Η Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International) και το Ινστιτούτο Δημοκρατίας και Διαμεσολάβησης σε σημερινή τους δημοσιευμένη έκθεση στα Τίρανα που αφορά τις συλλήψεις, τη διαφθορά υψηλού βαθμού και τους ειδικούς νόμους, αναφέρει ως η Αλβανία μαστίζεται από τη διαφθορά, όπου ισχυρά άτομα και θεσμοί, εταιρείες και ισχυροί όμιλοι – εντός και εκτός – της χώρας, συνωμοτούν για την πολιτική, το νομικό περιβάλλον και την οικονομία, με απώτερο σκοπό να εξυπηρετηθούν τα δικά τους συμφέροντα εις βάρος των πολιτών.
Η παρούσα μελέτη αφορά τη δωδεκαετία 2008 – 2020, καταλήγοντας στο συμπέρασμα, ότι η κρατική κατοχή στην Αλβανία έχει αυξηθεί σημαντικά και ότι η διαφθορά υψηλού βαθμού, οφείλεται στην ιδιωτικοποίηση των δημοσίων αγαθών και των υπηρεσιών.
Η έκθεση βασίζεται στην περίληψη των υποθέσεων διαφθοράς υψηλού βαθμού που περιλαμβάνουν τα πελατειακά δίκτυα, τη διαφθορά στη δικαιοσύνη και τους ειδικούς νόμους.
Παρατίθενται επίσης παραδείγματα νόμων κατά παραγγελία, όπως ο ειδικός νόμος σχετικά με το θέατρο, ο νόμος για τα οπτικοακουστικά μέσα, ο νόμος για τα τυχερά παιχνίδια, ο νόμος για την εθνική λαχειοφόρο αγορά, ο νόμος για τις παραχωρήσεις και τον Οργανισμό Δημοσίων Συμβάσεων, τον αυτοκινητόδρομος Milot – Balldre, την Αλβανική Αεροπορική Εταιρεία, ή σε παράνομες προσφορές για την κατασκευή αεροδρομίων, όπως στην Αυλώνα, οι οποίες εγκρίνονται γρήγορα και με ελλείψεις από το Κοινοβούλιο της χώρας, έχοντας έλλειψη της διαφάνειας και χωρίς καμία δημόσια διαβούλευση.
Η έκθεση επισημαίνει και τις περιπτώσεις έλλειψης της ακεραιότητας των κρατικών υπαλλήλων, στη διαφθορά του δικαστικού συστήματος και στον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις υποθέσεις εγκληματικής διαφθοράς, καθώς και στην ακεραιότητα της νομοθετικής διαδικασίας.
«Το κύριο μέλημα παραμένουν οι κατά παραγγελία νόμοι, οι οποίοι διευκολύνουν τα συστήματα διαφθοράς υψηλού βαθμού. Τα δίκτυα των πελατών παραγγέλνουν νόμους για ανεπιθύμητες επενδύσεις, οι οποίες εγκρίνονται με απλή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, παραβιάζοντας άλλους κανόνες, διαδικασίες και κανόνες στη διακυβέρνησης» - δήλωσε ο Gjergj Vurmo, συμμετέχων στη συγγραφή της μελέτης.
Αυτοί οι νόμοι, σύμφωνα με την έκθεση, επιτρέπουν την κλοπή των εθνικών πόρων μέσω μη διαφανών διαδικασιών σύναψης των συμβάσεων, της έλλειψης ακεραιότητας στη νομοθετική διαδικασία και στην κοινοβουλευτική εποπτεία.
«Τα περισσότερα από τα νομοσχέδια προτείνονται από την κυβέρνηση, αλλά τα δικαιολογητικά τους δεν εξηγούν τους λόγους της πρότασής τους. Η κυβέρνηση παρακάμπτει τη δημόσια διαβούλευση, η οποία, σύμφωνα με εκθέσεις της κοινωνίας των πολιτών, δεν είναι συστηματική και σπάνια λαμβάνεται υπόψη», αναφέρει η έκθεση.
