Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται σε στάδιο εντατικών διαπραγματεύσεων για το σχέδιο οικονομικής ανάπτυξης ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ στα Δυτικά Βαλκάνια. Η έγκριση του σχεδίου, το οποίο περιλαμβάνει 2 δισεκατομμύρια ευρώ σε μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις και 4 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια, είναι ζωτικής σημασίας για την πρόοδο της περιοχής.

Παρότι οι θέσεις των δύο θεσμικών οργάνων έχουν ευθυγραμμιστεί σε μεγάλο βαθμό, δεν έχει επιτευχθεί ακόμη πλήρης συμφωνία. Ο τελευταίος γύρος συνομιλιών, προγραμματισμένος για τον Απρίλιο του 2024, αποτελεί κρίσιμη καμπή, καθώς η ψηφοφορία στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το σχέδιο έχει προγραμματιστεί για τις 23 Απριλίου. Εάν δεν υπάρξει συμφωνία έως τότε, το σχέδιο θα μεταφερθεί στην επόμενη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθυστερώντας σημαντικά την υλοποίησή του.

Βασικά εμπόδια στις διαπραγματεύσεις αποτελούν η διαφωνία σχετικά με τον ρόλο του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου στη διαχείριση του σχεδίου, καθώς και λεπτομέρειες που αφορούν τις προϋποθέσεις για την ένταξη του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας, όπως η εποικοδομητική δέσμευση για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ τους. Επιπλέον, η προσαρμογή των χωρών της περιοχής στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα.

Παρά τις δυσκολίες, επικρατεί αισιοδοξία για την επίτευξη συμβιβασμού τον Απρίλιο και την τελική υλοποίηση του σχεδίου. Η έγκριση του σχεδίου θα αποτελέσει σαφές μήνυμα προς τα Δυτικά Βαλκάνια για την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις μεταρρυθμίσεις και την οδό προς την ένταξη.

Η Σερβία, ως η μόνη χώρα που δεν έχει προσαρμοστεί πλήρως στις πολιτικές της ΕΕ, καλείται να υιοθετήσει τις απαραίτητες αλλαγές για να λάβει μέρος στο πρόγραμμα. Η υλοποίηση του σχεδίου αναμένεται να φέρει σημαντικά οφέλη στην περιοχή, ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη, την δημοκρατία και την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.