Στην Ευρώπη, την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, τρεις ήταν οι μεγάλες δυνάμεις που ερύθμιζαν τα πολιτικά πράγματα.
Φυσικά, κατά τα συμφέροντά τους. Η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία. Κατά την έκρηξη της επανάστασης οι τρεις αυτές δυνάμεις ήταν ενταγμένες στην Ιερή Συμμαχία στην οποία, όμως, τον κύριο ρόλο είχε η Αυστρία με τιμονιέρη τον διαβόητο Μέττερνιχ, ο οποίος επολέμησε με λύσσα την Ελληνική Επανάσταση.
Με την εξέλιξη, όμως, που πήραν τα πράγματα στην Ελλάδα, κατάλαβαν οι τρεις αυτοί «μεγάλοι» ότι δεν πρέπει να χτυπήσουν την Ελληνική Επανάσταση. Αντίθετα, τα συμφέροντά τους επέβαλαν να βοηθήσουν να ελευθερωθεί η Ελλάδα, κατά τα συμφέροντα του καθενός. Παράδειγμα: η Αγγλία επέμεινε μέχρι το τέλος, το ελληνικό κράτος να περιλαμβάνει μόνον την Πελοπόννησο και μερικά νησιά…
Έτσι, οι αντιπρόσωποι Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας συναντήθηκαν στις 6 Ιουλίου 1827 και υπόγραψαν την «Ιουλιανή Συνθήκη 1827», η οποία όριζε την Ίδρυση Ελληνικού Κράτους υπό την ψιλή επικυριαρχία της Υψηλής πύλης (=της τουρκικής κυβέρνησης). Δηλαδή το ελληνικό κράτος θα πλήρωνε ετήσιο φόρο στην Τουρκία. Στην Συνθήκη αυτή, όμως, περιλαμβάνονταν και ένα «συμπληρωματικό και μυστικό άρθρο», που το προσάρτησαν στα εφτά άλλα, τα φανερά της κυρίως Συνθήκης. Αυτό το κείμενο εδέσμευε τους συμβαλόμενους να δράσουν και διά των όπλων ακόμη, αν η απόφασή τους δεν γινόταν δεκτή από τους εμπολέμους. Η ελληνική κυβέρνηση εδέχτηκε την πρόταση των τριών δυνάμεων. Την ώρα εκείνη, ερήμωση και φρίκη επλανώνταν πάνω από τη χώρα. Οι εχθροί των Ελλήνων με χαιρεκακία έλεγαν: «Η Ελλάδα, υπέρ της οποίας θέλουν να επέμβουν, δεν υπάρχει!». Η Υψηλή Πύλη της Τουρκίας απάντησε: «Γενηθήτω το θέλημα του Θεού! Η Υψηλή Πύλη είναι διά πάντα ετοιμασμένη».
Στο μεταξύ ο Τουρκοαιγυπτιακός στόλος προσορμίστηκε στο λιμάνι της Πύλου. Εκεί, ο ενωμένος στόλος των τριών δυνάμεων με ναυάρχους τον Κόρδικτον, τον Δεριγνύ και τον Εϋντεκ, στις 8 Οκτωβρίου 1827 κατέστρεψε τον εχθρικό στόλο με τη ναυμαχία του Ναυαρίνου.
Οι Τούρκοι εδέχτηκαν την καταστροφή με υπομονή, καρτερική, ηρεμία και ο σουλτάνος προετοίμαζε νέα εκστρατεία. Στο μεταξύ, στις 7 Μαΐου 1828 άρχισε ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος. Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος κράτησε δύο περίπου χρόνια (1828 – 1830). Ενίκησαν οι Ρώσοι και προήλασαν μέχρι την Ανδριανούπολη της Ανατολικής Θράκης.
