Στην ιστορία της αλβανικής δημόσιας διοίκησης οι διαδικασίες προμηθειών έχουν λάβει χώρα ως μαύρη τρύπα κατάχρησης και ανευθυνότητας για τη χρήση των δημοσίων πόρων.

Για παράδειγμα, μόνο το 2020, πάνω από το 20 τοις εκατό των συνολικών διαδικασιών των προμηθειών αξιολογήθηκαν από τον Ανώτατο Κρατικό Έλεγχο της Αλβανίας ως επικίνδυνες για την πιθανότητα μη εκτέλεσης υπηρεσιών και έργων, μη παράδοσης αγαθών σε ποιότητα, ποσότητα διάρκειας, καθώς και την ανάγκη για επιπλέον πληρωμές μέσω πρόσθετων κεφαλαίων κ.λπ.

Ο Ανώτατος Κρατικός Έλεγχος της Αλβανίας, στην έκθεση που παρουσίασε στο Κοινοβουλίου της Αλβανίας για τη διαχείριση του συστήματος του προϋπολογισμού για το 2020, σημείωσε ότι η διαφθορά στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων παραμένει ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα.

Εκτός από τα προβλήματα με την εφαρμογή του νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις και τους διαγωνισμούς πέραν του ορίου, το μεγαλύτερο πρόβλημα στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων σχετίζεται με το γεγονός ότι γίνονται διαγωνισμοί και προμήθειες που δεν προβλέπονται στον προϋπολογισμό την τριετία και αφορούν επενδυτικά σχέδια που εγκρίθηκαν από τη Βουλή.

Όπως αναφέρει ο ερευνητικός ιστότοπος Monitor, οι πιο κραυγαλέες περιπτώσεις είναι οι διαγωνισμοί στην κατασκευή των δρόμων.

Για παράδειγμα, το έργο «Κατασκευή του δρόμου Παλάσα – Δρυμάδες» στη Χιμάρα, αναλύεται τον Οκτώβριο του 2020 με προϋπολογισμένη αξία μόνο για το 2020, 440 εκατ. λεκ, το οποίο τον Δεκέμβριο του 2020 αναθεωρήθηκε με τελικό σχέδιο 1.000 λεκ (8 ευρώ).

«Το έργο αυτό δεν έχει ενταχθεί στο Μεσοπρόθεσμο Προϋπολογιστικό Πρόγραμμα 2020-2022, ενώ παρουσιάζεται σε εκείνο του 2021-2023 με ύψους 850 εκατομμύρια λεκ.

Επίσης από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι για το έργο αυτό έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες προμήθειας στις 22.10.2020 και έχει συναφθεί η σύμβαση ύψους 1.875 εκατ. Λεκ με ΦΠΑ το 2021.

Διαπιστώνεται ότι η διαδικασία της προμήθειας συνεχίστηκε, αν και υπήρχε χωρίς κεφάλαια και η συνολική δεσμευμένη αξία δεν αντιστοιχεί στο κόστος αυτού του έργου στο Μεσοπρόθεσμο Προϋπολογιστικό Πρόγραμμα του 2021-2023 το ποσό των 850 εκατ. λεκ και η ανάληψη δεσμεύσεων πέραν του εγκεκριμένου προϋπολογισμού ύψους 1.025 εκατ. λεκ με αποτέλεσμα τη δημιουργία ληξιπρόθεσμων οφειλών, έργο το οποίο δεν προβλέπεται να χρηματοδοτηθεί στον προϋπολογισμό του Έργου 2021», αναφέρεται στην έκθεση.

Ίδια είναι η κατάσταση και σε άλλα έργα οδικής φύσεως, όπου συνεχίζει η κατασκευή τους με πρόσθεση νέων ποσών πέραν του Προϋπολογισμού και χωρίς κανέναν έλεγχο.

Η Αλβανία αποδεικνύεται ακόμη μια φορά πως δεν έχει ίχνος διαφάνειας και ουσιαστικά οι προϋπολογισμοί και οι σχετικές επίσημες αποδείξεις, αποτελούν απλά τυπικές αναφορές και τίποτε περισσότερο.