Στην μακραίωνη ιστορική εκπόρευση του ελληνισμού, ο γεωγραφικός χώρος της Ηπείρου είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένος, με την κοινωνική, πολιτισμική και πολιτική ενότητά του. Για 3.000 χρόνια, η Ήπειρος ακολουθεί και επικαθορίζει ενίοτε την ενότητα του ελληνισμού. Χαρακτηριστικές εξάλλου προς αυτή την κατεύθυνση, είναι οι καταγραφές του Πτολεμαίου και του Αριστοτέλη. Ο μεν Πτολεμαίος αποκαλεί την Ήπειρο «Αρχέγονος Ελλάς Ήπειρος» , ενώ ο Σταγειρίτης αναφερόμενος στην Ήπειρο σημειώνει «Ελλάδα την Αρχαία». Η ιερή γη της Ηπείρου ονοματοδοτήθηκε από την αδελφή του Πενθέα, παράλληλα εγγονή του Κάδμου και της Αρμονίας, η οποία αφίχθη στην Ήπειρο, διακομίζοντας τα λείψανα του αδελφού της, στην οποία εξάλλου απεβίωσε και αυτή στον χώρο του ιερού δάσους της Χαωνίας.
Τα γεωγραφικά εξάλλου σύνορα της Ηπείρου, είχε με σαφήνεια προσδιορίσει ο σπουδαίος γεωγράφος του 4-ου μ.Χ. αιώνα της αρχαιότητας Στράβωνας, τα οποία οριοθετούσε από την Εγνατία Οδό, η οποία με την σειρά της άρχιζε από το Δυρράχιο – την αρχαία Επίδαμνο – και εξετείνετο ανατολικά παράλληλα με τον Γενούσο ποταμό. Στην ελληνικότητα της Ηπείρου είχε παράλληλα αναφερθεί και ο εξέχον ιστορικός του Βυζαντίου Προκόπιος – 6-ος μ.Χ. αιώνας- ο οποίος σχολιάζοντας την εθνική ταυτότητα των κατοίκων της Ηπείρου σημειώνει «Έλληνες εισί, Ηπειρώται καλούμενοι Αχρίς Επιδάμνου πόλεως υπέρ επιθαλάττια οικείται».
Σε αυτήν την σπουδαία λοιπόν γεωγραφική ενότητα του ελληνισμού στην οποία ήκμασαν τα γράμματα, ο πολιτισμός, η πολεμική ανδρεία, η πνευματική άθληση και οι τέχνες, περιλαμβάνονται και τα άγια χώματα της Βορείου Ηπείρου, μέσα στις πατρογονικές εστίες της οποίας ήκμασε επίσης ένας λαμπρός σε ηθικό θάμπος και πνευματικό φέγγος πολιτισμός. Και την ιστορική αποτίμηση στην αχανή λεωφόρο του χρόνου αυτού του ατίμητου πολιτισμού, επιχειρούμε στις παρακάτω σελίδες εκπληρώνοντες σαν Έλληνες, ένα αδήριτο ιστορικό, πολιτισμικό και εθνικό χρέος.
Στη φωτογραφία του άρθρου οι Βάκχες κομματιάζουν τον Πενθέα. Λεπτομέρεια από ερυθρόμορφο αγγείο του Δούριδος (5ος αι. π.Χ.).
Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Συγγραφέας, Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
Σχόλια