Μείωση των ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία

17/09/22, 15:41

Εάν υπήρχε μία χώρα η οποία πρωταγωνίστησε στην οικονομική ανασυγκρότηση της Αλβανίας μετά από την πτώση του καθεστώτος Χότζα αυτή δεν είναι άλλη από την Ελλάδα. Η χώρα μας παρέμεινε για πολλά χρόνια στην πρώτη θέση μεταξύ των κυριότερων επενδυτριών χωρών στην Αλβανία, καθώς κατά την περίοδο 2000-2015 πραγματοποιήθηκαν σημαντικές επενδύσεις σε βασικούς τομείς της αλβανικής οικονομίας. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα που έως και το 2017 είχε πραγματοποιήσει άμεσες ξένες επενδύσεις που ξεπερνούσαν το 1 δισ. ευρώ.

Από την πρώτη θέση που βρίσκονταν για πάνω από δέκα χρόνια περί τα τέλη του 2019 υποχώρησε στην όγδοη θέση, καθώς, κατά τη διετία 2018-2019, αποχώρησαν από τη χώρα 5 σημαντικές ελληνικές επενδύσεις, δύo από τον τραπεζικό τομέα (Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, ενώ αναμένεται και ολοκλήρωση της πώλησης της Alpha Bank ως το τέλος του 2022), από τον τομέα υγείας (Νοσοκομείο Υγεία), τον εκπαιδευτικό τομέα (New York College) και τον τομέα των τηλεπικοινωνιών (Όμιλος ΟΤΕ/Telekom Albania).

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για την Αλβανία που εξέδωσε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στα Τίρανα, από όπου προέρχονται και όλα τα στοιχεία του κειμένου, κατά το 2021 η Ελλάδα περιορίστηκε στην 9η θέση μεταξύ των σημαντικότερων επενδυτριών χωρών στην Αλβανία (από την 1η θέση την οποία κατείχε έως και το 2017 και την 7η το 2020) και ως εκ τούτου αποτελεί τη μόνη χώρα με ταχέως φθίνουσα επενδυτική πορεία στην Αλβανία. Όπως προαναφέρθηκε και φαίνεται και από τον σχετικό πίνακα το έτος καμπής για τις ελληνικές άμεσες επενδύσεις την Αλβανία ήταν το 2019, όταν το απόθεμα του ελληνικού επενδεδυμένου κεφαλαίου στη χώρα μειώθηκε απότομα έναντι του 2018 κατά 55,7% (-597,4 εκατ. ευρώ), ενώ αξιοσημείωτη είναι και η αποεπένδυση κατά το 2021 κατά 44,2% (203,7 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με το 2020.

Μείωση 78% των ελληνικών επενδύσεων

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ελληνική επενδυτική παρουσία στην Αλβανία, κατά την τελευταία περίοδο 2014-2021, απώλεσε σχεδόν 1 δις ευρώ (922,4 εκατ. ευρώ) ή το 78% του συνολικού επενδεδυμένου κεφαλαίου, με αποτέλεσμα αυτό να αντιστοιχεί πλέον στο 2,7% του συνολικού αποθέματος Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Αλβανία, ενώ αντιθέτως οι ανταγωνίστριες χώρες Ιταλία και Τουρκία ενίσχυσαν την επενδυτική τους θέση κατά 93% και 75% αντίστοιχα. Παράλληλα, σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι ΞΑΕ άλλων ανταγωνιστριών βαλκανικών χωρών (Βουλγαρία, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία), εκκινώντας ωστόσο από μακράν χαμηλότερη αφετηρία σε σχέση με τη χώρα μας.

Επίσης και ο αριθμός των επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων βαίνει μειούμενος, από 430 επιχειρήσεις το 2019 και 367 το 2020, περιορίζεται σε 341 το 2021, απεικονίζοντας τη γενικότερη αποεπένδυση ελληνικών κεφαλαίων που καταγράφεται στη χώρα. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί, μετά την Ιταλία, τη 2η θέση, ως προς τον αριθμό των ελληνικών ή μεικτών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Αλβανία, με 341 επιχειρήσεις, οι οποίες αντιστοιχούν στο 5,1% των συνολικών ξένων ή μεικτών επιχειρήσεων στη χώρα. Δηλωτικός της ιταλικής διείσδυσης στην Αλβανία είναι ο αριθμός των ιταλικών ή ιταλο-αλβανικών επιχειρήσεων, οι οποίες ανέρχονται σε 2.675 και αντιστοιχούν στο 40,3% των ξένων ή μεικτών επιχειρήσεων στη χώρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 341 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων στην Αλβανία, οι 244 δραστηριοποιούνται στην προσφορά υπηρεσιών και οι υπόλοιπες 97 στην παραγωγή αγαθών. Στην πλειονότητά τους (οι 270) αποτελούν μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν κάτω από 10 εργαζομένους), οι 51 είναι μεσαίου μεγέθους ( λιγότερους από 50 εργαζόμενους) και μόνο οι 20 συγκαταλέγονται στις μεγάλες επιχειρήσεις (πάνω από 50 εργαζομένους).