Αρχές Ιανουαρίου 1828 έφθασε στην Ελλάδα ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας Ιωάννης Καποδίστριας και άρχισε αμέσως το έργο της οργάνωσης και της ανόρθωσης της Ελλάδας. Η Γαλλία έστειλε τον στρατηγό Μαιζών με 14 χιλιάδες στρατό για να διώξει τον Ιμπραήμ από την Πελοπόννησο…
Μετά τη νίκη της Ρωσίας υπογράφηκε η Συνθήκη της Αδριανουπόλεως 10 Μαρτίου 1829. Το άρθρο 10 της συνθήκης αυτής προέβλεπε για την Ελλάδα τα εξής: «Άρθρο 10. Ομολογούσα η Υψηλή Πόρτα την τελείαν Αυτής συγκατάθεσιν εις τα ωρισμένα εν τη του Λονδίνου συνθήκη της 24ης Ιουνίου (6 Ιουλίου ν.η.) 1827 μεταξύ της Ρωσίας, της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, συναποδέχεται και την πράξιν της 22ας Μαρτίου 1829, εκ συμφώνου μεταξύ των αυτών τούτων Δυνάμεων, αποφασισθείσαν επί τη βάσει της ειρημένης συνθήκης και διαλαμβάνουσαν τους προς την οριστικήν εκείνης εκτέλεσιν λεπτομερείς συμβιβασμούς. Ευθύς δε μετά την συναλλαγήν των επικυρώσεων της παρούσης περί ειρήνης συνθήκης η Υψηλή πόρτα θέλει να διορίσει πληρεξουσίους δια να συμφωνήσωσι μετά των της Ρωσικής Αυτοκρατορικής Αυλής και των Αυλών της Αγγλίας και της Γαλλίας περί της εκπληρώσεως των ειρημένων ορισμών και συμβιβασμών».
Το άρθρο αυτό αναγνώριζε τη δημιουργία Ελληνικού Κράτους, αλλά ακαθόριστα τα όρια και η πλήρης ανεξαρτησία. Όμως, αυτή η αναγνώριση ήταν το βασικότερο πράγμα τα άλλα μπορούσαν να ρυθμιστούν και μετά. Γι' αυτό και ο Καποδίστριας ευχαρίστησε, τους συνέδρους και διέταξε να ψαλούν δοξολογίες σε όλες τις εκκλησίες της χώρας, για τη συνθήκη, με την οποία την επέβαλαν.
Η αλήθεια είναι ότι η συνθήκη της Αδριανουπόλεως που αποτέλεσε το πρώτο θετικό απόκτημα για την Ελλάδα, αφού την είχε αποδεχτεί για πρώτη φορά η Υψηλή Πύλη και τα πράγματα απέδειξαν ότι υπήρξε η σταθερή αφετηρία προς την ευνοϊκότερη και οριστική λύση. Αργότερα ο Γλάδστον έγραψε γι' αυτό στη «Σύγχρονη Επιθεώρηση» του Εδιμβρούργου «Το άρθρο 10 της συνθήκης της Αδριανουπόλεως αποτελεί το διεθνές συμβόλαιον της υπάρξεως της Ελλάδος ως κράτους ανεξαρτήτου».
Όμως, έμεναν ακαθόριστα τα όρια του Ελληνικού κράτους και άφηναν να ευνοηθεί ότι στα όριά του θα συμπεριλαμβάνονταν μόνον τα εδάφη στα οποία διατηρούνταν εστίες επαναστάσεως. Η Αγγλία μάλιστα επέμενε να μη επεκταθούν τα όρια πέρα από τον Ισθμό της Κορίνθου. Ο Καποδίστριας εγνώριζε τις διαθέσεις όλων.
Γι' αυτό μόλις έφθασε στην Ελλάδα, η πρώτη του φροντίδα ήταν να αναζωπυρώσει την επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα.
