Ο νέος δικαστικός χάρτης στην Αλβανία, εκτός του ότι δεν επηρεάζει τη μείωση του φόρτου των φακέλων σε αναμονή, έχει αυξήσει και τις αμοιβές παροχής υπηρεσιών από τους δικηγόρους.

Για τους νομικούς, η συγχώνευση πρωτοβάθμιων δικαστηρίων σε περιφέρειες αύξησε το κόστος μεταφοράς από την αύξηση της απόστασης μεταξύ των δικαστηρίων.

Εκτός από τη συγχώνευση των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων, η αύξηση των τελών επηρεάστηκε και από τη συγχώνευση ορισμένων δικαστηρίων αστικών ή διοικητικών περιφερειών.

Αξίζει να φέρουμε ως παράδειγμα τον πολίτη της Κονίσπολης ή της Τροπόγιας, ο οποίος θα ακολουθήσει διοικητική δικαστική διαδικασία στο Διοικητικό Πρωτοδικείο της Λούσνια ή των Τιράνων.

Αυτή η ανακατανομή των δικαστηρίων, εκτός από την αύξηση των αμοιβών υπηρεσίας για τους δικηγόρους, κατά κάποιο τρόπο έδωσε και πλεονέκτημα στην ενεργητική ή παθητική διαφθορά.

Περαιτέρω αύξηση στις αμοιβές των δικηγόρων αναμένεται ως αποτέλεσμα της ψήφισης του νόμου Φόρου Εισοδήματος που θα φορολογεί τους ελεύθερους επαγγελματίες από το 15% στο 23% του δηλωθέντος ετήσιου τζίρου τους. Ο νέος νόμος τίθεται σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2024.

Η νέα δομή για τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος ξεκίνησε την 1η Φεβρουαρίου 2023, αρχικά με τη λειτουργία ενός ενιαίου Εφετείου στα Τίρανα, μετά τη συγχώνευση των 6 Εφετείων στις επαρχίες.

Ενώ από την 1η Μαΐου 2023 ξεκίνησε η αναδιοργάνωση των πρωτοδικείων, περικόπηκαν 10 από τα 22 και από την 1η Ιουλίου 2023 διατηρήθηκαν μόνο δύο Διοικητικά Πρωτοδικεία, σε επίπεδο χώρας, ένα στα Τίρανα και ένα στη Lushnja, με τη συγχώνευση περιφερειακών διοικητικών δικαστηρίων.

Η απόφαση έχει αξιολογηθεί ως αντισυνταγματική από το Δικηγορικό Επιμελητήριο Αλβανίας και έχει ζητηθεί η ακύρωσή της στο Συνταγματικό Δικαστήριο.

Η εξέταση του αιτήματος έχει ήδη ξεκινήσει στο Συνταγματικό Δικαστήριο.

Η αναδιοργάνωση του δικαστικού σώματος, η συγχώνευση πολλών δικαστηρίων σε περιφέρειες και η συγκέντρωση του Εφετείου μόνο στα Τίρανα, σύμφωνα με τους δικηγόρους, αύξησε τόσο το απόθεμα των φακέλων όσο και τη διάρκεια της δίκης τους, υπερβαίνοντας τις προθεσμίες.

Μια δικαστική συνεδρίαση γίνεται κάθε 5 ή 6 μήνες και οι δικαστές δεν έχουν αρκετό χρόνο, λόγω φόρτου εργασίας, για τους λόγους των αποφάσεων. Αυτό το φορτίο δεν ήρθε μόνο λόγω της μεταρρύθμισης στη δικαιοσύνη, αλλά και λόγω της μεταρρύθμισης του νέου δικαστικού χάρτη.

Στο Ανώτατο Δικαστήριο αναμένουν επανεξέταση 28.155 φάκελοι σύμφωνα με τα στοιχεία του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου και αυτή τη στιγμή κρίνονται οι φάκελοι του 2016, το Εφετείο Γενικής Δικαιοδοσίας αυτή τη στιγμή εκδικάζει φακέλους του 2017.

Οπότε, φυσικά, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η μεταρρύθμιση όχι μόνο αύξησε τον αριθμό των υποθέσεων σε απόθεμα, αλλά αύξησε και τα χρονικά όρια για την εξέταση, τη λήψη αποφάσεων και την αιτιολόγηση (διευκρίνιση) αυτών των αποφάσεων εντός των νόμιμων προθεσμιών, τονίζουν οι δικηγόροι.

Ακόμη και σε πρωτοβάθμιο επίπεδο του Διοικητικού Δικαστηρίου η έναρξη της πρώτης δίκης γίνεται 7 έως 8 μήνες μετά την κατάθεση του αιτήματος.