Οι κεντρικές και τοπικές κυβερνητικές μονάδες αντιμετωπίζουν χρόνιες δυσκολίες στην υλοποίηση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, οι τοπικές αρχές κατάφεραν να υλοποιήσουν μόλις το 43% του επενδυτικού προγράμματος για το 2024. Από το συνολικό προϋπολογισθέν ποσό των 46,3 δισεκατομμυρίων λεκ (470 εκατομμύρια ευρώ), επενδύθηκαν μόνο 19,9 δισεκατομμύρια λεκ (202 εκατομμύρια ευρώ), δηλαδή λιγότερο από το μισό του σχεδίου. Αυτή η αποτυχία στη διάθεση κονδυλίων καταγράφεται σε μια περίοδο όπου υπάρχει επιτακτική ανάγκη για επενδύσεις, ιδιαίτερα στις τοπικές οδικές υποδομές.
Αναλυτικότερα, ο μεγαλύτερος επενδυτικός προϋπολογισμός είχε διατεθεί στον Δήμο Τιράνων, ο οποίος είχε προβλέψει περίπου 18 δισεκατομμύρια λεκ (183 εκατομμύρια ευρώ) για έργα το 2024. Ωστόσο, από αυτό το ποσό, αξιοποιήθηκαν μόλις 6,1 δισεκατομμύρια λεκ (62 εκατομμύρια ευρώ), που αντιστοιχεί στο 34% του προγράμματος.
Ο Δήμος του Δυρραχίου, που αποτελεί βασικό τουριστικό προορισμό και έχει αυξημένες ανάγκες σε τοπικές υποδομές, κατάφερε να υλοποιήσει το 50% του επενδυτικού του σχεδίου. Από τα 4 δισεκατομμύρια λεκ (41 εκατομμύρια ευρώ) που είχαν προγραμματιστεί, επενδύθηκαν τελικά 2 δισεκατομμύρια λεκ (20,4 εκατομμύρια ευρώ).
Ακόμη χαμηλότερη ήταν η απορρόφηση κονδυλίων στον Δήμο Αυλώνας, ο οποίος διέθετε προϋπολογισμό 1,4 δισεκατομμυρίων λεκ (14 εκατομμύρια ευρώ), αλλά υλοποίησε μόλις το 17% του σχεδίου, με επενδύσεις που δεν ξεπέρασαν τα 251 εκατομμύρια λεκ (2,56 εκατομμύρια ευρώ). Παρόλο που η περιοχή αποτελεί σημαντικό παραθαλάσσιο τουριστικό προορισμό, εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις στη διαχείριση απορριμμάτων και την υδροδότηση.
Αντίθετα, ο Δήμος Καμζας πέτυχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά υλοποίησης επενδύσεων, φτάνοντας το 75% του προγράμματος. Από τα 2,6 δισεκατομμύρια λεκ (26,5 εκατομμύρια ευρώ) που είχαν διατεθεί, επενδύθηκαν 1,95 δισεκατομμύρια λεκ (19,9 εκατομμύρια ευρώ). Ο Δήμος Λέζας κατέγραψε επίσης υψηλό ποσοστό απορρόφησης, με 80% του προγράμματος να έχει υλοποιηθεί. Από τα 922 εκατομμύρια λεκ (9,4 εκατομμύρια ευρώ) που είχαν προγραμματιστεί, επενδύθηκαν 743 εκατομμύρια λεκ (7,6 εκατομμύρια ευρώ).
Στον Δήμο Σκόδρας, αν και υπάρχουν μεγάλες ανάγκες για υποδομές, η απορρόφηση κονδυλίων παρέμεινε χαμηλή. Από τα 689 εκατομμύρια λεκ (7 εκατομμύρια ευρώ) που είχαν προγραμματιστεί, επενδύθηκαν μόλις 225 εκατομμύρια λεκ (2,3 εκατομμύρια ευρώ), που αντιστοιχούν στο 33%.
Ο Δήμος Κούκεσι, αν και είναι από τους φτωχότερους της χώρας, πέτυχε υψηλό ποσοστό υλοποίησης του προγράμματος, φτάνοντας το 89%. Ωστόσο, διέθετε έναν από τους χαμηλότερους προϋπολογισμούς για επενδύσεις, με μόλις 149 εκατομμύρια λεκ (1,52 εκατομμύρια ευρώ), από τα οποία αξιοποιήθηκαν 131 εκατομμύρια λεκ (1,33 εκατομμύρια ευρώ).
Με τη διοικητική μεταρρύθμιση, οι δήμοι έχουν αναλάβει την παροχή πολλών υπηρεσιών, από την εκπαίδευση και την πυροσβεστική έως τις τοπικές υποδομές και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Παρόλα αυτά, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα λόγω έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού, γεγονός που δυσκολεύει τη σύνταξη επαρκών επενδυτικών προτάσεων για την αποδέσμευση χρηματοδοτήσεων.
Παράλληλα, το δημογραφικό πρόβλημα επιδεινώνεται, με την πληθυσμιακή γήρανση να δημιουργεί αυξανόμενες ανάγκες φροντίδας ηλικιωμένων. Χιλιάδες ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και σε δύσκολες οικονομικές και φυσικές συνθήκες, την ώρα που οι περισσότεροι δήμοι δεν προσφέρουν σχετικές υπηρεσίες. Ακόμη και στις μεγαλύτερες πόλεις, η ύπαρξη δομών φροντίδας ηλικιωμένων είναι περιορισμένη.
Τέλος, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αγροτικές περιοχές της χώρας αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε βασικές υπηρεσίες, όπως η διαχείριση απορριμμάτων και άλλες τοπικές παροχές, γεγονός που επιβαρύνει την καθημερινότητα των κατοίκων.
Σχόλια