Με την Εθνεγερσία του 1821, η Ήπειρος απεκλείσθη από το (νέο) Ελληνικό κράτος. Ακολούθησαν πολλές επαναστάσεις με σκοπό την απελευθέρωση της Ηπείρου. Το Ηπειρωτικό ζήτημα αρχίζει από το 1828 πριν σταθεροποιηθούν τα όρια του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους, τα οποία ο Καποδίστριας από την πλευρά της Ηπείρου τα τοποθετούσε στον ποταμό Γενούσο ή Σκούμπι.

Τα πρώτα δείγματα ΒορειοΗπειρωτικού ζητήματος εμφανίζονται το 1878 στο Βερολίνειο Συνέδριο, που με την προσθήκη του ΙΓ πρωτοκόλλου καθορίζονται τα όρια στον ποταμό Καλαμά( Θύαμι) και τρία χρόνια αργότερα με την μεσολάβηση της Τουρκίας μεταφέρονται στον Άραχθο. Η διχοτόμηση της Ενιαίας Ηπείρου είναι κατασκεύασμα ορισμένων Ευρωπαϊκών δυνάμεων, ιδίως της Αυστρίας και της Ιταλίας, για δικά τους συμφέροντα. Οι διάφορες προπαγάνδες πάντα με την υποκίνηση της Τουρκίας, έχουν στόχο την Ήπειρο. Ιδιαίτερα δε το Βόρειο τμήμα της και στόχος των Ελλήνων στα πλαίσια της Μεγάλης Ιδέας,είναι η απελευθέρωση της Ενιαίας Ηπείρου.

Ο απελευθερωτικός αγώνας του 1912 – 1913 χαρίζει την πολυπόθητη ελευθερία, σ’ όλη σχεδόν την Ήπειρο(Κλεισούρα – Τεπελένι). Οι γνωστές όμως Ευρωπαϊκές δυνάμεις με δύο τελεσίγραφα, τονίζουν πως η περαιτέρω προώθηση των Ελληνικών στρατευμάτων θα θεωρηθεί αιτία πολέμου και θα διακυβεύονταν γενικότερα Εθνικά συμφέροντα της Ελλάδος. Έτσι σταματούν οι Έλληνες την προέλασή τους προς Αυλώνα. Έφθασε η ώρα που πέφτουν οι μάσκες των μεγάλων δυνάμεων και μετατρέπεται το Ηπειρωτικό ζήτημα, σε ΒορειοΗπειρωτικό!

Στην συνθήκη του Λονδίνου(17-05-1913), τίθεται τέλος στον Α’ Βαλκανικό πόλεμο. Αφήνεται όμως ανοιχτό το θέμα των βορείων συνόρων της Ελλάδος με το υπό σύσταση Αλβανικό κράτος, καθώς και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και ανατίθεται η ρύθμισή του στις έξι δυτικές δυνάμεις. Δύο μήνες αργότερα, υπογράφεται το πρωτόκολλο του Λονδίνου, περί ανεξαρτησίας και οργανώσεως του Αλβανικού κράτους και ακολούθως επιδικάζεται με απόφαση των έξι ο Καζάς της Κορυτσάς στην Αλβανία, με όρια προς Φτελιά, Ακρωτήριο, Στύλο, Σάσωνα.

Ορίσθηκε δε ειδική Δυτική επιτροπή, η οποία θα καθόριζε λεπτομερέστερα τα σύνορα με κριτήρια Εθνογραφικά – γεωγραφικά, αλλά με βάση την ομιλούμενη στα σπίτια γλώσσα. Η απόφαση γνωστοποιείται στην Ελληνική κυβέρνηση (08-09-1913) και προκαλεί Πανελλήνια αγανάκτηση. Ιδρύονται επιτροπές Εθνικής Αμύνης με ένοπλα τμήματα και Ιερούς Λόχους.Η Δυτική επιτροπή στις 17-12-1913 με το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας, παραχωρεί την Βόρειο Ήπειρο στην Αλβανία. Στις 31-01-1914 οι έξι με ανακοίνωσή τους πιέζουν την Ελλάδα να εφαρμόσει το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας και ν’ αποσύρει τα στρατεύματά της από την Βόρειο Ήπειρο, αλλιώς δεν θα της παραχωρηθούν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.Η Ελληνική κυβέρνηση αναγκάζεται να συμφωνήσει, εγκαταλείποντας τους ΒορειοΗπειρώτες στην τύχη τους, για να σώσει όπως νόμιζε τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Οι γενναίοι ΒορειοΗπειρώτες με την βοήθεια εθελοντών, απ’ όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, προχωρούν στην ανακήρυξη της Αυτονομίας και στην ένοπλη αντίσταση.Πρώτος ο Σπύρος Σπυρομήλιος με τους άντρες του κηρύσσει Αυτόνομη την Χειμάρα !!!Η ΠανΗπειρωτική Συνέλευση αποφασίζει αντίσταση και κηρύσσει την Βόρειο Ήπειρο Αυτόνομη Πολιτεία. Στις 14-02-1914 ο Γεώργιος Χρηστάκης-Ζωγράφος συγκροτεί στο Αργυρόκαστρο Αυτονομιακή κυβέρνηση.

