Η βρετανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να στέλνει απορριφθέντες αιτούντες άσυλο σε χώρες των Βαλκανίων, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC. Οι αξιωματούχοι του Υπουργείου Εσωτερικών έχουν συζητήσει προτάσεις για τη δημιουργία ενός «κέντρου επιστροφής» εκτός συνόρων, όπου θα φιλοξενούνται οι αιτούντες άσυλο που έχουν εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα.

Οι προτάσεις, που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο, περιλαμβάνουν χρηματικές πληρωμές στις χώρες που θα δέχονται αυτούς τους ανθρώπους. Ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έχει δεσμευτεί να αντιμετωπίσει την κρίση των μεταναστών που διασχίζουν τη Μάγχη με μικρές βάρκες και να μειώσει τη συνολική μεταναστευτική ροή. Προηγουμένως, είχε ακυρώσει το σχέδιο των Συντηρητικών για μεταφορά μεταναστών στη Ρουάντα, ώστε να εξεταστούν εκεί οι αιτήσεις ασύλου τους. Ωστόσο, η νέα πρόταση αφορά αποκλειστικά όσους έχουν ήδη λάβει απορριπτική απάντηση και δεν έχουν άλλα περιθώρια προσφυγής.

Τα κέντρα αυτά θα επιτρέψουν στο Ηνωμένο Βασίλειο να απομακρύνει άτομα από χώρες όπως το Ιράν και η Σομαλία, όπου δεν είναι ασφαλές να επιστρέψουν, καθώς και να κρατά άλλους απορριφθέντες αιτούντες μέχρι να μπορέσουν να μεταφερθούν στις χώρες καταγωγής τους. Η πρόταση ακολουθεί παρόμοιες κινήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει προτείνει τη χρήση «κέντρων επιστροφής» από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., με την εξαίρεση οικογενειών με παιδιά και ασυνόδευτων ανηλίκων.

Για την εφαρμογή του σχεδίου, θα απαιτηθεί συμφωνία με τις χώρες όπου θα ιδρυθούν τα κέντρα, με επίκεντρο τα Δυτικά Βαλκάνια, δηλαδή την Αλβανία, τη Σερβία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Σύμφωνα με το Εργατικό Κόμμα, το μέτρο θα επιταχύνει τη διαδικασία απέλασης, μειώνοντας το κόστος για το κράτος.

Το 2024, οι επιστροφές αιτούντων ασύλου στο Ηνωμένο Βασίλειο ανήλθαν σε 9.151, σημειώνοντας αύξηση 36% σε σχέση με το 2023. Αξιωματούχοι πιστεύουν ότι το σχέδιο θα περιορίσει επίσης το οικονομικό βάρος των τοπικών αρχών, οι οποίες υποχρεούνται να παρέχουν στέγη στους απορριφθέντες αιτούντες. Ωστόσο, πιθανές νομικές προσφυγές και η αντίδραση ανθρωπιστικών οργανώσεων ενδέχεται να δυσκολέψουν την εφαρμογή του.

Παρόμοια προβλήματα αντιμετώπισε η Ιταλία, που προσπάθησε να δημιουργήσει κέντρα μεταναστών στην Αλβανία, αλλά το σχέδιό της μπλοκαρίστηκε από τα ιταλικά δικαστήρια. Κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε πως το μεταναστευτικό είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα που απαιτεί διεθνή λύση και ότι η Βρετανία εξετάζει όλες τις πιθανές επιλογές με ανοιχτό μυαλό. Τόνισε, επίσης, ότι οποιοδήποτε σχέδιο υιοθετηθεί, θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμο, εφαρμόσιμο και νόμιμο.

Ο επικεφαλής του Συμβουλίου Προσφύγων, Ένβερ Σόλομον, χαρακτήρισε την πρόταση της κυβέρνησης μια ακριβή και αναποτελεσματική τακτική, που μοιάζει περισσότερο με μια προσπάθεια να δείξει αυστηρότητα παρά να δώσει ουσιαστική λύση. Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνεργασία με τους ανθρώπους και η υποστήριξή τους για εθελοντική επιστροφή στις χώρες καταγωγής τους είναι πιο αποτελεσματική από την κράτησή τους σε συνθήκες που θυμίζουν φυλακή, όπως αυτές που θα επικρατούν σε κέντρα σε χώρες όπως η Αλβανία.

Ο συντηρητικός σκιώδης υπουργός Εσωτερικών, Κρις Φιλπ, επέκρινε τη στάση των Εργατικών, λέγοντας ότι η νέα τους πρόταση δείχνει πως έκαναν λάθος όταν ακύρωσαν το σχέδιο για τη Ρουάντα. Κατά την άποψή του, η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο των συνόρων και πρέπει να επαναφέρει άμεσα το πρόγραμμα απέλασης προς τη Ρουάντα.

Ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, Εντ Ντέιβι, δήλωσε ότι η αύξηση των διελεύσεων της Μάγχης είναι ανησυχητική, αλλά υποστήριξε την απόφαση της κυβέρνησης να ακυρώσει το σχέδιο για τη Ρουάντα, καθώς δεν λειτούργησε ως αποτρεπτικός μηχανισμός και κόστιζε υπέρογκα ποσά. Ωστόσο, αν η κυβέρνηση προτείνει μια πιο αποτελεσματική λύση, το κόμμα του είναι διατεθειμένο να τη συζητήσει. Παράλληλα, κάλεσε την κυβέρνηση να επιταχύνει τις διαδικασίες εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, ώστε να μειωθεί η οικονομική επιβάρυνση για τους φορολογούμενους.