Στη Δυτική Στερεά έστειλε τον Βαρνακιώτη και άλλους οπλαρχηγούς. Στην Ανατολική έστειλε τον Δημήτριο Υψηλάντη. Έτσι, στη Δυτική Στερεά περιόρισαν τους Τούρκους στο Μεσολόγγι. Η πολιορκία κράτησε σχεδόν δύο χρόνια 1828 – 1829. Στις 2 Μαΐου 1829, οι Τούρκοι εζήτησαν να υπογράψουν συνθήκη παράδοσης την επόμενη 3 Μαΐου υπογράφηκε η συνθήκη.
Στο σημείο αυτό, ο Διονύσιος Κόκκινος στο κλασικό σύγγραμμά του «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ», τόμος 12ος σελ. 120 γράφει: «Κατά την αυτήν ημέραν (3 Μαΐου 1829) έφθασε προ του Μεσολογγίου ο Άγγλος πλοίαρχος Σπενσερ επιβαίνων, του πολεμικού σκάφους Μαγαδασκάρη και ως δια να επαληθεύση διά σκαναλώδους επεμβάσεως την εναντίον της επεκτάσεως των ορίων της Ελλάδος επί της Στερεάς βρετανικήν πολιτικήν, ανακοίνωσεν ότι ήλθε, με την εντολήν να λύση έστω και διά της βίας την πολιορκίαν. Ο Μιαούλης έσπευσε να τον επισκεφθή και διά θαρραλέας δηλώσεώς του τον ηνάγκασε να αρκεσθή μόνον να γνωστοποιήση τον σκοπόν της αφίξεως του εις τους Τούρκους και να αποπλεύση, οι Τούρκοι δεν ήλλαν γνώμην».
Αμέσως μετά την αναχώρηση από το Μεσολόγγι των Οθωμανών κατοίκων και του τουρκικού στρατού υψώθηκε επάνω στο θρυλικό τείχος η ελληνική σημαία. Η ιερή πόλη, το ηρωικό και πολυβασανισμένο Μεσολόγγι, ήταν ελεύθερο…
Στην Αίγινα που ήταν τότε πρωτεύουσα εψάλει δοξολογία και έγινε επίσημη τελετή στις 8 Μαΐου 1829. Ο Σπυρίδων Τρικούπης εκφώνησε συγκινητικόν λόγον.
Στην Ανατολική Στερεά ο Δημήτριος Υψηλάντης, έκαμε σκληρούς αγώνες μέχρι να δώσει την τελική μάχη που εσφράγισε το τέλος του αγώνα. Εκτός από τις μάχες με τους Τούρκους, είχε να αντιμετωπίσει και την προπαγάνδα εκείνων που δεν ήθελαν να συμπεριληφθεί η Στερελα στα όρια της Ελλάδας. Ο αντιπρέσβης Δώκινς της Αγγλίας εζήτησε από τον Καποδίστρια να αποσύρει τα ελληνικά στρατεύματα από την Στερεά. Ο Καποδίστριας απάντησε ότι δεν είναι κυβερνητικά στρατεύματα, αλλά ένοπλοι ντόπιοι Έλληνες που απώθησαν τους Τούρκους.
Ο Δημήτριος Υψηλάντης, όταν βρισκόταν στην Αράχωβα, πληροφορήθηκε ότι οι Τούρκοι κινούνται προς την Λιβαδιά, έτρεξε με 2.300 άνδρες να καταλάβει τα μεταξύ της Λιβαδιάς και των Θηβών στενά της Πέτρας, από τα οποία ήταν αναγκασμένος να περάσει ο εχθρός και διέταξε να οχυρωθούν οι επίκαιρες θέσεις με προμαχώνες και περιχαρακώσεις.
Ο Ασλάμπεης έφθασε σε μικρή απόσταση από τα στενά στις 10 Σεπτεμβρίου 1829, με πέντε χιλιάδες στρατό και 4 κανόνια. Όταν είδε ότι όλα τα σημεία, από τα οποία θα μπορούσε να περάσει ήταν πιασμένα από τους Έλληνες σταμάτησε την πορεία και εστρατοπέδευσε, για να οργανώσει την επίθεση.
