Για δεύτερη συνεχή χρονιά, το υπουργείο Οικονομικών στην Αλβανία εξέφρασε την ανησυχία του ότι οι συμβάσεις παραχώρησης δεν ελέγχονται και δεν παρακολουθούνται σύμφωνα με τις νομικές υποχρεώσεις και συμφωνίες μεταξύ του κράτους και του ιδιωτικού τομέα, που είναι υποχρεωτικά μέσα.

Η Γενική Διεύθυνση Ελέγχου του Υπουργείου Οικονομικών, αναφέροντας τα αποτελέσματα των πορισμάτων το 2022, επεσήμανε «Την έλλειψη παρακολούθησης της υλοποίησης των συμβάσεων παραχώρησης που βρίσκονται σε φάση κατασκευής ή έχουν εισέλθει σε φάση εκμετάλλευσης».

Περαιτέρω, οι ελεγκτές αναφέρονται σε μη τήρηση των όρων των συμφωνιών που σχετίζονται με τις οικονομικές εγγυήσεις των συμφωνιών και σε έλλειψη παρακολούθησης της δραστηριότητας του κλάδου.

Στο Υπουργείο Οικονομικών λειτουργεί σήμερα η Διεύθυνση Παραχωρήσεων, η οποία στοχεύει στην παρακολούθηση των συμβάσεων εάν λειτουργούν σύμφωνα με τις νομικές υποχρεώσεις για την εκτίμηση του δημοσιονομικού κινδύνου που απορρέει από αυτές. Ωστόσο, η αποστολή αυτής της διεύθυνσης έχει γίνει δύσκολη επειδή τα αρμόδια υπουργεία έχουν χάσει τον έλεγχο της παρακολούθησης της δραστηριότητας των συμβάσεων.

Στην περσινή έκθεση, η Διεύθυνση Παραχωρήσεων τόνισε ότι η διαδικασία παρακολούθησης βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, καθώς ο αριθμός και η πολυπλοκότητα των συμβάσεων παραχώρησης/ΣΔΙΤ είναι υψηλός και δεν έχει κάθε σύμβαση καθορισμένη μονάδα υλοποίησης έργου υπεύθυνη για την παρακολούθησή της. Το υπουργείο Οικονομικών επεσήμανε ότι η συλλογή πληροφοριών έχει επανειλημμένα συναντήσει δυσκολίες.

Το 2022, υπάρχουν 228 συμβάσεις παραχώρησης σε λειτουργία, αλλά το Οικονομικών παρείχε μερικά στοιχεία μόνο για 67 από αυτές.

Εν τω μεταξύ, η ειδική ανακριτική δομή του SPAK, μετά από μακρά έρευνα, ανακάλυψε ένα μεγάλο σχέδιο απάτης με τα συμβόλαια των αποτεφρωτηρίων Φιέρ, Ελμπασάν και Τιράνων, που λάμβαναν εκατομμύρια ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για επενδύσεις που δεν είχαν κάνει.

Παρά την αποκάλυψη του σχεδίου απάτης με δημόσιους πόρους και το μέτρο φυλάκισης για πολλά στελέχη του πρώην υπουργείου, ο κρατικός προϋπολογισμός κατά παράβαση των ηθών, οι νόμοι οικονομικής διαχείρισης συνέχισαν να πληρώνουν κανονικά τους καταχραστές μόνο και μόνο επειδή, όπως εξηγούν οι πηγές στο Υπουργείο Οικονομικών, η μονάδα παρακολούθησης στην προκειμένη περίπτωση, το Υπουργείο Υποδομών, ουδέποτε κίνησε διοικητική έρευνα για τους εργολάβους, βάσει της οποίας θα μπλοκάρονταν οι πληρωμές.

Υπό διερεύνηση βρίσκονται και οι συμβάσεις παραχώρησης στον τομέα της υγείας, οι οποίες, εκτός του ότι ανατέθηκαν σε άπειρες εταιρείες, έχουν ξεπεράσει το κόστος των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγείας.

Για χρόνια, οι ΣΔΙΤ μετατράπηκαν σε μαύρους λάκκους για τα δημόσια ταμεία, εκτρέποντας τους φόρους των Αλβανών σε δόλια σχήματα σε μια εποχή που η χώρα έχει το υψηλότερο επίπεδο φτώχειας στην Ευρώπη, με μεγάλη έλλειψη υποδομών και υψηλό χάσμα στην ποιότητα των υπηρεσιών υγείας και εκπαίδευσης.