Η πόλη του Βουθρωτού αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία πολιτισμού στη Βόρεια Ήπειρο. Σε μικρή απόσταση από τους Αγίους Σαράντα, όπου και η αρχαία ελληνική πόλη «Ογχησμός», οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ένα νοερό ταξίδι στο παρελθόν και να αντικρύσουν από κοντά έναν φυσικά καλοδιατηρημένο αρχαιολογικό χώρο. Η ονομασία της πόλης του Βουθρωτού ετυμολογείται ως ο «ταύρος που θυσιάστηκε» και αποτέλεσε για τους ιδρυτές της, πολύ καλό οιωνό.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, μετά τη δολοφονία του Νεοπτόλεμου, ο Έλενος πήρε την Ανδρομάχη και κατέφυγαν στην Ήπειρο, όπου και ίδρυσαν τη νέα «Τροία», το Ίλιον. Ο Αινείας τους συνάντησε στο ταξίδι του για την Ιταλία, όπως γράφει στο έργο του Αινειάδα ο Βιργίλιος. Μαζί απέκτησαν έναν γιο, τον Κεστρίνο (πλησίον της πόλης βρίσκεται και η αρχαία Κεστρίνη). Ωστόσο ως νόμιμη σύζυγος του Ελένου αναφέρεται η Κεστρία και όχι η Ανδρομάχη. Έπειτα ο Έλενος ιδρύει το Βουθρωτό, δίνοντας έτσι το όνομά της στη Χαονία.
Έτσι η θυσία του ταύρου από τον Έλενο για τον εξευμενισμό των θεοτήτων, είχε σαν αποτέλεσμα ο «βους» (ταύρος) να ξεψυχήσει στο μέρος όπου και τέθηκαν τα θεμέλια της πόλης. Ο Βιργίλιος στο έργο του «Αινειάδα» αναφέρει την πόλη με το όνομα «Βουθρωτό» εμπλέκοντας ουσιαστικά το μύθο με την πραγματική ιστορία και δημιουργώντας ένα υπέροχο πολιτισμικό κράμα που ουσιαστικά μυθοποιεί αυτή την τόσο σημαντική πόλη.
Κτίζεται κατά τον 3ο αιώνα π.Χ. από τον Πύρρο της Ηπείρου με πρώτους κατοίκους της τους Έλληνες Ηπειρώτες, ενώ ως ένα σταυροδρόμι πολιτισμών συναντά την παρουσία Ιλλυριών, Ρωμαίων, αργότερα τις επιδρομές των Σλάβων, των Γότθων, ενώ κατά την ακμή της βυζαντινής εποχής διατηρεί έντονα το χριστιανικό θρησκευτικό – πολιτιστικό στοιχείο.
Τα μνημεία που συναντά κανείς στον σημερινό αρχαιολογικό χρόνο, ανάγονται από την κλασική εποχή, μέχρι την ενετική και την οθωμανική περίοδο. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει το απίστευτου κάλλους αμφιθέατρο, τα ρωμαϊκά λουτρά, το Ασκληπιείο, το Νυμφαίο, το υπέροχο Βαπτιστήριο – το δεύτερο μεγαλύτερο μετά της Κωνσταντινούπολης – η μεγάλη Βασιλική του V μ. Χ. αιώνα, η Πύλη του Λέοντα όπου επάνω της απεικονίζεται ανάγλυφα ένα λιοντάρι να κατασπαράζει το θήραμά του, το μουσείο γεμάτο από τα ευρήματα όλων των ιστορικών περιόδων, όπου ξεχωρίζει το άγαλμα του έφηβου θεού Απόλλωνα που ανακάλυψε ο Ιταλός αρχαιολόγος Ουγκολίνι κατά τη δεκαετία του 1920.
Όσο για τα μουσειακά εκθέματα, μεγάλος αριθμός αρχαίων νομισμάτων, αγγείων, ειδών αλιείας και εμπορίου με άλλες πόλεις, συν αρκετά εκθέματα των ρωμαϊκών χρόνων.
Η επιβλητική γεωγραφική θέση της πόλεως, το πανέμορφο δάσος που την περικλείει, με πλησίον της την περιοχή των Εξαμιλίων και το Ιόνιο Πέλαγος, προσεγγίζει την επιλογή των Ρωμαίων αξιωματούχων που την επέλεγαν ως τη θερινή τους παραθεριστική κατοικία, ως και την ιστορικά πιο πρόσφατη επιλογή του αιμοδιψούς Αλή Πασά και της γνωστής Κυρά Βασιλικής. Στη λιμνοθάλασσα του Βουθρωτού κατέφευγαν τακτικά για να ψαρέψουν, να κυνηγήσουν πτηνά και άγρια ζώα.
Στο πανέμορφο Βουθρωτό οι εποχές διαδέχονται η μία την άλλη τόσο έντονα, σε σημείο που ο επισκέπτης νοιώθει πως η μετάβαση πότε «μπρος» και πότε «πίσω» είναι θέμα μιας απλής εικόνας. Καθώς παρατηρεί τα ονόματα των σκλάβων που έχουν ελευθερώσει οι τότε άρχοντες και αγγίζει το μέρος όπου λατρεύονταν ο Ασκληπιός – ο θεός της Ιατρικής – ξαφνικά πατάει στο χώρο του αμφιθεάτρου, εκεί που κατά τους πρωτοχριστιανικούς διωγμούς μαρτύρησε ο Άγιος Θερινός και τόσοι άλλοι χριστιανοί.
Στις μέρες μας ο χώρος αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και υπάγεται στο αλβανικό κράτος.
Μάχες, συμφωνίες, ανταλλαγές εδαφών, Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Νορμανδοί, Φράγκοι και μέχρι και το 1386 το Δεσποτάτο της Ηπείρου, εναλλάσσονταν επάνω από αυτή την αξιοπρόσεκτη πόλη – σταυροδρόμι.
Για να βιώσει κάποιος τη μαγεία της περιήγησης και της ιστορίας στο Βουθρωτό, θα πρέπει απλά να σταθεί προσεκτικά εμπρός στο μεγαλείο της ομορφιάς του. Τότε όλα αποκαλύπτονται μπροστά στα μάτια του!
Σχόλια