Το πρώτο εξάμηνο του 2024 αναμένεται να διεξαχθούν οι εκλογές για το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. Η αύξηση του αριθμού των παράνομων μεταναστών και προσφύγων καθώς και οι διαδικασίες ασύλου, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, θα είναι τα κύρια θέματα της προεκλογικής εκστρατείας. Οι τρεις κύριες χώρες προορισμού μεταναστών στην ΕΕ, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, έκαναν αυστηρότερους τους εθνικούς νόμους για να μειώσουν τον αριθμό των παράνομων μεταναστών και να διευκολύνουν τις απελάσεις.

Γερμανία

Από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και Προσφύγων, BAMF, είναι γνωστό ότι κατά το 2023, 350.000 από τους περισσότερους από 1 εκατομμύριο αιτούντες άσυλο στην ΕΕ θα υποβάλουν αίτηση για άσυλο στη Γερμανία. Εκτός από τους αιτούντες άσυλο από τη Συρία, το Αφγανιστάν και την Τουρκία, περισσότεροι από 1 εκατομμύριο πρόσφυγες από την Ουκρανία έχουν καταφύγει στη Γερμανία. Η κυβέρνηση του συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων αντέδρασε με αυστηρότερους νόμους. Έτσι, ο «νόμος των ευκαιριών διαμονής» θα διευκολύνει την εισαγωγή των μεταναστών στην εργασία και την ένταξη στην κοινωνία, εφόσον διαμένουν τουλάχιστον 5 χρόνια στη χώρα. Ενώ ο «νόμος για τη βελτίωση της απέλασης» θα διευκολύνει την επιστροφή των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο στις χώρες καταγωγής τους, οι οποίοι με το νέο νόμο μπορούν να παραμείνουν περισσότερο σε κράτηση απέλασης, τα διαμερίσματά τους μπορούν επίσης να ελεγχθούν πιο εύκολα και οι απελάσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς πολύ χρόνο. περιόδους ειδοποίησης. Ένας άλλος νόμος εκσυγχρονίζει το δικαίωμα στην ιθαγένεια. Η Γερμανία επέτρεψε τη διπλή υπηκοότητα το 2023. Ο χρόνος αναμονής μειώνεται από οκτώ σε πέντε χρόνια. Αλλά σε περίπτωση αντισημιτισμού και ρατσισμού του αιτούντος, το δικαίωμα της ιθαγένειας μπορεί να αρνηθεί.

Γαλλία

Η γαλλική Εθνοσυνέλευση λίγο πριν το τέλος του έτους ενέκρινε νέο μεταναστευτικό νόμο με τις ψήφους του δεξιού λαϊκιστικού κόμματος, «Rassemblement national». Η αρχηγός του κόμματος Μαρίν Λεπέν έκανε λόγο για ιδεολογική νίκη της πολιτικής της «πρώτα η Γαλλία». Ο φιλελεύθερος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, δεν εξαρτιόταν άμεσα στο κοινοβούλιο από την «εθνική συνέλευση» αλλά από τις ψήφους των συντηρητικών ρεπουμπλικανών που ψήφισαν υπέρ της αυστηροποίησης των κανονισμών.

Ο Μακρόν θα επιτρέψει την επαλήθευση του νόμου στο Συνταγματικό Συμβούλιο. Με τον νέο νόμο, οι παράνομοι μετανάστες μπορούν να απελαθούν πιο εύκολα, η πρόσβαση στην κοινωνική βοήθεια γίνεται πιο δύσκολη και η επανένωση της οικογένειας περιορίζεται. Οι αλλοδαποί φοιτητές πρέπει να παρέχουν μια οικονομική κατάθεση πριν έρθουν στη Γαλλία. Το 70% των Γάλλων υποστηρίζει την αυστηροποίηση των μεταναστευτικών νόμων.

Ιταλία

Ο δεξιός λαϊκιστικός συνασπισμός υπό την πρωθυπουργό Giorgia Meloni κέρδισε τις εκλογές του 2022 στην Ιταλία με την υπόσχεση να μειώσει τον αριθμό των μεταναστών που εισέρχονται στη χώρα. Η Meloni πρέπει τώρα να υποβάλει αποτελέσματα. Για παράδειγμα, κατάφερε να διαπραγματευτεί μια συμφωνία επιστροφής με την Τυνησία, αλλά τελικά δεν εφαρμόστηκε. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός διαπραγματεύτηκε επίσης συμφωνία με την Αλβανία, η οποία προβλέπει τη μετεγκατάσταση δύο κέντρων υποδοχής χωρητικότητας άνω των 3.000 ατόμων. Επί του παρόντος, η αλβανική δικαιοσύνη επαληθεύει εάν αυτή η συμφωνία με την Ιταλία είναι σύμφωνη με το νόμο.

