λόγω της δυνατότητας για τουριστική αξιοποίηση. Με πρόσχημα την ανάπλαση της παραθαλάσσιας ζώνης, αρπάζει ελληνικές περιουσίες και κατεδαφίζει με συνοπτικές διαδικασίες σπίτια και καταστήματα Ελλήνων μειονοτικών. Όργανο της ανθελληνικής αυτής επιχείρησης υπήρξε ο ηττημένος από τον προφυλακισμένο Μπελέρη, κατά το ήμισυ ελληνικής καταγωγής, τέως δήμαρχος της περιοχής, Γκόρος, πρώην στρατιωτικός επί καθεστώτος Χότζα, συνδεδεμένος με τις αλβανικές μυστικές υπηρεσίες και κάτοχος ελληνικού διαβατηρίου!

Αν και ο Ράμα δεν έχει «τουρκαλβανική» καταγωγή, ο καιροσκοπισμός του τον ώθησε να παίζει το τουρκικό χαρτί. Δεν είναι μόνο ότι θαυμάζει ειλικρινώς τον Ερντογάν και όπου μπορεί μιμείται τις αυταρχικές μεθόδους του. Θεωρεί ότι χωρίς κόστος μπορεί στο εσωτερικό να πουλάει ανθελληνισμό για να αντλεί εκλογικά οφέλη, υποτιμώντας τις αντιδράσεις της Αθήνας, που μέχρι πρότινος είχε προσδοκίες πως θα οριοθετούσε τις θαλάσσιες ζώνες με την Αλβανία!

Η υπόθεση αυτή έχει προϊστορία. Υπενθυμίζουμε ότι ήταν ο Ράμα, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που είχε προκαλέσει πολιτικό θόρυβο και είχε προσφύγει στο αλβανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, καταφέρνοντας να ακυρωθεί η υπογεγραμμένη συμφωνία των κυβερνήσεων Καραμανλή και Μπερίσα για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών (2009). Ο ίδιος ο Μπερίσα έχει πει ότι ο τορπιλισμός εκείνης της συμφωνίας έγινε με παρέμβαση και για λογαριασμό της Άγκυρας. Η Αθήνα δεν είχε τότε προχωρήσει σε αντίμετρα. Όχι μόνο δεν είχε θέσει όρους, αλλά και είχε διευκολύνει την αναγόρευση της Αλβανίας σε υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ χώρα! Τη μόνη γλώσσα που σέβονται, όμως, τα Τίρανα είναι η γλώσσα της ισχύος και του δούναι και λαβείν. Όταν η Ελλάδα τους προσφέρει δωρεάν στήριξη, όπως κατά κανόνα συμβαίνει από το 1990, εκλαμβάνουν τη στάση της σαν ένδειξη αδυναμίας. Γι' αυτό και κλιμακώνουν τις προκλήσεις. Το λάθος της ελληνικής διπλωματίας είναι ότι διαβάζει την αλβανική πολιτική με ευρωπαϊκούς όρους, γεγονός που την οδηγεί συνεχώς σε λάθη.

Με κλασική ανατολίτικη νοοτροπία, στις κατ' ιδίαν συναντήσεις, οι Αλβανοί αξιωματούχοι «γλείφουν» τους Έλληνες συνομιλητές τους, δημιουργώντας τους τη λάθος εντύπωση ότι είναι μετριοπαθείς και διατεθειμένοι να λύσουν προβλήματα. Έτσι, φτάσαμε ο Δένδιας να οργανώσει έκθεση ζωγραφικής του Ράμα στο Ζάππειο, πιστεύοντας αφελώς ότι θα διευκόλυνε έτσι την παραπομπή της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών Ελλάδας-Αλβανίας στη Χάγη. Αντ' αυτού, προέκυψε η φυλάκιση του Μπελέρη! Αξίζει να αναφερθεί ότι οι πολιτικοί αντίπαλοι Ράμα και Μπερίσα είχαν ανταλλάξει το 2016 αλληλοκατηγορίες, οι οποίες αποδεικνύουν τις μεθοδεύσεις του αλβανικού κράτους σε βάρος της ελληνικής μειονότητας. Ο Ράμα είχε καταγγείλει ότι «έχουν πάρει τα κτήματα των Χειμαρραίων με πλαστογραφίες και διαφθορά, άτομα που δεν έχουν καμία σχέση ή καταγωγή από την περιοχή». Πράγματι, αυτά τα άτομα είχαν μέχρι τότε αρπάξει από τους ιδιοκτήτες τους 50.000 στρέμματα στην παραθαλάσσια περιοχή των Αγίων Σαράντα και της Χειμάρρας. Τα τελευταία χρόνια, επί κυβερνήσεων Ράμα, η λεηλασία έχει πολλαπλασιαστεί. Είναι αποκαλυπτική η τότε απάντηση Μπερίσα στη Βουλή: «Εγώ έχω δουλέψει με πρόγραμμα. Στους Αγίους Σαράντα έχω κατεβάσει Λάμπηδες και μόνο Λάμπηδες». Οι Λάμπηδες είναι μουσουλμάνοι που ζουν σε περιοχή ανατολικά της Χειμάρρας. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι επιβεβαιώθηκε στο ανώτατο επίπεδο και επισήμως η παράλληλη επιχείρηση αλλοίωσης του πληθυσμού της Χειμάρρας και λεηλασίας των ελληνικών περιουσιών. Ο Μπελέρης ήταν εμπόδιο και έπρεπε να βγει με κάθε τρόπο από τη μέση.

Σταύρος Λυγερός