Με ιδιαίτερη λαμπρότητα τιμήθηκε και φέτος στο Δήμο Πωγωνίου το Έπος του 1940, οργανώθηκαν τις 10ήμερες εκδηλώσεις στην περιοχή, που κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο δέχτηκε το κύριο βάρος της Ιταλικής επίθεσης.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν την Κυριακή 27 Οκτωβρίου στο Μνημείο του Μαχητή στο Καλπάκι, με επιμνημόσυνη δέηση από τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων Μάξιμο, προσκλητήριο νεκρών, ενδιαφέρουσα ομιλία από την πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Άννα Μπατιστάτου, η οποία με πολύ σαφή και τεκμηριωμένο και παραστατικό τρόπο αναφέρθηκε στα γεγονότα.
Ακολούθησε μεγάλη αναπαράσταση της Μάχης του Καλπακίου, που, πραγματικά ήταν συγκλονιστική, και η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία της Περιφέρειας Ηπείρους, της Π.Ε.Δ. Ηπείρου, της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας Ιωαννίνων, του Ερυθρού Σταυρού, της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Επαρχίας Πωγωνίου, φορέων και κατοίκων της περιοχής.
Το παρών έδωσαν ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Κων/νος Τασούλας, η βουλευτής Ιωαννίνων της Ν.Δ. Μαρία Κεφάλα, ο βουλετής Ιωαννίνων του ΠΑΣΟΚ Ιωάννης Τσίμαρης, ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης, ο δήμαρχος Πωγωνίου Κώστας Καψάλης, οι τοπικές αστυνομικές και στρατιωτικές αρχές, καθώς και πλήθος κόσμου.
Τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου στην Ιερά Μονή Σωσίνου τελε΄στηκε Θεία Λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο, ομιλία από τον Κωνσταντίνο Αλέτρα, Δ/ντή Γυμνασίου Παρακαλάμου, ενώ ποιήματα διάβασαν μαθητές του Δημοτικού και Γυμνασίου Παρακαλάμου.
Ο δήμαρχος Πωγωνίου ανέφερε ότι "τιμούμε όσους θυσιάστηκαν και αγωνίστηκαν για τα μεγάλα ιδανικά σε καιρούς δύσκολους, πετυχαίνοντας μεγάλα κατορθώματα. Αναλάβαμε την ιερή παρακαταθήκη τα πεδία μαχών να αποτελέσουν τόπο προσκυνήματος».
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων άνοιξε στις 18 Οκτωβρίου με την έκθεση φωτογραφίας «Μαρτυρίες και Εικόνες της Ελληνικής Εποποιΐας 1940-1944» από γνωστές αλλά και άγνωστες στιγμές του Έπους του 1940. Το υλικό είναι ευγενική διάθεση του Πολεμικού Μουσείου και η έκθεση ήταν ανοιχτή έως και τις 28 Οκτωβρίου.
Μέσα από δεκάδες φωτογραφίες οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν πτυχές του πολέμου, καθώς αποτυπώνει τους πολεμιστές, τις μάχες, τους τραυματίες, την χαρά, τον πόνο…
Την Κυριακή 20 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία και αυξημένη συμμετοχή ο «5ος Δρόμος της Νίκης». Μία αθλητική διοργάνωση που έχει γίνει πλέον θεσμός κι έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από τους λάτρεις του αθλήματος, καθώς συνδυάζεται και με ιστορικά γεγονότα.
Παράλληλα παρουσιάστηκε το Μνημείου Πεσόντων Καλπακίου, του μεγάλου έργου που προχωρά με εντατικούς ρυθμούς. Το Μνημείο κατασκευάζεται στη θέση «Βουρλιάσος», στην αρχή του μονοπατιού προς την κορυφή του Λόφου του Μαχητή και αποτελεί μέρος ενός μεγάλου οράματος και σχεδιασμού της τοπικής Δημοτικής Αρχής για την κατασκευή «Πάρκου Ιστορίας», ως δείγμα τιμής σε όσους αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία και την πατρίδα.
Το έργο είναι προϋπολογισμού 1.250.000,00€ και η χρηματοδότησή του προέρχεται κατά ένα μέρος από την Βουλή των Ελλήνων (793.600,00€), , και τα υπόλοιπα από ιδίους πόρους του Δήμου Πωγωνίου.
Το Σάββατο 26 Οκτωβρίου στο Χάνι Δελβινακίου έγινε επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων και ομιλία από την Νόνη Λευκοθέα, Φιλόλογο και Διδάκτωρα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Όλοι οφείλουμε να στεκόμαστε με σεβασμό στ' άκουσμα του "΄Οχι" από τα βάθη των αιώνων. Μ' έκπληξη και θαυμασμό πολύ.
Η αποτελεσματική πάλη κατά του πολλαπλάσιου σε αριθμό εχθρού αποδεικνύει ότι οι Έλληνες είναι πάντοτε οι ίδιοι, όταν πρόκειται να υπερασπιστούν την ελευθερία τους και να κατατροπώσουν τους βάρβαρους.
Οι μάχες στα Ελληνοαλβανικά σύνορα άλλαξαν το ρου της ιστορίας. Και αυτός ακόμη ο Μουσολίνι δεν μπόρεσε να μην ομολογήσει: "Διαπιστώθηκε τίμια ότι πολλά ελληνικά τμήματα πολέμησαν με ανδρεία!".
Αυτή ήταν η Ελλάδα του 1940, 84 χρόνια πριν.
Το τι έγινε εκείνη την εποχή δεν περιγράφεται, όσο κανείς και αν προσπαθήσει να το αποδώσει.
Μόνο όσοι έζησαν στο μεταίχμιο του φοβερού εκείνου σκότους την ηρωική εξόρμηση με "εφ' όπλου λόγχην" κι ένιωσαν βαθιά στην ψυχή τους τη δυνατή συγκίνηση του ηρωισμού, που γίνεται μεθύσι αμβροσίας κι ανάταση πραγματική, του πνεύματος του προς την θεϊκή παντοδυναμία, μόνο αυτοί είχαν τη δύναμη να εικονίσουν με ενάργεια εκείνο, που υπερβαίνει κάθε φαντασία.
π. Ηλίας Μάκος
Σχόλια