Ένα εκλεκτό τμήμα του Ελληνισμού ζούσε στα βόρεια της Μικράς Ασίας, στην περιοχή του Πόντου, μετά τη διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανές δεν τους αλλοίωσε το φρόνημα και την ελληνική τους συνείδηση, παρότι ζούσαν αποκομμένοι από τον εθνικό κορμό. Μπορεί να αποτελούσαν μειονότητα -το 40% του πληθυσμού, αλλά γρήγορα κυριάρχησαν στην οικονομική ζωή της περιοχής, ζώντας κυρίως στα αστικά κέντρα.

Στην πόλη Μεσημβρία της Θράκης η Αγία Ειρήνη θανατώθηκε, αλλά με τη δύναμη του Θεού αναστήθηκε και είλκυσε στην πίστη το διοικητή και ολόκληρο το λαό.

Η Πρωτομαγιά είναι η γιορτή της άνοιξης αλλά και ολόκληρης της φύσης και το μαγιάτικο στεφάνι είναι το μοναδικό έθιμο αυτής της μέρας που έχει μείνει και τηρείται ακόμη και σήμερα.

Πρόκειται για ένα πανάρχαιο έθιμο που τηρείται πιστά σε κάθε μεριά της χώρας. Κάθε τέτοια μέρα ένα λουλουδένιο στεφάνι στολίζει τις πόρτες των σπιτιών.

Ο Κοσμάς ο Αιτωλός, κατά κόσμο Κώνστας, γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο της Αιτωλίας το 1714. Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε από τον ιεροδιάκονο Γεράσιμο Λύτσικα στη Σιγδίτσα της Παρνασσίδας. Την εγκύκλιο μόρφωση, τα «γραμματικά» στα είκοσι χρόνια του άρχισε να τα διδάσκεται από τον Ιεροδιάκονο Ανανία. Πριν από το 1750 πήγε στο Άγιο Όρος. Στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους τελείωσε τα «γραμματικά» και διδάχτηκε τη Λογική από τον εκ Μετσόβου διδάσκαλον Τζαρτζούλη, που ήταν Σχολάρχης της Αθωνιάδος Σχολής μετά τον Ευγένιο Βούλγαρη, τον οποίον ο Κοσμάς είχε επίσης δάσκαλο. Στη Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους κουρεύτηκε μοναχός και χειροτονήθηκε ιερομόναχος.