Τον Ιούλιο του 2023, η κυβέρνηση υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Έντι Ράμα ενέκρινε έναν νόμο που επιτρέπει την καλλιέργεια ιατρικής κάνναβης και των παραγώγων της. Αυτή η δραστηριότητα, που στο παρελθόν ήταν παράνομη, θα τελεί υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας και θα ρυθμίζεται από μια νέα κρατική υπηρεσία.

Η διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας για τον Έλεγχο της Κάνναβης, Λίντα Πουστίνα, ανέφερε ότι ο βασικός στόχος είναι η παρακολούθηση και ο έλεγχος της καλλιέργειας κάνναβης και των παραγώγων της, αποκλειστικά για ιατρικούς και βιομηχανικούς σκοπούς. Διευκρίνισε ότι η νομοθεσία δεν καλύπτει κάθε είδος κάνναβης, αλλά μόνο εκείνα που έχουν αδειοδοτηθεί και επιτρέπονται βάσει του νόμου.

Συμπλήρωσε, επίσης, ότι ένας δεύτερος σημαντικός στόχος είναι η υποστήριξη της επιτροπής αδειοδότησης σε όλες τις διαδικασίες που αφορούν τη χορήγηση αδειών στις εταιρείες που θα δραστηριοποιηθούν στον συγκεκριμένο τομέα. Σύμφωνα με την Πουστίνα, η υπηρεσία θα αναλάβει τη διαχείριση της βάσης δεδομένων για τις αδειοδοτημένες εταιρείες, καθώς και την παροχή πληροφοριών σχετικά με τη διαδικασία.

Η παγκόσμια βιομηχανία ιατρικής κάνναβης εκτιμήθηκε στα 13 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023. Με το μεσογειακό της κλίμα και το γόνιμο έδαφός της, η Αλβανία φιλοδοξεί να καταστεί σημαντικό κέντρο παραγωγής ιατρικής κάνναβης στην περιοχή.

Ο Άλμπαν Κότσι, καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Τιράνων, εξέφρασε τις επιφυλάξεις του. Θεωρεί ότι η τρέχουσα χρονική συγκυρία δεν είναι η κατάλληλη και επεσήμανε πως, δεδομένου ότι η Αλβανία διαθέτει ορισμένους από τους μεγαλύτερους διακινητές κάνναβης στην Ευρώπη –γεγονός που αποκαλύπτεται όλο και περισσότερο μέσω των ερευνών της εισαγγελίας– η εφαρμογή του νόμου θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη.

Επεσήμανε, επίσης, ότι ένας βασικός κίνδυνος είναι το ενδεχόμενο τα εγκληματικά δίκτυα, που σήμερα ασχολούνται με την παράνομη διακίνηση κάνναβης στην Αλβανία, να εκμεταλλευτούν τη νέα νομοθεσία και να κατευθύνουν τη δραστηριότητά τους προς μια φαινομενικά νόμιμη οδό.

Η Βόρεια Μακεδονία είχε νομιμοποιήσει την ιατρική κάνναβη ήδη από το 2016, όταν η χώρα βρισκόταν υπό τη διακυβέρνηση του πρώην συντηρητικού πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι και του κόμματος VMRO-DPMNE.

Παρά το αυξημένο ενδιαφέρον από ευρωπαϊκές εταιρείες, η διαδικασία χορήγησης αδειών στην εν λόγω βιομηχανία έχει επικριθεί για έλλειψη διαφάνειας. Ο ερευνητικός δημοσιογράφος Βάσκο Μάγκλεσοφ, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει έρευνα σχετικά με τη βιομηχανία της κάνναβης, σημείωσε ότι η διαδικασία αδειοδότησης στη γειτονική χώρα έχει δεχτεί επικρίσεις, κυρίως λόγω της απουσίας σαφών δημόσιων κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τα κριτήρια που καθιστούν μια εταιρεία κατάλληλη για την απόκτηση άδειας.

Υπογράμμισε ότι έχουν υπάρξει αναφορές και καταγγελίες πως η διαδικασία αδειοδότησης επηρεάζεται από πολιτικά ή προσωπικά συμφέροντα. Πρόσθεσε, επίσης, ότι η έλλειψη δημόσιας πληροφόρησης για τις εταιρείες που υποβάλλουν αιτήσεις για άδεια δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με την ακεραιότητα της διαδικασίας.

Παρά τις προκλήσεις, η βιομηχανία κάνναβης στη Βόρεια Μακεδονία αριθμεί πάνω από 60 εταιρείες, εγχώριες και διεθνείς, οι οποίες έχουν λάβει άδειες για την καλλιέργεια ιατρικής κάνναβης.

Η αλβανική κυβέρνηση εκτιμά ότι η καλλιέργεια ιατρικής κάνναβης θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Ωστόσο, η επιτυχία της βιομηχανίας αυτής θα εξαρτηθεί από την εφαρμογή του νόμου, τη διαφάνεια των διαδικασιών και το κατά πόσο τα οφέλη θα καταλήξουν στους πολίτες ή θα περιοριστούν σε μια μικρή, προνομιούχα ομάδα.