Ο Ανώτατος Κρατικός Έλεγχος (ΑΚΕ) στην Αλβανία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, αποκαλύπτοντας οικονομική ζημιά ύψους 72,3 δισεκατομμυρίων λεκ (710 εκατ. ευρώ περίπου) για το 2023. Η κακή διαχείριση των δημοσίων πόρων και οι νομικές παραβιάσεις από το κράτος και την τοπική διοίκηση φέρουν βαρύτατη ευθύνη για την ζημιά αυτή, η οποία κατανέμεται σε τρία βασικά στοιχεία:

• 5,1 δισεκατομμύρια λεκ σε άμεσες οικονομικές ζημιές (50 εκατ. ευρώ)
• 64,8 δισεκατομμύρια λεκ σε αρνητικές επιπτώσεις από παρατυπίες (637 εκατ. ευρώ)
• 2,3 δισεκατομμύρια λεκ σε απώλεια εσόδων από ελλιπείς φορολογικούς ελέγχους (22,6 εκατ. ευρώ)

Σοβαρές παρατυπίες και ελλείψεις εντοπίστηκαν στην εφαρμογή της δημοσιονομικής πειθαρχίας, στην εκκαθάριση δαπανών, στη δημιουργία ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς και στην υλοποίηση δημοσίων συμβάσεων, όπου η έλλειψη αποτελεσματικότητας, οικονομίας και αποδοτικότητας οδήγησε σε σπατάλη και απώλεια πόρων.

Ανησυχητικά υψηλά είναι τα ποσά που σχετίζονται με αποζημιώσεις δικαστικών αποφάσεων, ληξιπρόθεσμες και λοιπές υποχρεώσεις (43 δισ. λεκ), καθώς και με τις υποχρεώσεις των παραχωρησιούχων προς την Albpetrol και άλλες δημόσιες εταιρείες (12,3 δισ. λεκ).

Παράλληλα, ο ΑΚΕ διαπίστωσε διαφυγέντα έσοδα ύψους 2,3 δισεκατομμυρίων λεκ, αποτέλεσμα παρατυπιών και ελλείψεων στην είσπραξη φορολογικών και τελωνειακών εσόδων.

Σε μια αισιόδοξη νότα, η έκθεση του ΑΚΕ επισημαίνει μείωση της οικονομικής ζημιάς στο μισό σε σύγκριση με το 2022. Η μείωση αυτή αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η δομή των ελεγχόμενων φορέων, η περίοδος ελέγχου και η μείωση των επενδύσεων.

Παράλληλα, ο ΑΚΕ φαίνεται να λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, με την υπογραφή συμφωνιών συνεργασίας με όργανα επιβολής του νόμου και την άσκηση ποινικών διώξεων σε 10 στελέχη της κρατικής διοίκησης για κατάχρηση εξουσίας και παραβίαση της ισότητας σε δημόσιους διαγωνισμούς.

Ωστόσο, η έκθεση φέρνει στο φως σοβαρά προβλήματα στον τομέα των παραχωρήσεων, όπου εντοπίζονται περιπτώσεις ημιτελών υπηρεσιών, πληρωμών για μη εκτελεσθείσες υπηρεσίες, ανορθόδοξων πρακτικών και περιορισμών προϋπολογισμού που θέτουν σε κίνδυνο την παροχή βασικών υπηρεσιών, όπως οι εργαστηριακές αναλύσεις.