Στο τέλος του 10ου μήνα, το 32% του αναθεωρημένου προϋπολογισμού του 2023 παρέμενε ανεκτέλεστο ή πάνω από 2,1 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στην κανονιστική πράξη, οι συνολικές δαπάνες του φετινού προϋπολογισμού αναμένεται να φτάσουν τα 705,6 δισ. λεκ (6,97 δισ. ευρώ περίπου), αλλά στο μεταξύ μέχρι το τέλος Οκτωβρίου έχουν δαπανηθεί 482 δισ. και απομένουν να διατεθούν άλλα 223 δισ.

Η συγκέντρωση του ενός τρίτου του προϋπολογισμού σε ενάμιση μόνο μήνα θέτει υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα των δαπανών και μπορεί να δημιουργήσει ορισμένες μακροοικονομικές ανισορροπίες, όπως αρνητικές επιπτώσεις στον πληθωρισμό. Ο κανόνας του προϋπολογισμού απαιτεί την έκδοση τιμολογίων πληρωμής βάσει εργασιακών καταστάσεων, οι οποίες πληρώνονται μαζικά τους τελευταίους μήνες του έτους.

Τα καθημερινά στοιχεία για τις πληρωμές του Δημοσίου δείχνουν υψηλές ροές πληρωμών σε εταιρείες με τις οποίες η κυβέρνηση έχει συμβάσεις για την κατασκευή και συντήρηση δρόμων.

Το δεύτερο εξάμηνο του Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, οι πληρωμές του δημοσίου πολλαπλασιάζονται σε σύγκριση με άλλους μήνες του έτους.

Πέρυσι, επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι οι ημερήσιες πληρωμές από το Δημόσιο έφτασαν περίπου τα 12 δισ. λεκ ή περίπου 100 εκατ. ευρώ στις 27 Δεκεμβρίου 2022. Το ποσό αυτό ήταν 8-10 φορές υψηλότερο από τις ημερήσιες πληρωμές κατά την περίοδο Αυγούστου - Νοεμβρίου 2022. .

Η μη έγκαιρη υλοποίηση του προϋπολογισμού σχετίζεται με επενδύσεις κεφαλαίου. Στην κανονιστική πράξη που άλλαξε τον προϋπολογισμό του 2023, το κονδύλι των επενδύσεων κεφαλαίου αυξήθηκε περαιτέρω αντί να μειωθεί. Μετά τις αλλαγές, οι κεφαλαιουχικές επενδύσεις για φέτος ανέρχονται σε 136,6 δισ. λεκ (1,35 δισ. ευρώ) από 123,9 δισ. λεκ που ήταν στην αρχή του έτους. Μέχρι το τέλος του 10ου μήνα είχαν δαπανηθεί για δημόσιες επενδύσεις μόλις 54,3 δισ. λεκ (536,5 εκατ. ευρώ) ή το 40% του ετήσιου σχεδίου, ενώ σε δύο μήνες απομένουν να δαπανηθούν 82 δισ. λεκ ή 810 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικά στοιχεία από τις πληρωμές του δημοσίου δείχνουν ότι τα περισσότερα από αυτά πηγαίνουν σε κατασκευαστικές εταιρείες που είχαν συμβάσεις με το δημόσιο.

Οι πληρωμές του προϋπολογισμού τις τελευταίες ημέρες του έτους άρχισαν να γίνονται πιο επιθετικές από το 2021, όπου η Τράπεζα της Αλβανίας ανέφερε μια ασυνήθιστη αύξηση στις καταθέσεις επιχειρήσεων σε λεκ που δημιουργήθηκε από τις κρατικές πληρωμές.

Πληρωμές για δημόσιες επενδύσεις, μπόνους συνταξιούχων και επιδόματα που δίνονται στο τέλος του έτους ακόμη και από τον ιδιωτικό τομέα ευνοούν την αύξηση του πληθωρισμού ή, στην καλύτερη περίπτωση, εμποδίζουν τη μείωση των ρυθμών αύξησης των τιμών.