Κατά την προεκλογική του περιοδεία στην Αυλώνα, το Αργυρόκαστρο, τη Λέζα, τη Σκόδρα και άλλες πόλεις, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, έθεσε στο επίκεντρο της καμπάνιας του για τις εκλογές της 11ης Μαΐου το ζήτημα της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης. Παρουσίασε την ψήφο υπέρ του Σοσιαλιστικού Κόμματος ως ένα «ισχυρό μήνυμα» που, κατά τη γνώμη του, θα επιταχύνει τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Ράμα προσέλκυσε το ενδιαφέρον των πολιτών παρουσιάζοντας το όραμα μιας «ευρωπαϊκής ταυτότητας», περιγράφοντας αναλυτικά τα οφέλη που αυτή θα μπορούσε να προσφέρει στην οικονομία, την υγειονομική περίθαλψη, τις σπουδές των νέων και τις διαδικασίες στα αεροδρόμια.

Ωστόσο, η ρητορική του πρωθυπουργού συνέδεσε άμεσα την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας με το εκλογικό αποτέλεσμα της 11ης Μαΐου. Ανέφερε ότι εάν οι πολίτες στείλουν στην Ευρώπη το μήνυμα πως η Αλβανία γνωρίζει τι πρέπει να πράξει έως το 2027, αυτό θα είναι θετικό. Αντιθέτως, αν επικρατήσει ένας δημόσιος διάλογος που εστιάζει σε δευτερεύοντα ζητήματα, η θέση της χώρας στις διαπραγματεύσεις θα αποδυναμωθεί.

Συνεχίζοντας στη Λέζα, ο Ράμα υποστήριξε πως μια νίκη του Σοσιαλιστικού Κόμματος με ποσοστά μεγαλύτερα από τη συνήθη κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι καθοριστική για την επιτυχία των διαπραγματεύσεων και την ταχύτερη ένταξη στην ΕΕ.

Στη Σκόδρα, ο πρωθυπουργός προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, αναφερόμενος απευθείας σε αξιωματούχους των Βρυξελλών. Υποστήριξε ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί παρακολουθούν στενά τις πολιτικές εξελίξεις στην Αλβανία και ότι το εκλογικό αποτέλεσμα θα ερμηνευθεί ως θετικό ή αρνητικό μήνυμα για την πορεία της χώρας προς την ΕΕ. Εξήγησε πως, αν οι πολίτες εκφράσουν ισχυρή υποστήριξη προς την ένταξη, αυτό θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση της χώρας και θα επιταχύνει τη διαδικασία.

Παρά τη ρητορική του Ράμα, η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσιάζεται διαφορετική. Η Αντιπροσωπεία της ΕΕ στα Τίρανα, η οποία ξεκαθάρισε ότι η ενταξιακή διαδικασία δεν εξαρτάται από το εκλογικό αποτέλεσμα ή από τη νίκη ενός συγκεκριμένου κόμματος. Αντιθέτως, πρόκειται για μια συνολική και αξιοκρατική διαδικασία.

Συγκεκριμένα, η Αντιπροσωπεία της ΕΕ δήλωσε ότι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών, η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει την Αλβανία στην ευρωπαϊκή της πορεία, συνεργαζόμενη με τα θεσμικά της όργανα και όλα τα τμήματα της κοινωνίας.

Επιπλέον, η ΕΕ τόνισε πως η ένταξη βασίζεται σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και πρόοδο, δίνοντας έμφαση στο κράτος δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ελευθερία του τύπου και τις θεσμικές αλλαγές.

Όταν η Αντιπροσωπεία ερωτήθηκε αν μια νέα κυβερνητική θητεία του Σοσιαλιστικού Κόμματος θα επιτάχυνε τη διαδικασία ένταξης, η απάντηση ήταν ότι κάθε υποψήφια χώρα αξιολογείται αποκλειστικά βάσει της προόδου που επιτυγχάνει στην εφαρμογή των απαιτούμενων κριτηρίων.

Η τοποθέτηση της ΕΕ βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την προσπάθεια του Ράμα να παρουσιάσει την υποστήριξη στο Σοσιαλιστικό Κόμμα ως εγγύηση για την ένταξη στην ΕΕ. Ενώ ο πρωθυπουργός επιχειρεί να μετατρέψει το ευρωπαϊκό όραμα σε εργαλείο εκλογικής στρατηγικής, η ΕΕ επιμένει πως η ένταξη απαιτεί θεσμικές μεταρρυθμίσεις, διακομματική συναίνεση και μακροχρόνια δέσμευση από το σύνολο της κοινωνίας.

Σε ερώτηση αν μια μεγάλη νίκη του Σοσιαλιστικού Κόμματος θα μπορούσε να θεωρηθεί ισχυρό μήνυμα υπέρ της ένταξης, η Αντιπροσωπεία της ΕΕ απάντησε πως η ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας αποτελεί εθνικό στρατηγικό στόχο, ο οποίος χαίρει διακομματικής στήριξης και υποστηρίζεται από τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών.

Συμπερασματικά, ενώ ο Ράμα προωθεί την ψήφο στο κόμμα του ως δήθεν εγγύηση για την ένταξη στην ΕΕ, η Αντιπροσωπεία της ΕΕ επισημαίνει ότι πρόκειται για μια εθνική διαδικασία, ανεξάρτητη από την εκάστοτε κυβέρνηση. Οι διαπραγματεύσεις προχωρούν με βάση συγκεκριμένα κριτήρια και όχι μέσω πολιτικών συνθημάτων.

Ενδεικτικά, η Αλβανία άνοιξε τα πρώτα κεφάλαια διαπραγματεύσεων στα τέλη του 2024 και αναμένεται να συνεχίσει τη διαδικασία με τον ίδιο ρυθμό. Το βασικό μήνυμα που προκύπτει είναι ότι η ΕΕ απορρίπτει τις προεκλογικές αφηγήσεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ξεκαθαρίζει πως η πραγματική ένταξη εξαρτάται από τη βελτίωση των δημοκρατικών θεσμών, την ελευθερία του Τύπου και την καταπολέμηση της διαφθοράς, και όχι από εκλογικές αναμετρήσεις.