Πώς, που και πότε, ήταν Χιμαραίοι οι κάτοικοι της κοινότητας Βράνισας

Μια μικρή απάντηση στο σκέλος της συνέντευξης όπου ο δήμαρχος Χιμάρας κ. Γιώργος Γκόρος, αιτιολογεί την «θετική του βλέψη» για τη νέα Διοικητική Διαίρεση που προτείνει η κυβέρνηση, για ένωση με τη Βράνισα, Κούτσι, Καλλαράτι, Μπολένα, Τερμπάτσι, διότι αυτό θα «είναι προς όφελος μας, οικονομικό όφελος» όπως χαρακτηριστικά είπε. Συνεχίζοντας πρόσθεσε: «Δεν έγινε και κάτι σπουδαίο (σπουδαία τα λάχανα δηλαδή) γιατί στο κάτω κάτω της γραφής και εκείνοι (οι κάτοικοι που σήμερα ζουν στα χωριά που απαρτίζουν την κοινότητα Βράνισας) Χιμαραίοι είναι».

Και ενώ ο δημοσιογράφος της Mapo τον αποστομώνει λέγοντας: «Οι κάτοικοι της Βράνισας δεν είναι Χιμαραίοι ...». Αυτός επιμένει: «Όχι, Χιμαραίοι είναι, Χιμαραίοι. Ιστορικά έχουν υπάρξει Χιμαραίοι.»

Όπως το είπε ξεκάθαρα και ο δήμαρχος, ΥΠΗΡΞΑΝ, στο παρελθόν, όχι πια. Στο πολύ παρελθόν μάλιστα.

Το τι είναι η Βράνισα και τα γύρο χωριά στο «Lumi i Vlores», (οπού ακόμα και οι αλβανοί δεν χαίρουν ιδιαίτερη εκτίμηση γι’αυτό το κομμάτι), το ξέρουν καλύτερα οι πιο παλαιοί από μας, αυτοί που υπόφεραν τα πάνδεινα. Δεν θα πλατειάσουμε επί του παρόντος, αλλά θα επανέλθουμε. Προς το παρόν θα παραθέσουμε κάποιες «προφανείς» ομοιότητες με τα «αδρέφια» μας.

Αυτή είναι μια μικρή λίστα από σημαίνοντα πρόσωπα, ήρωες και πεσόντες από τη Βράνισα, όχι πριν από 500 χρόνια, αλλά μόλις τα τελευταία 70.

Sali Murat Hasanaj Hysen Çino Mumin Selami
Zejnel Çelo Shakohoxhaj Xhevdet Qerim Shakohoxhaj Qerim Ismail Shakohoxhaj
Teki Azbi Tartari Asqerie Azem Hasanaliaj Avdi Ismail Memaj
Dervish Qamil Caraj Shaban Arif Llanaj Azbi Murat Ramadani
Sali Ibrahim Xhama Maman Saliu Syrjat Xheviti
Yzeir Bajrami Refat Ribit Feim Tahirit
Feti Bajrami Razip Sherifi Sulejman Limaj
Faik Janushaj Maliq Ahmeti Syrjat Xheviti
Xhevdet Çino Nuredin Shkurti Axhem Basho
Qamil Asllani Rystem Sulejmani Ismail Bitri

Αφού θες κύριε Γκόρο (γιατί έτσι συμφέρει εσένα και το κόμμα σου που πάει να ξανακάνει τη reforma του ’46) να μας πείσεις, και να μας πεις ότι όλοι οι παραπάνω ήταν Χιμαραίοι, εντάξει, ας το δεχτούμε. Για να δούμε όμως, το πότε ακριβώς ήταν μέρος της Χιμάρας, η Βράνισα και τα χωριά της, πρέπει να πάμε 524 χρόνια πίσω, στο 1490. Τότε όπου η Βράνισα άρχισε να τουρκεύει και πουλήθηκε στον τούρκο. Τότε που επέλεξε να ξεκόψει από εμάς και να συστρατευθεί με τον εχθρό μας, πολεμώντας εναντίον μας! Από τότε που εμείς παραμείναμε Αυτόνομη Χιμάρα και συνεχίσαμε τον αγώνα μας ενάντια στο ασκέρι των τούρκων, και εκείνη άφησε την πίστη της και έγινε Laberia, αυτό θα πει Λάμπης άλλωστε. Από τότε λοιπόν, την έχουμε ξεγράψει τη Βράνισα, εμείς οι Χιμαραίοι. Γιατί από τότε και σε όλη την μετέπειτα πορεία της μέχρι ακόμα και σήμερα ήταν πάντα απέναντι μας, οι πιο φλογεροί πολέμιοι μας. Αλλά το ποιοι είναι ακριβώς οι Βρανισιώτες, οι Τερμβατσιώτες και Κουτσιώτες θα το αναλύσουμε εκτενέστερα την επόμενη φορά. Υπομονή!

Προς το παρόν ας επιστρέψουμε στη «μηχανή του χρόνου».

