Στην αρχαία Ελλάδα, η έννοια της φυλάκισης όπως την ξέρουμε σήμερα δεν υπήρχε. Αντίθετα, η τιμωρία εστιαζόταν στην ανταπόδοση και την αποτροπή, με έμφαση σε μέτρα όπως πρόστιμα, εξορία και εκτέλεση.
Ποιες ήταν οι μορφές τιμωρίας:
- Πρόστιμα: Χρησιμοποιούνταν για μικροπαραβάσεις ή ως αποζημίωση στο θύμα.
- Εξορία: Σοβαρά εγκλήματα οδηγούσαν στην απομάκρυνση του δράστη από την κοινότητα ή την πόλη-κράτος.
- Εκτέλεση: Εφαρμόζονταν σε ακραίες περιπτώσεις, για εγκλήματα που θεωρούνταν ανεπανόρθωτα.
- Οστρακισμός: Μια μοναδική μέθοδος στην Αθήνα, όπου οι πολίτες ψήφιζαν για να εξορίσουν ένα άτομο που θεωρούσαν επικίνδυνο για 10 χρόνια.
- Δεσμοτήριο: Σαν προσωρινός χώρος κράτησης για όσους περίμεναν τη δίκη ή την εκτέλεση.
Η ιδέα του Πλάτωνα για τη φυλάκιση:
Ο Πλάτωνας, μαθητής του Σωκράτη, άσκησε κριτική στην αυστηρότητα της εποχής του. Προώθησε μια πιο μετριασμένη προσέγγιση στην τιμωρία, με έμφαση στην αποκατάσταση και την ηθική ανάπτυξη του δράστη.
Στο έργο του "Νόμοι", ο Πλάτωνας πρότεινε:
- Επανεκπαίδευση: Αντιμετώπιση των αιτιών της εγκληματικής συμπεριφοράς και μεταρρύθμιση του ατόμου μέσω εκπαίδευσης και ηθικής καλλιέργειας.
- Αναλογικότητα: Η ποινή να ταιριάζει με το έγκλημα, με στόχο τη δικαιοσύνη και την κοινωνική τάξη.
Σχόλια