«Την τελευταία δεκαετία, η συνεργασία μεταξύ της πολιτικής, των επιχειρήσεων και του οργανωμένου εγκλήματος ενισχύθηκε, μια συνεργασία που έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της τα τελευταία χρόνια. Οι κυβερνητικές συμβάσεις για τις επιλεγόμενες επιχειρήσεις που σχετίζονται με εξέχοντες δημόσιους αξιωματούχους, έχουν οδηγήσει σε κακή διαχείριση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, την απώλεια ζωής και την αύξηση των χρηματοοικονομικών χρεών, τα οποία επιβαρύνουν τους Αλβανούς φορολογούμενους», συνεχίζει να αναφέρει η μελέτη.
Τα δίκτυα των πελατών με τους δημόσιους υπαλλήλους και τα ιδιωτικά συμφέροντα επηρεάζουν τη λήψη αποφάσεων από την κυβέρνηση, ενώ αυτά τα συστήματα διαφθοράς υποστηρίζονται από την ατιμωρησία που παρέχει το διεφθαρμένο δικαστικό σώμα, επισημαίνει η έκθεση.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο και το Ανώτατο Δικαστήριο δεν λειτούργησαν για περισσότερα από δύο χρόνια, σημειώνει η μελέτη, και αυτό έχει διαβρώσει τους μηχανισμούς ελέγχου και ισορροπίας της εξουσίας, ενώ η ατιμωρησία έφερε παράνομα οφέλη.
Επίσης η έλλειψη εμπειρογνωμοσύνης στο κοινοβούλιο και η απομάκρυνση της αντιπολίτευσης από το κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2019 διευκόλυνε την υιοθέτηση προσαρμοσμένων νόμων, επισημαίνουν οι συγγραφείς.
Η έκθεση αναφέρει ότι το Κοινοβούλιο δεν εκπλήρωσε τα συνταγματικά του καθήκοντα ώστε να επιβλέπει την κυβέρνηση και να διασφαλίζει ότι οι δημόσιες πολιτικές εξυπηρετούν τους πολίτες.
«Η αντιμετώπιση της δημόσιας κατάχρησης στην Αλβανία θα παραμείνει μια σημαντική πρόκληση λόγω της κληρονομικότητας μιας αυταρχικής κυβέρνησης, η οποία επιδιώκει να ελέγξει τις άλλες δύο νομοθετικές και δικαστικές δυνάμεις - την αβεβαιότητα των αποτελεσμάτων της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης και μια κυριαρχική πολιτική διαδικασία. από την αστάθεια» - δίνει έμφαση στη μελέτη της η Διεθνείς Διαφάνεια και το Ινστιτούτο Δημοκρατίας και Διαμεσολάβησης.
Η έκθεση σημειώνει ότι η ακεραιότητα της εκλογικής διαδικασίας έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από τη συνεργασία μεταξύ των πολιτικών κομμάτων, δημοσίων υπαλλήλων και ομάδων οργανωμένου εγκλήματος για αγορά ψήφων στις τοπικές και κοινοβουλευτικές εκλογές σε αντάλλαγμα τη χρήση δημόσιων θεσμών για την αποκόμιση ιδιωτικού κέρδους.
Η έκθεση αποτελεί μέρος του έργου που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση «Τερματισμός της ατιμωρησίας υψηλού βαθμού ή πολιτική διαφθορά στα Δυτικά Βαλκάνια και την Τουρκία".
Το έργο στοχεύει στη μείωση της διαφθοράς και της δημόσιας κατάχρησης εξουσίας στην Αλβανία, τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία και την Τουρκία, καθώς και στη βελτίωση της διακυβέρνησης, της διαφάνειας και της λογοδοσίας της δικαστικής και δημοκρατικής νομοθεσίας .
Σχόλια