Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σεραφείμ (κατά κόσμον Βησσαρίων Τίκας) εκτός από δυναμικός ιεράρχης, υπήρξε και ένας αγωνιστής για τα δίκαια του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Από το 1956 έως και το 1973 διετέλεσε Μητροπολίτης Ιωαννίνων και παράλληλα πάλευε για τις ελευθερίες των Βορειοηπειρώτων.

Ο ίδιος είχε διακαή πόθο την παραμονή τους στις πατρογονικές τους εστίες, ώστε να παραμένει ασβέστη η φλόγα του τρισχιλιετούς ελληνισμού.

Από την εποχή του Χότζα ο τότε Μητροπολίτης Σεραφείμ αποτέλεσε έναν μεγάλο αγωνιστή του Βορειοηπειρωτικού Αγώνος, ενώ ταυ προσπαθούσε να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη των Βορειοηπειρώτων στους Ελλαδίτες αδερφούς τους.

Με την έλευση της μεταπολίτευσης στην Αλβανία, έβαλε στόχο του την καλλιέργεια και την ενίσχυση νέων παιδιών, οι οποίοι και θα συνέχιζαν την ανάπτυξη της ζωής επιστρέφοντας στον τόπο τους.

Με μέντορές του τους Ηπειρώτες ευεργέτες και το γνωστό Ριζάρειο Ίδρυμα.

Ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ ήταν πάντα κοντά στη Ριζάρειο και στο όραμα των Ιδρυτών της. Ωστόσο υπήρχε και ο φόβος για την εγκατάλειψη της Βορείου Ηπείρου από τους ανθρώπους της.

Εκείνος που ήρθε ως θείο δώρο στον Μακαριστό Σεραφείμ, ήταν ο αείμνηστος Βορειοηπειρώτης εφοπλιστής και Ευεργέτης Ιωάννης Λάτσης, καταγόμενος από την ιστορική Κορυτσά.

Ο Ιωάννης Λάτσης ίδρυσε το γνωστό Ίδρυμα Αποκατάστασης Ομογενών εξ Αλβανίας με στόχο να κρατήσει τους νέους της Βορείου Ηπείρου κοντά στον τόπο τους.

Το Ίδρυμα δημιουργήθηκε το 1991 με έδρα την Πωγωνιανή και λειτούργησε ως επαγγελματική σχολή στην οποία φοιτούσαν, επί 2 χρόνια, κορίτσια και αγόρια από τη Βόρειο Ήπειρο. Εκείνο μάθαιναν επαγγέλματα χρήσιμα για τη γειτονική χώρα και όταν αποφοιτούσαν, ενισχύονταν οικονομικά για να επιστρέψουν στη γη τους και να επιτύχουν επαγγελματικά.

Πάνω από 1300 Βορειοηπειρώτες (κορίτσια και αγόρια), έχουν αποφοιτήσει από το εν λόγω ίδρυμα και επιστρέφοντας στις εστίες τους με χρήματα του Ιδρύματος άρχισαν μια νέα ζωή. Παράλληλα οι Βορειοηπειρώτες ενισχύθηκαν με τρακτέρ, αυτοκίνητα, μηχανήματα κ.λπ.

"Διαδέχθηκε στην αρχηγία της Κεντρικής Επιτροπής Βορειοηπειρωτικού Αγώνα τον Μητροπολίτη Αργυροκάστρου Παντελεήμονα και την κράτησε έως την κοίμησή του τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής, 10 Απριλίου 1998, μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Ε', που τόσο ευλαβούνταν και φρόντισε για την επάνοδο του σκηνώματός του στο δεξιό κλίτος του Καθεδρικού Ναού Αθηνών.

Ως Μητροπολίτης Ιωαννίνων (1958) ίδρυσε το Πανεπιστήμιο της πόλης και έδειξε πάντοτε έντονο ενδιαφέρον για τα προβλήματα των Βορειοηπειρωτών...

Για τον Αρχιεπίσκοπο κυρό Σεραφείμ ο στενός του συνεργάτης Ιωάννης Χατζηφώτης, είχε αναφέρει τα εξής:

Θυμάμαι, γυρίζαμε από επίσημη επίσκεψη στο Πατριαρχείο της Σερβίας το 1983 ­ήταν η δεύτερη επίσκεψή του ως Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Βελιγράδι, ­όταν το επίσημο δημοσιογραφικό όργανο του Χότζα εξαπέλυσε εναντίον του σφοδρότατη επίθεση με χυδαίες ύβρεις. Ακόμη και στα σχολικά. βιβλία του ολοκληρωτικού καθεστώτος χαρακτηριζόταν ως «εχθρός του αλβανικού λαού»!

Είχαν τελειώσει οι εργασίες μιας Συνόδου της Ιεραρχίας και ενώ έβγαινε από την αίθουσα όπου πραγματοποιήθηκε, γύρισε και μου είπε:

«Να μην ξεχάσεις να μπει στο ψήφισμα κάτι για την Κύπρο και τη Βόρειο Ήπειρο...»