Μετά από την απελευθέρωση της σημερινής νότιας Ηπείρου από τους Τούρκους, μεγάλο τμήμα της γνωστής μέχρι σήμερα Βορείου Ηπείρου, που αξιώθηκε της απελευθέρωσης από τον Ελληνικό Στρατό, πιο νωρίς από ότι τα Ιωάννινα, επιδικάστηκε στην νεοσύστατη Αλβανία.

Οι Μεγάλες Δυνάμεις με δόλο, προσπάθησαν να παραδώσουν μεγάλο ηπειρωτικό πληθυσμιακό δυναμικό στους Αλβανούς, χρησιμοποιώντας διάφορα προσχήματα, όπως εκείνο της γλώσσας.

Ιδιαίτερα δε στις περιοχές όπου κυριαρχούσε η διγλωσσία (αλβανική και ελληνική) ή μόνον αλβανική, θέλησαν να καθοδηγήσουν τους Έλληνες στην νέα αλβανική συνείδηση που δημιούργησαν.

Σαν σήμερα στις 8 Αυγούστου του 1913 δημοσιεύεται η απόφαση των μεγάλων δυνάμεων (γνωστή ως Πρωτόκολλο του Λονδίνου, Πρόεδρος ο Υπουργός των εξωτερικών της Αγγλίας, σερ Edward Grey και μέλη οι πρέσβεις των έξι μεγάλων δυνάμεων) σύμφωνα με την οποία τα βόρεια σύνορα της Αλβανίας με την Ελλάδα θα περιελάμβαναν αφ' ενός μεν τον Καγιά Κορυτσάς αφ' ετέρου δε την ακτή μέχρι της Φτελιάς. Μεταξύ αυτών των δύο σημείων, τα σύνορα θα καθορίζονταν από επιτροπή, βάσει γεωγραφικών και εθνολογικών δεδομένων, των τελευταίων βάσει της γλώσσας που μιλούσαν οι οικογένειες.

Δυστυχώς η αδικία κατοχυρώθηκε έως ότου οι Βορειοηπειρώτες από μόνοι τους συσπειρώθηκαν και κήρυξαν την αυτονομία τους, ζητώντας έτσι την αποκατάσταση της αδικίας.

Ωστόσο τα πράγματα μέχρι των ημερών μας οδήγησαν πολλούς Έλληνες στην αλβανική συνείδηση ή την μαζική εγκατάλειψη του τόπου τους.