Τα τελικά στοιχεία για τους οικονομικούς δείκτες των επιχειρήσεων στην Αλβανία το 2023 δείχνουν ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις στον κατασκευαστικό τομέα σημείωσαν επιβράδυνση της ανοδικής τους πορείας.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της INSTAT, τα καθαρά έσοδα από πωλήσεις στις κατασκευαστικές επιχειρήσεις ανήλθαν σε 30,3 δισεκατομμύρια λεκ (300 εκατομμύρια ευρώ) το 2023, καταγράφοντας ετήσια αύξηση 2,9%. Ωστόσο, το 2022 η αύξηση ήταν 12% σε σύγκριση με το 2021. Σε σύγκριση με το 2021, τα έσοδα του 2023 παρουσίασαν μείωση 9,5%.

Μετά την πανδημία, η οικονομική δομή της χώρας έχει αλλάξει, με μεγαλύτερη συγκέντρωση στον κατασκευαστικό και τον τομέα των υπηρεσιών, ενώ οι παραγωγικοί τομείς, όπως η γεωργία και η μεταποιητική βιομηχανία –ιδίως η κλωστοϋφαντουργία–, συρρικνώνονται. Η υποτίμηση του ευρώ έχει επιδεινώσει την κατάσταση για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, οδηγώντας πολλές βιοτεχνίες υποδημάτων και ενδυμάτων να κλείσουν και να στραφούν στην οικοδομική δραστηριότητα.

Η πιθανή επιβράδυνση του κατασκευαστικού τομέα εντείνει τους οικονομικούς κινδύνους. Από το 2020, η ανάπτυξη του ΑΕΠ προέρχεται κυρίως από την επέκταση των υπηρεσιών και των κατασκευών. Το 2023, ο κατασκευαστικός τομέας αυξήθηκε κατά 8,5%, ενώ στο εννεάμηνο του 2024 η αύξηση ήταν 8,1%. Το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι μεταξύ 2026-2028 ο ρυθμός ανάπτυξης θα μειωθεί κατά 3%.

Τα έσοδα από τις κατασκευές άρχισαν να αυξάνονται το 2019, με ετήσια αύξηση 85%. Παρά τη μείωση του πληθυσμού λόγω έντονης μετανάστευσης από το 2015, η ζήτηση για κατοικίες παρέμεινε υψηλή, με εκτεταμένη έκδοση αδειών, ιδιαίτερα στα Τίρανα και τις παραθαλάσσιες περιοχές. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές των ακινήτων έχουν εκτοξευθεί.

Η Αλβανία είναι η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης και διαθέτει τη μεγαλύτερη εξάρτηση από τον κατασκευαστικό τομέα, με συμβολή 11,2% στο ΑΕΠ το 2022, έναντι 5,5% στην ΕΕ. Αντίστοιχα, στο Κοσσυφοπέδιο η συμμετοχή του τομέα ανέρχεται στο 10%, κυρίως λόγω της δραστηριότητας αλβανικών κατασκευαστικών εταιρειών.

Τέλος, ο κατασκευαστικός κλάδος υποφέρει από εκτεταμένη παραοικονομία. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO), η παραοικονομία στον τομέα ανέρχεται στο 60%, καθιστώντας τον τον λιγότερο ελεγχόμενο εκτός του αγροτικού τομέα.