Από την άλλη, η Μελόνι ανακοίνωσε ότι τα στρατόπεδα απέλασης θα βρίσκονται στις λιγότερο κατοικημένες περιοχές της Ιταλίας. Οι μετανάστες θα μείνουν εκεί για 18 μήνες αντί για 12 μήνες όπως πριν, ενώ οι αρχές αποφασίζουν για την απέλαση. Η συνοπτική οργάνωση των οργανώσεων προσφύγων στην Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους (ECRE) επέκρινε την Ιταλία σε μια έκθεση ότι δυσκολεύει τις τακτικές διαδικασίες ασύλου. Οι υποψήφιοι πρέπει να περιμένουν μήνες για ένα ραντεβού. Αλλά πολλοί μετανάστες από την Ιταλία συνεχίζουν βόρεια, ειδικά προς την Αυστρία και τη Γερμανία για να υποβάλουν αίτηση για άσυλο, τη στιγμή που, σύμφωνα με τους κανόνες του Δουβλίνου, η Ιταλία θα έπρεπε να είναι υπεύθυνη για την αποδοχή τους. Η Ρώμη αρνείται να πάρει πίσω τους μετανάστες που η Γερμανία, σύμφωνα με τον κανονισμό, πρέπει να επιστρέψει στη χώρα όπου εισήλθαν για πρώτη φορά στην ΕΕ.

Ελλάδα, Ουγγαρία, Αυστρία και Ολλανδία

Στην Ελλάδα, η άμεση επιστροφή μεταναστών στα σύνορα ή η επιστροφή μηχανοκίνητων σκαφών στα τουρκικά χωρικά ύδατα (απώθηση) είναι περισσότερο ο κανόνας παρά η εξαίρεση. Αυτό επικρίνεται από την οργάνωση ECRE στην έκθεσή της στο τέλος του έτους στις Βρυξέλλες. Η πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου είναι πολύ δύσκολη, επειδή οι μετανάστες δεν έχουν δικαίωμα σε κοινωνική βοήθεια κατά την περίοδο αναμονής για την αίτηση. Για ορισμένα χρονοδιαγράμματα αιτήσεων στην Ελλάδα απαιτείται τέλος 100 ευρώ από τους μετανάστες, διαδικασία που δεν συναντάται σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Είναι σχεδόν αδύνατο για τους αιτούντες άσυλο να εισέλθουν στην Ουγγαρία. Οι διαδικασίες ασύλου πρέπει να εφαρμόζονται στις πρεσβείες στο Βελιγράδι ή στο Κίεβο. Η κεντρική οργάνωση των προσφυγικών οργανώσεων στην ΕΕ, ECRE, είναι της γνώμης ότι έως και 150.000 άνθρωποι έχουν απελαθεί στη Σερβία στα αυστηρά φρουρούμενα σύνορα της Ουγγαρίας. Αν και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο και το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο έχουν κηρύξει αυτή την πρακτική απαράδεκτη, η Βουδαπέστη αγνοεί αυτές τις αποφάσεις.

Ολλανδία

Στην Ολλανδία, η δεξιά φιλελεύθερη κυβέρνηση καταρρίφθηκε ακόμη και για το θέμα της αυστηροποίησης των νόμων για τη μετανάστευση. Ο Πρωθυπουργός, Mark Rutte παραιτήθηκε, επειδή δεν κατάφερε να περάσει το νόμο για τον περιορισμό της οικογενειακής επανένωσης για τους απορριφθέντες αιτούντες άσυλο.

Στην Αυστρία, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει επιβάλει υποχρέωση εργασίας για τους αιτούντες άσυλο κατά τη διαδικασία ασύλου. Εάν αρνηθούν την εργασία που απαιτείται στην κοινότητα, θα στερηθούν στέγης ή κοινωνικής φροντίδας.

Ευρωπαϊκή Ένωση

Μέχρι τον Απρίλιο του 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ, η εκπροσώπηση των 27 χωρών μελών πρέπει να αποφασίσει για το νέο σύμφωνο μετανάστευσης. Η εκτεταμένη μεταρρύθμιση της διαδικασίας ασύλου στην ΕΕ φέρνει αρκετές αλλαγές: Γρήγορες διαδικασίες ασύλου στα σύνορα για 30.000 άτομα με μικρές πιθανότητες αναγνώρισης ασύλου, καθώς και ταχύτερες απελάσεις σε κέντρα απέλασης. Για πρώτη φορά προβλέπεται και η υποχρέωση για αλληλεγγύη εντός της Ε.Ε. Σε περίπτωση συνωστισμού στις χώρες όπου εισέρχονται για πρώτη φορά παράνομοι μετανάστες, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ισπανία, η Μάλτα και η Κροατία, τότε οι πρόσφυγες και οι παράνομοι μετανάστες θα κατανεμηθούν με σύστημα ποσοστώσεων στην υπόλοιπη ΕΕ. Η πλήρης εφαρμογή της μεταρρύθμισης με 8 βασικούς νόμους αναμένεται να διαρκέσει έως το 2026. Ωστόσο, η ΕΕ επιδιώκει να κερδίσει βαθμούς με τη μεταρρύθμιση για το άσυλο στην προεκλογική εκστρατεία για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δήλωσε η πρόεδρός της, η Χριστιανοδημοκρατική, Ρομπέρτα Μέτσολα από Μάλτα.