Το 2015, τρεις ειδικοί του Ινστιτούτου για τη Διατήρηση της Φύσης στην Αλβανία εκπόνησαν το Σχέδιο Διαχείρισης για το Φυσικό Πάρκο του Κόλπου του Πόρτο Παλέρμο - Λάμανα.

Στο εκτενές αυτό έγγραφο, οι Zamir Dedej, Genti Kromidha και Nihat Dragoti όρισαν τα όρια της περιοχής που, σύμφωνα με αυτούς, θα έπρεπε να χαρακτηριστεί προστατευόμενη.

Όρια της προστατευόμενης ζώνης το 2015

«Τα πιο σημαντικά σημεία της προστατευόμενης περιοχής, που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή και πρέπει να παραμείνουν ανέγγιχτα, είναι: το ακρωτήριο Alpuni, η παραλία του Llamani, το ακρωτήριο Kavadari, ο κόλπος Armeridha, το στρατιωτικό τούνελ, οι σπηλιές, η χερσόνησος και το κάστρο του Ali, οι αμφορείς, ο σχηματισμός με Euphorbia, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, ο κόλπος του Αγίου Νικολάου, το ακρωτήριο Panormia, ο κόλπος Grava και το ακρωτήριο Spinarasi», αναφέρεται στο Σχέδιο Διαχείρισης.

Το σχέδιο ανατέθηκε από το ίδιο το υπουργείο Τουρισμού και Περιβάλλοντος. Μόλις ολοκληρώθηκε, το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοίμασε σχέδιο απόφασης για την ανακήρυξη του θαλάσσιου-παράκτιου οικοσυστήματος του Κόλπου του Πόρτο Παλέρμο - Λάμανα σε «Φυσικό Πάρκο». Παρότι το σχέδιο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, δεν εγκρίθηκε ποτέ από το Υπουργικό Συμβούλιο.

Για χρόνια, το Σχέδιο Διαχείρισης για τον Κόλπο παρέμενε στα συρτάρια του υπουργείου Περιβάλλοντος, μέχρι το 2022.

Τον Ιούνιο του 2022, το υπουργείο Περιβάλλοντος απέστειλε στον Δήμο Χιμάρας την πρωτοβουλία για την ανακήρυξη της περιοχής ως προστατευόμενης, με καθεστώς Φυσικού Πάρκου, ζητώντας από τον δήμο να πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις με την τοπική κοινότητα.

Ένα μήνα αργότερα, η πρωτοβουλία μετατράπηκε σε κυβερνητική απόφαση. Στις 29 Ιουλίου 2022, με απόφαση αριθμός 557, η κυβέρνηση ενέκρινε την ανακήρυξη του παράκτιου οικοσυστήματος του Κόλπου ως «Φυσικό Πάρκο». Ωστόσο, τα όρια της προστατευόμενης ζώνης δεν ήταν αυτά που είχαν καθοριστεί στο Σχέδιο Διαχείρισης του 2015.

Όρια της προστατευόμενης ζώνης το 2022

Όπως φαίνεται ξεκάθαρα, το βόρειο όριο μετακινήθηκε πιο νότια, αφήνοντας εκτός την παραλία στα Λάμανα, την οποία οι ειδικοί στο Σχέδιο Διαχείρισης είχαν χαρακτηρίσει ως περιοχή που έπρεπε να παραμείνει ανέγγιχτη.

Η αλλαγή των ορίων δεν έγινε τυχαία. Η απόφαση της Kumbaro δεν καθοδηγήθηκε από το δημόσιο συμφέρον, αλλά από οικονομικά συμφέροντα. Τα αποτελέσματα αυτής της υπόθεσης έγιναν αισθητά τρία χρόνια αργότερα.

Πριν από έναν μήνα, το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας και Υδάτων ενέκρινε την άδεια κατασκευής ενός ξενοδοχείου 63 δωματίων πάνω στην παραλία των Λαμάνων. Το ξενοδοχείο, σχεδιασμένο από το πορτογαλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Ooda, θα κατασκευαστεί από την εταιρεία Bega-07.

Η εταιρεία υποστηρίζει ότι αγόρασε τη γη από ιδιώτες και δεν την έλαβε από το κράτος. Ωστόσο, η ιδιοκτησία γης στις παράκτιες περιοχές του Νότου είναι αμφιλεγόμενη λόγω των πολυάριθμων περιπτώσεων παραποίησης και πλαστογράφησης που έχουν σημειωθεί όλα αυτά τα χρόνια – ειδικά στις αμμώδεις περιοχές.

Παρόλο που το ζήτημα της ιδιοκτησίας είναι ένα ευρύτερο θέμα, αυτό που συνέβη στα Λάμανα είναι ότι η Kumbaro παρέδωσε την περιοχή στα οικονομικά συμφέροντα, ενώ οι ειδικοί που έπρεπε να την προστατεύσουν δεν αντέδρασαν, καθώς στην πορεία συνεργάστηκαν με την αλβανική κυβέρνηση – άλλοι μέσα από διορισμούς και άλλοι μέσα από έργα.