Στις 12 Σεπτεμβρίου άρχισε την επίθεση. Στη μάχη που κράτησε δύο ώρες, ο Ασλάμπεης διέταξε υποχώρηση. Διεμήνυσε στον Υψηλάντη ότι επιθυμούσε να συνυπογράψουν συνθήκη, για να αποφευχθεί η περαιτέρω αιματοχυσία, η οποία θα ήταν μάταια αφού ήδη οι Δυνάμεις διαπραγματεύονταν με την Πύλη το ζήτημα ειρηνεύσεως.
Μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις υπογράφηκε τη νύχτα της 13ης Σεπτεμβρίου 1829 στο στρατόπεδο της Πέτρας η συνθήκη της τελευταίας μάχης της Επανάστασης του 1821.
Η συνθήκη αυτή αποτέλεσε την αδιαφιλονίκητη απόδειξη της κυριαρχίας των ελληνικών δυνάμεων στη Ρούμελη, την οποία δεν ήθελε να συμπεριλάβει στα όρια της ελεύθερης Ελλάδας, η μικρόψυχη πολιτική της μιας από τις τρεις δυνάμεις. Η συνθήκη αυτή επηρέασε στην τελική παραδοχή των πρώτων προς βορράν συνόρων της Ελεύθερης Ελλάδας. Ο Καποδίστριας επικαλέστηκε τη συνθήκη αυτή ενώπιον των ξένων διπλωματών.
Μετά τη νίκη που επέτυχε ο Υψηλάντης στην Πέτρα της Βοιωτίας και την εκκαθάριση όλης της Στερεάς από τον Ελληνικό στρατό, ο οποίος εδίωξε τους Τούρκους από όλα τα σημεία Ανατολικής και Δυτικής Στερεάς, άνοιγε ο δρόμος για δύο πράγματα: να περιληφθεί η Στερεά στα όρια του Ελληνικού Κράτους και δεύτερο η πλήρης ανεξαρτησία και όχι φόρου υποτελής, όπως τα συζητούσαν προηγουμένως. Έτσι, μεταξύ των δυνάμεων έγιναν συνεννοήσεις και στις 22 Ιανουαρίου 1830 υπογράφηκε το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, με το οποίο ιδρύθηκε ανεξάρτητο Ελληνικό Κράτος – βασίλειο.
Αυτή είναι η οριστική λύση του Ελληνικού ζητήματος. Το 1830 είναι η επίσημη αναγνώριση της Ελλάδας ως ελεύθερο κράτος.
Κατά καιρούς ακούμε κάποιους να λένε ότι οι Ευρωπαίοι βοήθησαν την Ελλάδα να ελευθερωθεί. Αγνοούν, όμως, ότι αυτή η Ελλάδα τον 5ο αιώνα π.Χ. νικώντας τους βαρβάρους επιδρομείς στο Μαραθώνα, στην Σαλαμίνα και στις Πλαταιές έσωσεν όχι μόνον την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη από τον εκβαρβαρισμό!
Στους μεσαιωνικούς χρόνους, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Λέων ο Γ' ο Ίσαυρος (717 – 740) ογδόντα χιλιάδες φανατισμένοι νεοφώτιστοι στον Ισλαμισμό Άραβες πολιόρκησαν την Κων/πολη με 1800 πλοία επί ένα χρόνο.
Ο Λέων Γ' τους νίκησε στη στεριά και στη θάλασσα. Η απόκρουση των Αράβων είναι μεγάλο κοσμοϊστορικό γεγονός, γιατί σώθηκε όχι μόνον το Βυζάντιο, αλλά και η Ευρώπη ολόκληρη από τον εξισλαμισμό.
Πρωινός Λόγος
Σχόλια