Σκληρές μάχες διεξάγονται σ’ όλες τις πόλεις και τα χωριά, αναγκάζοντας τους Αλβανούς να οπισθοχωρούν διαρκώς. Η Αλβανική κυβέρνηση, βλέποντας την υπεροχή των Ελλήνων σ’ όλα τα μέτωπα, ζητά την επέμβαση της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου, για ειρηνική λύση. Ακολουθεί διαδοχική κατάπαυση του πυρός και στις 17-05-1914 υπογράφεται το πρωτόκολλο της Κέρκυρας,το οποίο ουδέποτε τήρησαν οι Αλβανοί, ούτε οι εγγυήτριες δυνάμεις ενδιαφέρθηκαν για την εφαρμογή του. Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου του 1914,ο Ελληνικός στρατός ανακαταλαμβάνει την Βόρειο Ήπειρο και λήγει ο Αυτονομιακός αγώνας.

Κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμουΙταλία εκμεταλλευόμενη τις εσωτερικές διαταραχές στην Ελλάδα και τις διενέξεις της με την ΕΝΤΕΝΤ καταλαμβάνει όλη την Βόρειο Ήπειρο, πλην της Κορυτσάς,που κατείχαν οι Γάλλοι και κατεβαίνει μέχρι τα Ιωάννινα. Στις 13-01-1920 το Ανώτατο Συμμαχικό Συμβούλιο (Αγγλία – Γαλλία – ΗΠΑ)αποφασίζει την παραχώρηση της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα,η οποία ελλείψει στρατιωτικών δυνάμεων, αργεί να εκτελέσει την απόφαση με αποτέλεσμα να καταγγείλει η Ιταλία το σύμφωνο Βενιζέλου – Τιτόνι. Τα τέλη του 1921 η Ιταλία επαναφέρει παρατύπως σε ισχύ το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας και το 1923 ορίζονται εκ νέου τα σύνορα Ελλάδος – Αλβανίας, εις βάρος της Ελλάδας. το πρωτόκολλο της Φλωρεντίας και το 1923 ορίζονται εκ νέου τα σύνορα Ελλάδος – Αλβανίας, εις βάρος της Ελλάδας.

Την ίδια εποχή 14 χωριά γύρω από την Φλώρινα, που ανήκαν στην Ελλάδα, από το 1912, παραδίδονται στην Αλβανία σε ένδειξη καλής θελήσεως.Κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, η Ελλάδα απελευθερώνει την μία μετά την άλλη, τις πόλεις της Βορείου Ηπείρου, μέχρι την στιγμή που μπαίνει και η Γερμανία στον πόλεμο, κατά της Ελλάδος κι ακολουθεί η Γερμανική κατοχή.Μετά την απελευθέρωση, χάνεται μία ακόμη ευκαιρία, για την ενσωμάτωση της Βορείου Ηπείρου με την Ελλάδα, γιατί δεν συμφωνεί το ΕΑΜ/ΕΛΛΑΣ.

Οι μεγάλες δυνάμεις συνεχίζουν το πονηρό παιχνίδι τους, εις βάρος της Ελλάδας και της Βορείου Ηπείρου. Στις 13-04-1967 καταργούνται δια νόμου στην Αλβανία, όλες οι θρησκείες και τα δόγματα. Κλείνονται οι εκκλησίες, αποσχηματίζονται οι ιερείς κι επιβάλλεται αθεΐα. 23-09-1975 υπογράφεται διάταγμα από την Αλβανική κυβέρνηση περί αλλαγής (ακαταλλήλων) ονομάτων κι επωνύμων! Ο αφελληνισμός των αδελφών μας στην Βόρειο Ήπειρο ολοκληρώνεται!

Το έτος 2010 στρατιές Αλβανών ζουν κι εργάζονται στην Ελλάδα, άλλοι νόμιμα, άλλοι παράνομα και προωθούν το ανύπαρκτο θέμα των Τσάμηδων και την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας, έως την Πρέβεζα, εν ονόματι της«καλής θελήσεως»του Ελληνικού «δημοκρατικού»κράτους προς την γείτονα χώρα. Οι ΒορειοΗπειρώτες λόγω της αδιαφορίας της μητέρας Ελλάδας, μεταναστεύουν σε άλλα κράτη και τα σύνορα Ελλάδας – Αλβανίας εξακολουθούν να είναι ΕΚΕΙ, που αυθαίρετα τα όρισαν οι σημερινοί «εταίροι» μας.

πηγή:ellas2.wordpress.com