Άμα το πάμε έτσι και θέλουμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω, δεν είσαστε μόνο εσείς καλός στο από πίσω και μείς κάτι κατέχουμε! Αφού θέλετε να πάμε τόσο μα τόσο πίσω γιατί έτσι σας συμφέρει, γιατί δεν πάμε απλά στην εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας; Η είναι «περσινά ξινά σταφύλια», διότι πάμε πίσω μόνο μέχρι το 1914; Μήπως πρέπει να είναι 500 χρόνια και βαλε, για να θεωρηθεί επιτυχημένη η αναλαμπή;

Γιατί όμως αφού κάνατε τον κόπο και ξεφυλλίσατε τις σελίδες της ιστορίας της Χιμάρας και τα κάποτε εδάφη της, δεν στεκόσαστε σε αυτή τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο όπου η Χιμάρα υπήρξε αυτόνομη;

Γιατί λοιπόν δε στεκόμαστε στο ότι από την αρχή της ιστορίας μας υπήρξαμε αυτόνομοι, και ότι αυτή την αυτονομία την κέρδισαν με αίμα οι συγγενείς μας και προεστοί μας;

Γιατί δε μένουμε στο ότι το 1912 με την ίδρυση του αλβανικού κράτους, η Χιμάρα δεν ήθελε να προσαρτηθεί σε αυτό;

Γιατί δε μένουμε στο ποιοι ήταν οι πρωτεργάτες που πίεζαν και πολέμησαν τότε εναντίον των Χιμαραίων (και όχι μόνο), και ζητούσαν να καταργηθούν τα προνόμια της και να δηλώσει υποταγή στο αλβανικό κράτος?! Η “Laberia”!

Γιατί δε μένουμε λοιπόν στο 1913, στο υπόμνημα της 3ης Ιουλίου 1913 προς την Πρεσβευτική Διάσκεψη του Λονδίνου, όπου η Χιμάρα (με τη σημαία της αυτονομίας της) υπεγράψε μαζί με τους πρόκριτους των 13 χωριών της: Χιμάρα, Παλάσα, Δρυμάδες, Βουνό, Πήλιουρι, Κούδεσι, Κηπαρό, Λιάτες, Πικέρνι, Λούκοβο, Άγ. Βασίλειος, Χουτέτσοβο, Νίβιτσα. Από τα 56 της χωριά, το 1912, είχαν μείνει μόνο αυτά τα 13! Γιατί κάποτε δεν μετρούσε η ποσότητα, αλλά η ποιότητα. Γιατί οι παππούδες μας δεν λογάριαζαν ανάπτυξη και ψεύτικα ταγμένα κονδύλια. Λογάριαζαν στο να μην κάνουν κουμάντο άλλοι στον τόπο τους, κι ας έτρωγαν ψωμί κι αλάτι. Και είχε κρατήσει αυτά τα 13 χωριά όχι τυχαία, αλλά για τον χριστιανικό συμπαγή πληθυσμό της και τα κοινά συμφέροντα!

Οπότε ακόμα κι αν θέλαμε να «αναστήσουμε τον Λάζαρο» κ. Γκόρο, και να τους αποκαλέσουμε Χιμαραίους, θα ήταν αδύνατο. Πιο πιθανό θα ήταν να βγάλουμε ξανά ουρά και να περπατάμε στα τέσσερα. Και το πιο σημαντικό από όλα, αυτούς τους ρώτησες και τους αποκαλείς Χιμαραίους, και σου απάντησαν «Ναι»; Γιατί αυτοί μόνο πεθαμένοι θα έλεγαν είναι Χιμαραίοι.

Εκεί που μάλιστα μας έδωσες και συμβουλές να συλλογιστούμε το λάθος μας, να δούμε το συμφέρον μας και να αποδεχθούμε τη λύση, σου ανταποδίδουμε με μόνο μία και μόνη συμβουλή, σ’εσένα, στους υπαλλήλους σου και στους πανταχού ρουφιάνους.

Αν εσάς σας γυάλισαν τα αργύρια, τα κονδύλια, τα αξιώματα, τα μεγαλεία, τα προνόμια, τα βοσκοτόπια και οι γίδες όπως κάποτε γυάλιζαν ακριβώς τα ίδια αργύρια, αξιώματα, μεγαλεία και προνόμια στους αλβανούς επί τουρκοκρατίας και αλλαξοπιστούσαν μαζικά για να γίνουν αγάδες, πασάδες, μπέηδες, σουλτάνοι, δερβίσηδες, ή και απλοί μισθοφόροι τουρκαλβανοί, εμείς αυτά ούτε τα ορεγόμαστε, ούτε τα λογαριάζουμε. Όσο και αν έχει μπει στο Χιμαραίο η διχόνοια που έσπειρε το βρώμικο καθεστώς του κομμουνισμού, θα ενωθούμε έστω και αργά και θα παλέψουμε! Δεν θα αφήσουμε άλλους να κάνουν κουμάντο στον τόπο μας! Εδώ θα είσαι και θα το δεις! Εδώ θα είσαι και θα την ακούσεις τη φωνή μας, θες δεν θες!